Bugünkü yazımızın konusunu, çağdaş vergiciliğin en güzel örneklerinden birisi oluşturuyor. Evet, tam da tahmin ettiğiniz gibi; vergiye uyumlu gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine sağlanan yüzde 5 vergi indirimi uygulaması.
Belirlenen şartları taşıyan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, gelir ve kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin yüzde 5’ini, ödemeleri gereken gelir ve kurumlar vergilerinden doğrudan düşüp, kalanını ödüyorlar. Ne güzel bir imkan değil mi?
Bu arada yüzde 5 indirim oranını sakın küçümsemeyin, indirim tutarı beyanname üzerinden hesaplanan verginin büyüklüğüne göre değişiyor. Ama, her güzel şeyin olduğu gibi bunun da bir üst sınırı var: İndirim tutarı 2021 yılında verilecek beyannamelerde en fazla 1 Milyon 500 Bin TL. olabiliyor.
Bu düzenleme yeni mi yapıldı?
Hayır, yeni yapılmadı, yaklaşık 4 yıldır yürürlükte!
Vergi indirimi düzenlemesi, 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde uygulanmak üzere 8 Mart 2017 tarihinde yürürlüğe girdi (GVK Mad. mükerrer 121). İlk vergi indirimi uygulaması, 2017 yılına ilişkin olmak üzere 2018 yılı Mart ayında verilen yıllık gelir vergisi ve Nisan ayında verilen Kurumlar Vergisi beyannamelerinde yapıldı. Yani, bugüne kadar 2017, 2018 ve 2019 yılları gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerine uygulandı. Söz konusu düzenleme ile ilgili aksayan bazı hususlar 7194 sayılı Kanunla mükellefler lehine düzeltildi. Uygulamanın usul ve esasları ise 301 ve 312 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğleri ile belirlendi.
Vergi indirimi, süreli bir uygulama mı?
Hayır, yüzde 5 vergi indirimi, bir defalık veya belirli bir süre uygulanmak üzere getirilmiş bir düzenleme değil. Sürekliliği olan bir uygulama.
İndirim hangi vergiler için geçerli?
Yüzde 5 vergi indirimi uygulaması, sadece yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerine göre hesaplanan gelir ve kurumlar vergisi için geçerli. Bunlar dışında kalan KDV, damga vergisi, MTV, ÖTV, veraset ve intikal vergisi, emlak vergisi, değerli konut vergisi vb. için geçerli değil.
Hangi mükellefler yararlanabiliyor?
Yüzde 5 vergi indiriminden aşağıda sayılan şartları taşıyan;
- Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelir vergisi mükellefi olanlar,
- Finans ve bankacılık sektörlerinde faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri, emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları hariç olmak üzere kurumlar vergisi mükellefleri
yararlanabiliyor. Ayrıca, basit usule tabi gelir vergisi mükelleflerinin de, yüzde 5’lik vergi indirimi uygulamasından yararlanma hakları bulunuyor.
Enteresandır, kira gelirleri ve menkul sermaye iratları nedeniyle yıllık gelir vergisi beyannamesi verenler, yüzde 5 vergi indirimi uygulamasından yararlanamıyorlar. Neden mi? Cevap oldukça basit, çünkü, yasa böyle de ondan!
Vergi indirimi için hangi şartlar aranıyor?
Kapsama giren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin 2021 yılı Mart ve Nisan aylarında verecekleri yıllık gelir vergisi ve kurumlar vergisi beyannamelerinde yüzde 5 vergi indiriminden yararlanabilmeleri için,
- 2018, 2019 ve 2020 yıllarına ait vergi beyannamelerinin kanuni süresi içerisinde verilmiş olması,
- Vergi indiriminin hesaplanacağı 2020 yılı gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinin verildiği tarih itibariyle 2018, 2019 ve 2020 yıllarına ait vergi beyannameleri üzerinden tahakkuk eden vergilerin ödenmiş olması,
- 2018, 2019 ve 2020 yılları içerisinde haklarında beyana tabi vergi türleri itibarıyla ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması (Yapılan tarhiyatların kesinleşmiş yargı kararlarıyla veya Vergi Usul Kanununun uzlaşma ya da düzeltme hükümlerine göre tamamen ortadan kaldırılmış olması durumunda bu şart ihlal edilmiş sayılmıyor),
- Vergi indiriminin hesaplanacağı yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinin verildiği tarih itibariyle vergi aslı (vergi cezaları ile feri alacaklar dahil) 1.000 TL. üzerinde vadesi geçmiş borcunun bulunmaması,
- 2016, 2017, 2018, 2019 ve 2020 yıllarında Vergi Usul Kanununun 359. maddesinde sayılan kaçakçılık suçu fiillerinin işlenmemiş olması
gerekiyor.
