Mehmet Özdoğru
Yıllık İzin Süreleri
3 yıldır bir işyerinde çalışıyorum. Hiç yıllık izin kullanmadım. Ne kadar izin hakkım var? İsmi saklı okurumuz
İş Kanunu'na göre; çalışma süresi 1 ile 5 yıl arasında olanlara (5 yıl dahil) 14 gün, 6 ile 14 yıl arasında olanlara 20 gün, 15 yıl veya daha fazla olanlara 26 gün yıllık ücretli izin verilmektedir. İşveren yıl içerisinde yıllık izin kullandırmak zorundadır. Siz 3 yıldır çalıştığınızdan dolayı her yıl için ayrı ayrı 14 gün izin kullanmanız gerekir. İşveren yıllık izin kullandırmıyorsa ALO 170, Bimer aracılığı ile ya da dilekçe ile Çalışma ve İşkur İl Müdürlüğü'ne şikayet edebilirsiniz.
17.01.1971 doğumlu bayanım, işe başlangıç 20.05.1986, 2130 günüm var. SSK başlangıçtan sonra çocuğum oldu. Ne zaman emekli olurum? 5...911000 Nolu SMS
SSK girişinden sonraki doğum için borçlanma yapabilirsiniz. Bir çocuk için 2 yıl, yani 720 gün kazanabilirsiniz. Ancak 3600 gün ile emekli olabilmeniz için prim günü tamamlayıp 58 yaşınızın dolacağı 17.01.2029'u beklemeniz gerekiyor. Normal emeklilik için ise 5075 prim günün tamamlandığı tarihte emeklilik talebi verebilirsiniz. Bunun için doğum borçlanması yapıp 720 gün kazanabilir ve eksik olan 2225 günü (6 yıl eder) prim ödeyerek tamamlayıp 6 yıl sonra emekli olabilirsiniz. 5075 günü tamamlayacaksanız, sakın 1260 günü aralıksız isteğe bağlı ödemeyin.. 1260 günü isteğe bağlıdan tamamlarsanız Bağ- Kur emeklilik şartlarına tabi olursunuz ki o zaman şartlarınız değişir.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
28.07.1980 doğumluyum, 1994 yılından beri 6500 gün sigortam var. Ne zaman emekli olurum? 5...208958 Nolu SMS
İşe girişiniz 24 Mayıs 1994 tarihinden önce ise 25 yıl, 54 yaş, 5675 prim gün şartlarına, bu tarihten sonra ise 25 yıl, 55 yaş ve 5750 prim gün şartlarına tabisiniz. Prim gün sayınız tamamlanmış. 2023 yılında 25 yıl şartınız, 2034-2035 yıllarında yaşınız dolacak. Bu durumda yaş şartınızı tamamlayınca emekli olursunuz.
17.07.1979 doğum tarihim, SSK girişim 31.11.1997, askerliğimi 1998 yılında 18 ay yaptım. 5000 gün primim var. Ne zaman emekli olurum? 5...710966 Nolu SMS
İşe başlangıç tarihinize göre 25 yıl, 57 yaş ve 5900 prim gün şartlarına tabisiniz. 57 yaş şartınızdan dolayı 2036 yılından önce emekli olamazsınız. Bu durumda 17.07.2036 tarihine kadar prim gününüzü tamamlayarak bu tarihte emekli olabilirsiniz. Ali Şerbetçi
http://www.takvim.com.tr/yazarlar/aliserbetci/2017/09/04/yillik-izin-sureleri
Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.
Sadakat Borcunu İhlal Etmek, Çıkma Sebebi
İş sözleşmesinin işçi nezdinde doğurduğu temel borçlardan birisi sadakat borcudur. Sadakat borcu, işçinin işverenin ve işyerinin çıkarlarını koruması, işverene zarar verebilecek her türlü davranıştan kaçınmasıdır.
İşçi işverene ekonomik, ticari veya mesleki yönden zarar verebilecek her türlü davranıştan kaçınmalıdır. Bu bağlamda işçi, çalışırken edindiği üretim ve iş sırlarını korumalı, başkalarına açıklamamalı ve kendi lehinde dahi olsa kullanmamalıdır.
Aynı şekilde işçi işverenle rekabet edecek davranışlara girmemeli, rekabet oluşturacak şekilde üçüncü kişilere hizmet vermemelidir.
Borçlar Kanunu işçi açısından hem çalışırken işverenle rekabet etmemeyi hem de işverenin sırlarını açıklamamayı emredici olarak düzenlemiştir.
Ayrılsanız bile...
Buna göre; işçi, hizmet ilişkisi devam ettiği sürece, sadakat borcuna aykırı olarak bir ücret karşılığı üçüncü kişiye hizmette bulunamaz ve özellikle kendi işvereni ile rekabete girişemez.
İşverenin haklı menfaatinin korunması için gerekli olduğu ölçüde işçi, hizmet ilişkisinin sona ermesinden sonra da sır saklamakla yükümlü.
Kuraldan da anlaşılacağı üzere, sır saklama yükümlülüğü işten ayrıldıktan sonra da devam ederken rekabet etmeme yükümlülüğü kural olarak iş ilişkisinin sona ermesiyle ortadan kalkmaktadır.
