16.02.2021 tarih 31397 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No:35) ile; “Mükellef Ve Vergi Sorumlusu” başlıklı (I/C.) bölümünde yer alan “2.1.3.2.11.” alt bölümü başlığı “Taşımacılık Hizmetleri” olarak değiştirilmek suretiyle , 5/10 oranında tevkifat uygulanmakta olan servis taşımacılığı hizmetlerinin yanı sıra, 01.03.2021 tarihinden itibaren uygulanmak üzere, “Kara Yolu İle Yük Taşımacılığı” hizmetleri de 2/10 oranında KDV tevkifatı uygulaması kapsamına alınmıştır.
Yazımızda; getirilen tevkifatın kapsamı, uyglanması ve uygulamada karşılaşılabilecek tereddütlerin ortaya çıkarılması ve çözümüne yönelik görüşlere yer verilecektir
1- Tevkifat Uygulamasının Kapsamı Ve Başlama Zamanı Nedir?
1- Tevkifat Uygulamasının Kapsamı Ve Başlama Zamanı Nedir?
- Yük taşımacılığında tevkifat uygulaması; sadece kara yolu ile yapılan nakliye hizmetlerde uygulanacaktır.
- Yük taşımacılığında 2/10 oranında tevkifat uygulaması; 01.03.2021 tarihinden itibaren yapılacak taşıma hizmetlerde uygulanacaktır.
- Yük taşıma hizmetinin; tahsis edilmiş özel plakalı araçlar ile yapılıp yapılmaması, ilgili birimlerden taşımacılıkla ilgili zorunlu belge ve sertifika (E-G-K-L-N-P-R Yetki Belgeleri) alınıp alınmaması veya taşıma işinde kullanılan aracın özmal ya da sözleşmeli (kiralık) taşıt olup olmaması tevkifat uygulaması kapsamında işlem tesisine engel olmayacaktır.
- Şubat ayı sonunda yapılan bir yük taşımacılığı hizmetine ait fatura 7 günlük süre içinde kalmak kaydıyla Mart başında düzenlenmiş olsa bile (taşıma hizmetinin Şubat ayı içinde yapıldığının tevsik edilebilmesi halinde) tevkifat uygulanmayacaktır.
- Ancak taşıma hizmeti Şubat ayı sonunda başlayıp, Mart ayı başındaki bir tarihte sona eriyor ise, faturada tevkifat uygulanacaktır.
- Söz konusu hizmete ait fatura veya benzeri belge izleyen ay içinde düzenlense dahi sorumlu sıfatıyla beyan, işlemin vuku bulduğu dönemin beyan süresi içinde yapılacaktır.
- İşlem bedelinin ödenmemesi, işleme ait faturanın süresinde düzenlenmemesi, alıcıya geç gelmesi veya hiç gelmemesi tevkifatın yapılıp yukarıda belirtilen süre içinde sorumlu tarafından beyan edilmesine engel olmayacaktır.
- Kısmi tevkifat uygulamasında satıcının (nakliyeci) mükellef sıfatıyla 1 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edeceği kısım da aynı dönemde beyan edilecektir.
2- Yük Taşımacılığında Tevkifat Yapmak Zorunda Olanlar Kimlerdir?
- Belirlenmiş alıcılar ile KDV mükellefleri tevkifat yapmak zorundadırlar.
- Kapsamda olanlar, 01.03.2021 tarihinden itibaren yaptıracakları kara yolu ile yük taşımacılığı hizmetlerinde, her bir işlemin (bütünlük arz etmeyen ayrı ayrı her bir teslimin) KDV dahil bedelinin 1.000 TL yi aşması halinde, 2/10 tevkifat yapmak zorundadırlar.
- Taşımacılık hizmetini yüklenen firmanın bu işi bizzat kendisi yapmayıp, bir başka firmaya devretmesi ya da yaptırılması durumunda, taşımacılık hizmetini alan ya da organize eden tarafından tevkifat yapılmayacak, ancak işi yüklenen veya organize eden firmanın işi fiilen yaptırdığı alt firmaya ödeme yapması sırasında 2/10 tevkifat yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.
3- Kargo Yoluyla Yük Taşıttırılması Durumunda Tevkifat Yükümlülüğü Var Mıdır?