Vergi indiriminden yararlanmada hangi vergi beyannameleri esas alınıyor?
Yüzde 5 vergi indiriminden yararlanılabilmesi için sadece gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerinin değil, geçici vergi beyannameleri, muhtasar, muhtasar ve prim hizmet beyannameleri, vergi dairelerine verilmesi gereken KDV ve Özel Tüketim Vergisi beyannamelerinin yasal süresinde verilmesi ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin de, vergi indiriminin hesaplanacağı gelir ve kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği tarihte ödenmiş olması gerekiyor.
Düzeltme beyannameleri vergi indiriminden yararlanmayı etkiler mi?
Kanuni süresi içerisinde verilen bir beyannameye ilişkin olarak, kanuni süresinden sonra düzeltme amacıyla veya pişmanlıkla verilen beyannameler vergi indiriminden yararlanılmasına engel oluşturmuyor. Ancak, indirimden yararlanılabilmesi için bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin de indirimin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla ödenmiş olması gerekiyor.
Yararlanılacak vergi indirimi tutarında bir üst sınır var mı?
Evet, yararlanılacak vergi indirimi tutarı sınırsız değil, bir üst sınır var!
Hesaplanan indirim tutarı, 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde uygulanmak üzere 1 Milyon 500 Bin TL’den fazla olamıyor.
Vergi indirimi nasıl uygulanıyor?
Vergi indirimi, kapsama giren ve gerekli şartları taşıyan mükelleflerin yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin yüzde 5'inin, vergi dairesine ödenmesi gereken gelir veya kurumlar vergisinden indirilmesi (düşülmesi) şeklinde uygulanıyor.
Şartları taşıyan mükellefler, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan gelir veya kurumlar vergisinin yüzde 5'ini, vergi indirim tutarı olarak hesaplıyorlar. Vergi indirimi tutarı, her hal ve takdirde 1 milyon 500 bin TL.den fazla olamıyor. Hesaplanan indirim tutarı, öncelikle bu beyannameler üzerinden ödenmesi gereken gelir veya kurumlar vergisinden indiriliyor, yani mükellefler vergi indirim tutarı kadar daha az vergi ödüyorlar. Vergi indirimi tutarının ödenmesi gereken vergiden fazla olması halinde ise kalan tutar, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihi izleyen bir tam yıl içinde mükellefin beyanı üzerine tahakkuk eden diğer vergilerinden mahsup edilebiliyor. Ancak, bu süre içerisinde mahsup edilemeyen tutarlar mükelleflere red ve iade edilmiyor. Yani, iade hakkı ortadan kalkıyor.
Şartları taşımadığı sonradan tespit edilenlere ne işlem yapılıyor?
Vergi indiriminden yararlanan mükelleflerin, şartları taşımadığının sonradan tespiti halinde ilgili vergilendirme döneminde indirim nedeniyle alınmayan vergiler bu kez mükelleflerden vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın geri isteniliyor.
İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yılda herhangi bir vergiye ilişkin beyanın gerçek durumu yansıtmadığının, indirimden yararlanıldıktan sonra tespiti üzerine, yapılan tarhiyatların kesinleşmesi halinde de yine indirim nedeniyle alınmayan vergiler vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın mükelleften isteniliyor.
Diğer gelir unsurlarıyla birlikte beyan halinde indirim tutarı nasıl hesaplanıyor?
Ticari, zirai veya mesleki kazancın diğer gelir unsurlarıyla birlikte beyan edilmesi durumunda, gelir vergisi mükelleflerinin yararlanacağı vergi indirimi tutarı, ticari, zirai veya mesleki faaliyet nedeniyle beyan edilen kazançların toplam gelir vergisi matrahı içerisindeki oranı dikkate alınmak suretiyle hesaplanan gelir vergisi esas alınarak tespit ediliyor.
Durumunuzu interaktif vergi dairesinden öğrenebilirsiniz!
Vergiye uyumlu olup olmadığınızı İnteraktif Vergi Dairesinden kolaylıkla öğrenebiliyorsunuz. Bunun için vergi dairesine gitmenize gerek yok.
Yüzde 5 vergi indirimi, vergiye uyumlu mükelleflere sağlanan güzel ve önemli bir imkan. ABDULLAH TOLU
https://www.dunya.com/kose-yazisi/beyannamenizi-verirken-yuzde-5-indirimi-unutmayin/613949