Bunun anlamı işçi çalışırken öğrendiği üretim ve iş sırlarını işverenin haklı menfaati olduğu sürece saklamalı, işten ayrılsa bile başkalarına açıklamamalı. Fakat işçi, işten ayrıldıktan sonra başka işte çalışabilecek veya kendi işvereniyle rekabet edebilecek faaliyetler yapabilecektir.
Yargıtay’ın yakın tarihte incelediği bir olayda, işveren eski işçisinin kendi işyerinde üretilen bir buluşu yeni çalıştığı işyerinde de ürettirdiğini iddia etmiş ve zararının tazminini istemiştir. Yargıtay ise önceki işyerinde üretilen bir buluşun üretim yönteminin yeni işyerinde üretilmesinin sır saklama yükümlüğünün ihlali oluşturabileceğini açıkça vurgulamıştır.
Bu nedenle işçi, işverenin haklı menfaati varsa işyerinde öğrendiği meslek sırlarını diğer işyerlerinde kullanmamalıdır.
Sözleşmeli önlem!
Günümüzde birçok işçi bilgi düzeyi ve müşteri çevresi nedeniyle işverenin karşısına güçlü bir rakip olarak çıkabilir. İş ilişkisi sona erdikten sonra sır saklama yükümlülüğü yeterli gelmeyebiliyor. Çoğu işveren işçilerin, işten ayrıldıktan kendilerini zarara uğratabileceğini öngörüyor, çalışanına rekabet yasağı sözleşmesi imzalatmak istiyor. Bu sözleşmesi bir yönüyle işverenin yaptığı işin geleceğini korurken, diğer yönüyle çalışanın iş bulmasını aşırı güçleştiriyor. Bu nedenle kanun iş ilişkisinin sona ermesinden sonraya ilişkin rekabet yasağı sözleşmelerini sınırlıyor.
Rekabet yasağı 2 seneyi aşamaz
İşten ayrıldıktan sonraki rekabet yasağının iş sözleşmesine bir hüküm konulması veya bu konuda ayrı bir sözleşme yapılarak getirilmesi mümkün. Sözlü olarak yapılan rekabet etmeme vaatleri bağlayıcılık taşımıyor. Rekabet yasağı, işverenin tek taraflı olarak hazırladığı iç yönetmeliklere, personel yönetmeliklerine veya benzeri belgelere atıfta bulunmak suretiyle düzenlenemiyor. Rekabet yasağı sözleşmesinin geçerli kabul edilebilmesi için işçinin, işverenin müşteri çevresi veya üretim sırları veya işverenin yaptığı işler hakkında bilgi edinme imkanı bulunmalıdır.
Bu tür bir konuma ulaşmamış işçi ile rekabet yasağı sözleşmesi yapılsa da kendisi için geçerlilik taşımayacaktır. Rekabet yasağı, işçinin ekonomik geleceğini sınırsız ve hakkaniyete aykırı şekilde tehlikeye düşürmemeli, bu nedenle süre yer ve konu bakımından sınırlandırılmış olmalıdır. Rekabet yasağının süresi iki yılı aşamaz. Çalışanın iki yıl boyunca dahi önceki işini yapamaması ciddi sıkıntı yaratabilecek bir durumdur. Bu nedenle rekabet yasağının uygulanacağı alan da coğrafi bölge, şehir ya da işverenin faaliyetinin etki alanı olarak sınırlandırılmalıdır. Her hâlükârda yasak, işverenin fiilen yürüttüğü faaliyet alanının sınırlarını aşamamalıdır.
Fesih nedeni...
İşçi çalışırken rekabet yasağına aykırı davranıyorsa, başka bir işte çalışıyorsa işveren açısından fesih hakkı doğmaktadır. İşveren yasağın ihlalinin ağırlığına bağlı olarak işçinin iş sözleşmesini haklı nedenle veya bildirim sürelerine uyarak geçerli olarak feshedebilecektir. Aynı şekilde iş ilişkisi devam ederken, sır saklama yükümlülüğünün ihlali de bir fesih nedeni oluşturacaktır. Yargıtay; işçinin kendi amirinin bilgi ve izni olmaksızın dokuz girişimciye ait Kuruldan geçmiş iş planlarını vermek sureti ile ticari gizli bilgileri üçüncü kişilere aktarmasına ilişkin kararında, ticari gizli bilgi hükmündeki iş planlarını başkasına aktarmanın iş ilişkisinde bulunması gereken güveni işverenden beklenemeyecek şekilde sarstığını, bu nedenle işçinin iş akdinin feshinin geçerli nedene dayandığını belirtmiştir. (Y9HD, 17.10.2016, 23160/17940) Cem Kılıç
http://www.milliyet.com.tr/yazarlar/cem-kilic/sirlarin-ihlali-cikarma-sebebi-2513085/
Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.