- Tebliğde; kargo işletmeciliği yetki belge sahibi mükellefler tarafından yapılan kargo taşıma işleri hariç denilmesine rağmen, tevkifat uygulamasında ilgili birimlerden taşımacılıkla ilgili zorunlu belge ve sertifikanın alınıp alınmadığına bakılmaksızın tevkifat uygulaması kapsamında işlem tesisine engel olmayacağı belirtildiğinden uygulamada çelişkili bir durum ortaya çıkmış gibi görülse de;
- Karayolu Taşıma Yönetmeliğine göre; ticari amaçla kargo işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişilere durumlarına göre “M1-M2-M3 Kargo İşletmeciliği Yetki Belgesi” Bu belgeyi alan kargo şirketleri kargo işletmeciliği yetki belgesine sahip olacaklardır.
- Bunun yanında aynı yönetmeliğe göre yük taşımacılığı yapacak kargo şirketlerine ve nakliyecilere ayrıca “Yük ve Eşya Taşımacılığı Yetki Belgeleri” (E-G-K-L-N-P-R Yetki Belgeleri) de verilebilmektedir.
- Buna göre tebliğden anlaşılması gerekenin; kargo işletmeciliği yetki belgesine sahip (M Yetki Belgesi) kargo şirketlerinden yük taşımacılığı hizmeti alacak belirlenmiş alıcılar ile KDV mükelleflerinin tevkifat yapma zorunluluğunun bulunmadığı,
- Ancak; kargo işletmeciliği yetki belgesine (M Yetki Belgesi) sahip olmayan kargo şirketleri ve diğer nakliyecilerin, yük taşıma yetki belgelerini (E-G-K-L-N-P-R) alıp almadığına bakılmaksızın belirlenmiş alıcılar ve KDV mükellefleri tarafından yük taşıma hizmeti alınması halinde KDV tevkifatı yapmaları gerektiği,
Görüşündeyiz.
- Ancak yine de mükellef mağduriyetlerinin yaşanmaması adına, konuya ilişkin Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından daha açıklayıcı bilginin verilmesi yararlı olacaktır.
4- Hangi Durumlarda Tevkifat Zorunluluğu Bulunmuyor?
- Basit usule tabi mükelleflerin, vergiden muaf esnaf, sanatkar ve çiftçiler ile nihai tüketicilerin (hizmet alanların) yaptıracakları yük taşımacılığı hizmetlerinde (KDV mükellefi olmadıklarından) KDV tevkifatı yapma zorunluluğu bulunmamaktadır.
- Kargo işletmeciliği yetki belgesine sahip (M Yetki Belgeli) kargo şirketlerinden yük taşımacılığı hizmeti alacak belirlenmiş alıcılar ile KDV mükelleflerinin tevkifat yapma zorunluluğu bulunmadığı düşünülüyor.
- KDV dahil tutarı 1.000,00 TL’nin altında kalan yük taşımacılığı işlerinde tevkifat yapılmayacaktır.
- Taşımacılık işlerini yüklenen ve organize eden ancak kendisi bizzat taşımayan, mükelleflerin bu hizmeti verdikleri belirlenmiş alıcılar ile KDV mükelleflerinin bu hizmet nedeniyle KDV tevkifatı yapma zorunluluğu bulunmamaktadır.
- Bu gibi durumlarda tevkifat sorumluluğu taşıma işlerini yüklenen ve organize eden mükelleflere ait olup, bunlar tarafından taşıma işlerini fiilen yaptırdıkları nakliyeci mükelleflere karşı KDV tevkifatı yapma yükümlülükleri bulunmaktadır.
5- Yük Taşımacılığı Yapan Nakliyecilerin KDV Mükellefiyetinin Üç Aylık Olmasının Tevkifat Uygulamasına Etkisi Olur Mu?
- Özellikle tevkifattan doğan KDV iadeleri sırasında, faturayı düzenleyecek nakliyecilerin üçer aylık dönemlerde KDV beyannamesi vermeleri durumunda, henüz beyanname verme süreleri dolmadan KDV iadesi talep edecek KDV mükellefleri bakımından, nakliye faturasının beyannameye dahil edilip edilmediğine yönelik KDVİRA kontrolünde KDV beyanı sorgulaması yapılamayacaktır.
Hamza ERTEKİN
Denetim ve İdare Müdürü
(E.Vergi Dairesi Müdür Yrd.)
KAYNAKÇA :
- 35 Seri No.lu KDV Genel Uygulama Tebliği
- Karayolu Taşıma Yönetmeliği