İşe Giren Eşin Aldığı Ölüm Aylığı Kesilmez
Annem, ölen babam üzerinden ölüm aylığı almaktadır. Annemin işe girerek sigortalı olarak çalışması durumunda ya da kendi çalışmasından dolayı emekli olması durumunda babamdan aldığı aylık kesilir mi? 5...646876 Nolu SMS:
Ali Bey, ölüm aylığı alan eşlerin aylığı iki durumda kesilir. Birincisi ölüm aylığı alırken evlenmeleri, ikincisi ise vefat etmeleri halinde aylıktan düşerler. İşe girip çalışmaları veya emekli olmaları halinde eşlerden alınan aylık kesilmez
Ali Bey, Bağ- Kur'lular toplu prim ödeyerek emekli oluyorlar. Benimde 2000 yılından sigorta girişim ve ödenmiş 6 yıllık primim var. Bu primleri Bağ-Kur'lular gibi borçlanıp prim günümü tamamlayarak emekli olabilir miyim? Bağ-kur'a geçsem yararlanabilir miyim? 5...168287 Nolu SMS:
Sayın Okurum, Bağ- Kur'luların ya da sosyal güvenlik kanunlarında borçlanma hakları dışında toplu prim borçlanarak emekli olma durumu söz konusu değil. Bağ- Kur'luların toplu borçlanması durumu farklı. Bağ-Kur'lular gerek vergi kaydı, gerek şirket ortaklıkları gerekse Tarım Bağ-Kur'undan dolayı kayıtları devam ettiğinden ve kayıtları devam ederken Bağ-kur'a ödemeleri gereken prim borçlarını ödeyemediğinden dolayı bu borçlarını toplu olarak ödemektedirler. Bu ödeme de ara boşluk borçlanması değildir. Bağ-kurlular bu borçları ödeyebilmeleri için mevzuat gereği silinen günleri ihya yaparak ödeme yapmaktadırlar. Dolayısı ile sizin veya bir başkasının toplu olarak ara boşluk ödeme hakkı bulunmamakta
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
01.05.1969 doğumluyum, 15.07.1991 SSK girişim, 15.10.1992 tarihinden itibaren aralıksız bağkur ödüyorum. A.KARA
Bağkurdan 9000 prim gün ve 53 yaşa tabisiniz. Askerlik ödeyerek 52 yaşa tabi olabilirsiniz. Yaş olarak SSK'dan da aynı şartlara tabisiniz. Bu durumda emekli olacağınız tarih en erken 52 yaşınızın dolacağı 01.05.2021 tarihi olacaktır.
01.04.1987 girişim, ne zaman emekli olurum? 5...339349
1987 tarihinde işe girmiş olanlar SSK'dan 25 yıl, 50 yaş ve 5375 prim gün şartlarına tabidirler. Emekli olup kendilerine emekli aylığı bağlanması için bu üç şartın oluşması gerekiyor. Ayrıca askerliği 1987 tarihinden önce yapmışlarsa askerlik borçlanıp 25 yıl, 49 yaş ve 5300 prim gün şartlarına tabi olabilirler.
Doğum tarihim 1970, 18 ay askerlik yaptım. 15 Nisan 1993 SSK girişim var. 5300 gün prim ödemem var. 5Ö820714 Nolu SMS:
İşe başlangıcınıza göre 25 yıl, 54 yaş ve 5675 prim gün şartlarına tabisiniz. Askerlik tarihiniz işe girişten önce ise 5 aylık askerlik borçlanarak 25 yıl, 53 yaş ve 5600 prim gün şartlarına tabi olabilirsiniz. Bu durumda askerliği borçlanırsanız 2023 yılında, borçlanmazsanız 2024 yılında emekli olursunuz. Ali Şerbetçi
http://www.takvim.com.tr/yazarlar/aliserbetci/2017/09/03/ise-giren-esin-aldigi-olum-ayligi-kesilmez
Emekliliğiniz Yanar Primleriniz Boşa Gider
SGK bir kişinin sahte sigortalılığını tespit ederse ilk iş bunu iptal ediyor. Bu sürelere ilişkin ödenen primler de yok sayılıyor. Ayrıca bu yolla emekli olan kişinin emekliliği iptal ediliyor. Bununla da kalmıyor; SGK ödenen emekli aylıklarını faiziyle geri istiyor. Yani bu kişiler tespit edildiğinde, yüksek bedellerle karşı karşıya kalıyor.
Bir kişinin emekli olabilmesi için yaş, çalışma süresi ve prim sayısı şartlarını sağlaması gerekir. Bu üç şartın sağlanabilmesi için sigorta girişinin bulunması ve sigortalı olarak çalışmak şarttır. Ancak ne yazık ki emekli olabilmek için sahte sigorta girişi ve 'bir yerden sigortalı' gösterilme yöntemlerine gidildiği görülüyor. SGK fiilen çalışmayan ancak sigortası ödenen kişileri tespit ettiğinde ödenen primleri iptal ediyor. Dolandırıcılara fırsat vermemek için çalışmadan sigortalı olma peşinde koşulmamalı. 'Bir yerden sigortalı gösterilmek' eninde sonunda tespit ediliyor.
10 YAŞINDA ÇOCUK BİLE VAR
Özellikle 2008’de sosyal güvenlik sisteminde önemli değişiklikler yapılmadan önce emeklilik yaşının yükseleceği öngörüldüğü için pek çok kişinin akrabasının, çoluğunun, çocuğunun sigorta girişinin yapıldığını gördük. Üç beş günlük sigortalı giriş sonrası bu kişiler daha erken emekli olma hakkına sahip oldular. Ancak bu dönemde 10-15 yaşında gençlerin inşaatlarda sigortalı gösterildiği tespit edildi. 18 yaşın altında kişilerin çalıştırılamayacağı işyerlerinden yapılan bu işlemler SGK tarafından tespit edildiğinde sigorta girişleri iptal ediliyor. Dolayısıyla SGK hukuksuzluğu tespit ettiğinde sigorta girişini de iptal etme hakkına sahip.
Daha çok günü yetmeyen
Sigorta girişi olsun diye bir yerden sigorta girişi yapılanlar dışında bir de, prim ödeme gün sayısı dolsun diye 'bir yerden sigortalı gösterilen' kişiler var. Bu durumdaki kişiler genellikle bir süre çalışmış ancak şu an çalışmayan ve prim ödeme gün sayısını doldurmak isteyen kişiler. Çalıştıkları süre emekli olmalarına yetmediği için bir şekilde sigortalı gösterilerek prim ödeme gün sayısını doldurmayı ve yaş gelince emekli olmayı istiyorlar. Ancak fiilen çalışmadığı halde bir işyerinden sigortalı gösterilen kişileri SGK tespit ederse bu kişilerin prim günlerini iptal ediyor. Böyle olunca da bu işten zararlı çıkan 'bir yerden sigortalı gösterilen' ve bu kişi adına SGK’ya prim ödeyen kişiler oluyor. Çünkü SGK bu kişilerin prim günlerini iptal ettiği gibi, ödenen primleri de iade etmiyor.
En çok hamile kadınlarda görülüyor
Sahte sigortalılığın en çok görülen durumlarından birisi, hamile kadınların sigortalı gösterilmesi. Hamile olduğunu öğrenen kadınlar, bir yerden sigortalı gösteriliyorlar ve bu sayede SGK’dan geçici iş göremezlik ödeneği alma hakkına sahip oluyorlar ve özel hastanede doğum yaptıklarında SGK’dan tedavi masraflarının bir kısmını alabiliyorlar.
SAHTE İŞYERLERİ VAR
Dolandırıcılar çoğu kez dolandırdıkları kişilerden aldıkları paraları SGK’ya hiç ödemeden ortadan kayboluyorlar. Bazen de sahte işyerleri üzerinden birkaç ay prim ödüyorlar ve bu sayede dolandırdıkları kişilere 'bak senin primin yatıyor' diyebiliyorlar. Gerçekte olmayan işyerlerinden yapılan bu sigorta ödemeleri de SGK tarafından tespit edildiğinde iptal ediliyor. Çoğu kez bu tip işyerleri dilencilerin, çok fakir kişilerin adına tescil ettiriliyor. Bu sayede dolandırılan kişilerin ileride açabilecekleri tazminat davaları da boşa çıkıyor.
Vaatlerle dolandırıyorlar
Sahte sigortalılığın günümüzde pek çok türü bulunuyor. Bir kişi çalışmadığı halde bir yerden sigortalı gösteriliyorsa buna sahte sigortalılık deniyor. Diğer yandan bazen dolandırıcılar özellikle emeklilik için prim günü yetmeyen kişilere ulaşarak ayda 150-200 TL’ye emeklilik vaat ederek bu kişileri kandırıyorlar. Son dönemde bu tür sahteciliğin de arttığını söyleyebiliriz. Bugün itibarıyla bir kişinin bir işyerinden sigortalı gösterilmesi halinde işverenin ödemesi gereken prim miktarı eğer işveren 5 puan prim indiriminden yararlanıyorsa en az 311 TL. Bu rakam işverenin yararlandığı teşviklere göre azalabiliyor.
200 TL'ye kandırıyorlar
Ancak 200 TL ödeyerek sigortalı yapılacağı söylenen kişilerden alınan paralar dolandırıcılar tarafından devlete yatırılmadığı için, bu kişilerin ödedikleri paralar boşa gidiyor. Yani burada ciddi bir dolandırıcılık söz konusu. Kişilerin bu durumlara karşı dikkatli olması gerekiyor.
SGK denetimleri sıklaştırdı
Sahte sigortalılık ve bu şekilde yapılan dolandırıcılıklar son dönemde çok arttı. SGK bu konuda denetimlerini sıklaştırdı. Bir yerden sigortalı gösterilen, fiilen bir işyerinde çalışmayan ve primlerini kendisi ödeyen kişileri SGK tespit ederse bu kişi adına ödenen primler iptal ediliyor. Bunun yanında bu şekilde ödenen primlerle emekli olan kişiye bağlanan aylık kesildiği gibi, haksız alınan aylıklar da faiziyle geri isteniyor. Bir kişinin sigortalı olmasının ilk şartı, fiilen çalışmaktır. Fiilen çalışmayan bir kişi adına prim ödenmesi ve bu kişinin bu şekilde emekli olması mümkün değildir.
Uzak durulmalı bedeli ağır!
SGK bir kişinin sahte sigortalılığını tespit ederse ilk önce bu sigortalılığı iptal ediyor. Bu sürelere ilişkin olarak ödenen primler de iptal ediliyor ve iade edilmiyor. Sahte sigortalılıkla emekli olan kişinin emekliliği iptal ediliyor. SGK emekli aylıklarını faiziyle geri istiyor. Sahte sigortalı olunan dönemde ödenen ilaç ve tedavi masrafları da faiziyle geri isteniyor. Dolayısıyla sahte sigortalı olan bilinen adıyla 'bir yerden sigortalı gösterilen' kişiler SGK bu durumu tespit ettiğinde çok yüksek bedellerle karşı karşıya kalıyor. Okan Güray Bülbül
Mesaiyi Ödemeyen Tazminatı Öder
Soru: Bir işyerinde 2 yıldan beri çalışıyorum. Fazla mesai ücretlerimin primini işveren ödemiyor. Bu sebepten dolayı ayrılırsam tazminat alabilir miyim? Mahsun D.
Cevap: Fazla çalışmalardan sigorta primi yatırılması gerekiyor. Bu primler sizin emekli maaşınıza etki edecektir. Bundan mahrum kaldığınız için işten bu sebeple ayrılırsanız tazminatınızı alabilirsiniz.
Sürme kovdurur mu?
Soru: Hizmet sektörüyle uğraşan işyerinde çalışan bir kişi, mesaisine gelirken gözüne sürme çekerek geliyor. Adeta kadınsı bir hal alıyor. Bu kişinin işten çıkarılması durumunda kıdem tazminatı hakkı doğar mı? Nihat M.
Cevap: Erkek çalışanın gözüne sürme çekmesini yasaklayan mevzuat hükmü bulunmuyor. İş sözleşmesinde bu durumu yasaklayan düzenleme yoksa, işten gözüne sürme çekmesi nedeniyle çıkarılan işçiye diğer şartları taşıması durumunda kıdem tazminatı ödenir.
232 gün prim yeter?
Soru: 09.05.1959 doğumluyum. Bağ-Kur’lu olarak 25.12.1986 -03.07.1992 yılları arasında5 yıl 6ay 8 gün prim ödedim. SSK lı olarak 1992-1997 yılları arasında 930 gün prim ödedim. 01.12.2015 tarihinden itibaren SSK’lı olarak prim ödüyorum. Ne zaman emekli olabilirim? Hamiyet
Cevap: Sayın Hamiyet Hanım, verdiğiniz bilgilere göre şubat ayı sonu itibariyle toplam 3368 gün prim ödeme gün sayınız olacak. Yaştan(kısmi) emekli olabilmeniz için 58 yaş ve 3600 gün prim ödeme koşullarına tabisiniz. 232 gün daha prim öderseniz emekliliğe hak kazanabilirsiniz.
Maaş kesintisi?
Soru: Bir vakıfta şoför olarak çalışmaktayım aracıma trafikte verdiğim küçük bir hasar sonucu iş yerim benden 2 günlük maaş kesintisi yaptı. Kesintiyi brüt maaş üzerinden yaptı bu doğru mudur? Selami B.
Cevap: Ücret kesintisinin net maaş üzerinden yapılması gerekiyor. Aksi halde işçinin çalıştığı günlerin primi yatırılmamış olur.
Hapiste geçen süreler?
Soru: Bir şikâyet sonucunda 5 ay tutuklu kaldım. Daha sonra beraat ettim. 5 aylık süreyi borçlanabilir miyim? Hakan A.
Cevap: Tutukluluk sonucunda suçtan beraat edilmiş olması şartıyla tutukluluk süresi borçlanılabiliyor.
Devlet öder mi?
Soru: Patronumuz param yok diye maaşlarımızı ödemiyor. Maaşımızı Devlet öder mi? Kübra
Cevap: Devletin işveren tarafından ödenmeyen ücretleri ödeyebilmesi için bazı şartlar var. Buna göre işçinin, iş ilişkisinden kaynaklanan ve işverenin konkordato ilan etmesi, işveren için aciz vesikası alınması, iflası veya iflasın ertelenmesi nedenleri ile ödeme güçlüğüne düşmesinden önceki ödenmeyen en fazla üç aylık temel ücrete ilişkin alacakları, işçinin başvurusu üzerine ücret garanti fonunca ödeniyor. Arif Temir
http://www.gunes.com/yazarlar/arif--temir/mesaiyi-odemeyentazminati-oder-814741
Boşananın Dul Aylığı
Soru: Emekli sandığına tabi olan eşimden boşandım. Çocuklara ve bana dul/yetim aylığı bağlanır mı? Gülnur
Cevap: Sayın Gülnar Hanım, çocuklar aylık bağlanma şartlarını taşıyorlarsa maaş bağlanır. Eşe aylık bağlanması evliyken ölüm halinde oluyor.
Dul aylığı alanın sağlık sigortası
Soru: Emekli sandığından dul aylığı alıyorum. İsteğe bağlı sigortalı olursam genel sağlık sigortası primi ödemem gerekir mi? Sinem G.
Cevap: Sayın G, genel sağlık sigortası primini ödemeniz gerekiyor. Dul aylığı almış olmanız genel sağlık sigortası primlerini ödememenizi gerektirmiyor.
Ücreti ödenmeyen işten ayrılabilir
Soru: Bir markette bir buçuk yıldan beri çalışıyorum. Ücretimiz her ay 10 gün geç ödeniyor. İşimden ayrılırsam tazminat alabilir miyim? Vedat Kaya
Cevap: Sayın Kaya, işçinin ücreti ödeme günü geçmesine rağmen ödenmiyorsa işçi iş sözleşmesini sonlandırarak işten ayrılabilir. Bu durumda çalışma süresi bir yıl ve üzerinde olan işçi kıdem tazminatına hak kazanır.
Tüp bebekte yaş
Soru: Tüp bebek tedavileri için kaç yaşında olmak gerekiyor? Elif
Cevap: Tüp bebek tedavilerinde 23 yaşından büyük, 39 yaşından küçük olunması(40 yaşından gün alınmamış olunması) gerekiyor.
Sigortasız çalışanın dava açması
Soru: Ben 14 ay bir firmada çalıştım. Sigortamın yapılacağı söylendi ancak yapılmadı. İşten çıkalı 3 ay oldu. Firmaya dava açabilir miyim? Bülent Güney
Cevap: Sayın Güney, firmaya karşı iş mahkemesinde hizmet tespit davası açabilirsiniz. Bunun için işten ayrıldığınız tarihi takip eden yılbaşından itibaren 5 yıllık bir süre içerisinde dava açmanız gerekiyor. Bu süreyi kaçırırsanız dava açma hakkınız zaman aşımına uğrar.
Senetle ücret ödemesi
Soru: Bir şirkette temizlikçi olarak çalışıyorum. Patron alacaklarımı alamadım, bu ay size senet vereceğim, 15 gün sonra tahsil edersiniz dedi. Senedi alsak olur mu? Hayri D.
Cevap: Sayın Dağlı, emre muharrer senetle (bono ile), kuponla veya yurtta geçerli parayı temsil ettiği iddia olunan bir senetle veya başka bir şekilde ücret ödemesi yapılamıyor. Ücretin para ile ödenmesi gerekiyor.
İzin kullanan işçi işten kovulur mu?
Soru: Muhasebe işlerini takip ettiğim bir işletme şu anda yıllık iznini kullanmakta olan çalışanını tazminatlarını ödeyerek çıkarmak istiyor. İşten çıkarmak için işçinin izin süresinin bitmesi beklenmeli mi? 17 Ağustos 2017 de izin süresi bitecek çalışana bu tarihten önce çıkış verilebilir mi? Bu işçi işverene ait lojmanda oturuyor. İş akdinin feshi ile lojmanda ne kadar süre daha oturabilir? Cemal Ü.
Cevap: Yıllık izin kullanan işçi izin kullanırken işten çıkarılabilir. İznin kalan süresinin ücreti işçiye ödenir. İşçinin işverene ait lojmandan ne zaman çıkarılacağına ilişkin bir düzenleme İş Kanunu’nda yok. Ancak bu durum iş/toplu iş sözleşmesinde veya personel yönetmeliğinde düzenlenmişse buradaki hükümlere göre hareket edilmesi gerekiyor. Örneğin iş sözleşmesinde, işçi iş sözleşmesinin feshinden itibaren 15 gün içerisinde lojmanı boşaltır şeklinde bir hüküm varsa işçi lojmanı 15 gün içerisinde boşaltmak zorundadır. Arif Temir
http://www.gunes.com/yazarlar/arif--temir/bosananin-dul-ayligi-814567
200 Restoran 600 Milyon Ciro Hedefi
2012 yılında İstanbul’da faaliyete başlayan ve bugün 31 ilde 130 şubeye ulaşan Tavuk Dünyası, yeni şubelerle 2017 yılında rekor büyüme hedefliyor.
Müşteri memnuniyetini yüzde 96’lara taşıdıklarını anlatan Tavuk Dünyası CEO’su Volkan Mumcu, “Geride bıraktığımız 5 yıl içinde ciddi bir başarı öyküsüne imzasını atan şirketimiz, 2017 yılında da kesintisiz büyümesini sürdürüyor. 2017 yılı sonu için hedefimiz 144 restorana ve 300 milyon TL’yi aşan bir ciroya ulaşmak. Önümüzdeki 3 yıl içinde yapacağımız yatırımlarla da yurt içinde 200’den fazla restorana ve 600 milyon TL’nin üzerinde bir ciroya ulaşmayı hedefliyoruz” diye konuştu.
EN HIZLI BÜYÜYENLER
Mönülerinin özel tariflerle hazırlandığını hatırlatan Volkan Mumcu, şu değerlendirmeyi yaptı: “Markamız sahip olduğu konseptle yeme-içme sektörüne yepyeni bir soluk getirirken; kendine de sektörde yeni bir kulvar açtı. Gizli reçetelerle hazırlanmış çok özel lezzetlerimizle müşterilerimizi konforlu ve keyifli bir restoran atmosferinde ağırlıyoruz. Üstelik bu keyifli deneyimi kendilerine ‘uygun bir fiyat’ ile yaşatıyoruz. 2012-2015 yılları arasında kaydettiğimiz yüzde 532’lik büyüme ile Türkiye’nin En Hızlı Büyüyen 100 Şirketi Araştırması’nda 17. sırada yer aldık. 2016 yılı sonu itibarıyla gerçekleşen yüzde 51’lik büyümeyle ciromuzu 200 milyon TL seviyelerinin üzerine taşıdık.”
YURTDIŞI ATAĞI
Önümüzdeki yıldan itibaren yurtdışı pazarlara da ağırlık vereceklerini kaydeden Volkan Mumcu, “Rusya’da ikinci şubeyi açıyoruz. Katar, Dubai ve Suudi Arabistan gibi pazarlara da bakıyoruz. Buralardan bize çok büyük talepler var. Ancak marka olarak farklı bir konsepte sahip olduğumuz için lokasyonun yüzde 100 doğruluğundan emin olmak zorundayız” dedi. Restoranların daha çok alışveriş merkezlerinde olduğunu hatırlatan Mumcu, “AVM’lerde çok ciddi talep görüyoruz. Son dönemlerde cadde restoranlarına da ağırlık veriyoruz. Çünkü bu alanda da boşlukları değerlendirmek istiyoruz” dedi. Türkiye’de 31 ilde faaliyet gösterdiklerini vurgulayan Volkan Mumcu, “Önümüzdeki dönemde olmadığımız illere gitmek istiyoruz. Bugün Türkiye’de en çok ciro yapan restoranımız İzmir’de faaliyet gösteriyor. Bursa’da da çok verimli bir restorana sahibiz. Anadolu’da markamıza talep çok fazla” şeklinde konuştu.
ORTALAMA MÖNÜ FİYATI 23.5
TAVUK Dünyası olarak uygun fiyata ürün sattıklarını dile getiren Volkan Mumcu, şunları söyledi: “Bugün restoranımıza gelen bir müşterinin 23.5 liraya tam anlamıyla yemek yemesi mümkün. Mönülerimizi sürekli yenilemek için çalışmalar da yapıyoruz. Belli dönemlerde mönülerimizde değişiklikler yaparak; yenilikçi yaklaşım ve vizyonumuzu lezzetlerimizde de sürdürüyoruz. Bu mönülerimizi oluştururken tabii ki müşterilerimizden gelen talep ve yorumlar bizim için büyük bir önem taşıyor. Eylül ayının ilk yarısından itibaren müşterilerimizi restoranlarımızda yenilenmiş mönülerle ağırlamaya başladık. Her yıl olduğu gibi yenilenen mönümüzde bu yıl da öne çıkan bazı ürünlerimiz var. Bunlar sırasıyla ‘Kekiklim’, ‘Şefin Tavası’, Közlüce ve Biberiyem.”
Ekonomi İçin Kritik Gün! Bugün Açıklanıyor
2018-2020 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program, Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek tarafından bugün açıklanacak. Toplantıya Maliye Bakanı Naci Ağbal ve Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan da katılacak. Toplantının saat 13:00'te başlaması planlanıyor.
Başbakan Binali Yıldırım pazartesi günü OVP’nin bazı yeni hedeflerini açıklamıştı. Buna göre 2017 yılı büyüme hedefi revize edildi ve yüzde 5.5 olarak belirlendi. 2018-2020 döneminde de yüzde 5.5’luk büyüme hedeflendi. Türkiye gelecek üç yılda iddialı büyüme hedefi koyarken, işsizlik ise tek haneyi 2019’da görecek. İşsizlik oranı bu yıl yüzde 10.8 olacak. Tek hanede kalıp kalmayacağı merakla beklenen enflasyonun ise yıl sonunda yüzde 9.5’ta kalacağı tahmin ediliyor.
İŞSİZLİK 2018’DE DE ÇİFT HANE
Hükümetin yaptığı tahmine göre işsizlik bu yıl yüzde 10.8 olacak. Başbakan Yıldırım, işsizlik oranın bu yıl yüzde 10.8 gibi gördüklerini belirterek, 2018’de yüzde 10.5, 2019’da yüzde 9.9 ve 2020’de de yüzde 9.6 oranında işsizlik tahmin edildiğini açıkladı. Geçen yılın OVP’sinde 2017 yılı işsizlik hedefi yüzde 10.2’ydi. Böylece 2018 yılı için yapılan tahmin de yüzde 10.1’di.
ENFLASYON BU YIL TEK HANE
Yıldırım, enflasyonun bu yıl sonu hedefini yüzde 9.5 olarak açıkladı. 2017-2019 yılı OVP’sinde 2017 yılına ilişkin enflasyon tahmini yüzde 6.5 olarak belirlenmişti. Yıldırım, 2018 yılı enflasyon hedefini yüzde 7 olarak ifade ederken, 2019’da yüzde 6 ve 2020 yılında da yüzde 5’lik enflasyon hedeflendiğini bildirdi.
Dolar 3.56 Seviyesini Gördü
Kuzey Irak'taki referandum kaynaklı jeopolitik risklerin dolar/TL üzerindeki baskısı devam ederken kur küresel piyasalar ve jeopolitik gelişmelerle son iki haftada 3.40'lı seviyelerden yükseldiği 3.55'li seviyelerini aştı. Dolar saat 10:12'de 3.5670 seviyesini gördü. Euro ise 4.1915 seviyesini gördükten sonra 4.1850 seviyesine geldi.
Endişelerle 10 Eylül'de 3.40'ın altında işlem gören dolar/TL hafta başında 11 Ağustos'tan beri ilk kez 3.55'i aştı. Kur bugün güne 3.5454/3.5485 seviyesinden başladı. Dolar kuru saat 9.21 itibarıyla 3.5477 seviyesinde işlem görürken, euro/TL 4.1794 seviyesindeydi. Euro/dolar ise aynı dakikalarda 1.1773 seviyesinden işlem gördü.
OVP BEKLENİYOR
Piyasalarda bugün jeopolitik gelişmeler, küresel piyasaların yanı sıra içeride 2018-2020 dönemine ilişkin Orta Vadeli Program'ın detayları yakından takip edilecek.
OVP saat 1300'da Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Maliye Bakanı Naci Ağbal ve Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan'ın da katılacağı toplantıda açıklanacak.
Başbakan Binali Yıldırım hafta başında OVP'de 2017 yılında ve 2018-2020 döneminde büyüme hedefinin tüm yıllar için yüzde 5.5 olarak belirlendiğini söyledi. OVP'de enflasyon 2017 için yüzde 9.5, 2018 için yüzde 7, 2019 için yüzde 6 ve 2020 için yüzde 5 öngörüldü.
YELLEN 'FAİZ' MESAJI
Küresel piyasalarda ise dolar Fed Başkanı Janet Yellen'in faiz artışlarına devam edilmesi gerektiği açıklamasından destek bulurken, euro Almanya'da pazar günü yapılan seçimlerin ardından siyasi belirsizliğin yol açtığı kayıplarını toparladı.
Doların başlıca altı temel para biriminden oluşan sepet karşısında seyrini izleyen endeks dün 93.286 ile yaklaşık bir ayın zirvesine ulaşmasının ardından bugün bu seviyenin sınırlı altında işlem görüyor.
Yellen "Enflasyon yüzde 2'ye ulaşana kadar para politikasında değişiklik yapmamak ihtiyatlı olmayacaktır" dedi.
ODAK NOKTASI IKBY
Jeopolitik gelişmelerde ise odak noktasında Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) Ortadoğu'da istikrarsızlığı ve şiddeti artıracağı yolunda bölgesel ve uluslararası endişelere rağmen gerçekleştirdiği bağımsızlık referandumu yer alıyor.
İptal çağrıları karşılık bulmayan Türkiye ise alınabilecek siyasi, ekonomik ve askeri önlemleri değerlendiriyor. Tüm bunlar gerçekleşirken kurda baskıları artıran bir diğer etken ise TSK'nın Irak Silahlı Kuvvetleri'ne bağlı birliklerin de katılımı ile devam ettiği Silopi/Habur bölgesindeki tatbikat olmaya devam ediyor.
Referanduma gitme kararının ardından Ankara'nın Kuzey Irak'a açılan sınır kapısını kapatıp kapatmayacağı, Kuzey Irak petrolünün dünya piyasalarına ulaşmasını sağlayan boru hattında akışı durdurup durdurmayacağı veya askeri herhangi bir adım atmayacağı merak konusu.
TAHVİL BONO PİYASASI
Tahvil bono piyasasında ise 10 yıllık gösterge tahvilde dün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 11.00 valörde saat son işlem yüzde 10.98 oldu. Öte yandan iki yıllık gösterge tahvilde ortalama bileşik faiz dün spot kapanışta yüzde 11.85 valörde son işlem yüzde 11.86 oldu.
Yellen'dan Faiz Artırımı Açıklaması
Fed Başkanı Yellen, enflasyonun yüzde 2 seviyesine ulaşıncaya kadar Fed'in para politikasında beklemede kalmasının "ihtiyatsız" olduğunu söyledi.
Ohio eyaletinin Cleveland kentindeki İş Ekonomisi Ulusal Birliğinin 59'uncu olağan toplantısında konuşan ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Janet Yellen, ABD ekonomisi ve Fed'in para politikaları hakkında değerlendirmelerde bulundu.
Yellen, enflasyon seviyesinin Fed'in hedefi olan yüzde 2'nin altında kalmaya devam etmesi durumunda, Federal Açık Piyasa Komitesinin (FOMC) güvenilirliğinin sarsılabileceği ve ekonomik faaliyetlerin daha dengesiz hale gelebileceği uyarısında bulundu.
FOMC'nin para politikasındaki kademeli düzenlemelerle orta vadede enflasyon oranının yüzde 2'ye ulaşmasının öngörüldüğünü ifade eden Yellen, düşük enflasyon durumunun geçici olduğuna inandığını ve enflasyonun gelecek yıllarda yüzde 2 seviyesinde istikrar kazanacağını belirtti.
Yellen, para politikasının ekonomik faaliyetleri etkilediğinin altını çizerek, "Enflasyon yüzde 2 seviyesine ulaşıncaya kadar para politikasında beklemede kalmak ihtiyatsız olacaktır." değerlendirmesinde bulundu.
Ayrıca Fed'in faiz artırımında çok fazla kademeli olmaktan sakınması gerektiğine dikkati çeken Yellen, gerekli faiz artırımları olmadan iş gücü piyasasının aşırı ısınabileceğini sözlerine ekledi.
