Yeşil kart uygulamasının sona ermesinin ardından sigortalı olarak çalışmayan ve başka birinin de bakmakla yükümlüsü olmayan vatandaşlar 1/1/2012 tarihinden itibaren Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamına alınmışlardır.
Bu vatandaşlar SGK tarafından gönderilen “Siz de her bir değerli vatandaşımız gibi” başlayan yazıyla;
- GSS kapsamında prim ödeme yükümlüsü olarak tescil edildikleri,
- Gelir düzeyinin prim ödemeye imkân vermemesi halinde, bir ay içinde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına (SYDV) müracaat ederek aile içinde kişi başına düşen gelir miktarının asgari ücretin üçte birinin altında çıkması halinde GSS primlerinin devlet tarafından karşılanacağı,
- Gelir testi başvurusunun bir aylık süre geçtikten sonra yapılması veya gelir testine hiç başvurulmaması durumunda, GSS primlerinin ait olduğu ayı izleyen ayın sonuna kadar kendilerince ödenmesi gerektiği
- Bildirilmektedir.
BİR AYLIK SÜREYE DİKKAT!
Aile bireylerinin harcamaları, taşınır ve taşınmazları ile bunlardan doğan hakları da dikkate alınarak aile içinde kişi başına düşen gelirin aylık tutarı 2024 yılı itibariyle 20.002,50/3=6.667,50 veya üzerinde ise GSS kapsamına alınmış vatandaşlar gelir testine gitseler de gitmeseler de sonuç değişmeyeceğinden, her halükârda GSS primlerini kendilerinin ödemesi gerekecektir.
Buna karşın SGK tarafından gönderilen yazının tebliğinden itibaren bir ay içinde SYDV’ye başvurmaları ve aile içindeki kişi başına düşen gelir miktarının 6.667,50 TL’nin altında çıkması halinde hem başlangıçtan itibaren GSS borçları silinmekte hem de ilerleyen aylardaki GSS prim borçları devlet tarafından karşılanmaktadır.
BİR AYLIK SÜRE GEÇİRİLMİŞ OLSA DA SYDV’YE BAŞVURULMASI MÜMKÜN!
SGK tarafından gönderilen yazının tebliğinden itibaren bir aylık süre içinde SYDV’ye başvurulmamış olsa bile SYDV’ye başvuru imkânı her daim devam etmektedir. Bu durumda yani bir aylık süre geçirildikten sonra yapılan başvuru sonrasında aile içinde kişi başına düşen gelir miktarı asgari ücretin üçte birinden az çıktığı taktirde, SYDV’ye başvurulan tarihten önceki GSS borçları silinmeyerek sigortalı tarafından ödenmesi gerekse de SYDV’ye başvuru tarihinden sonraki sürelerde tahakkuk edecek GSS primleri devlet tarafından karşılanacaktır.
Bu durumda SYDV’ye başvuru tarihinden önceki sürelere ait GSS prim borçları ödenmemiş olsa bile, SYDV’ye başvuru tarihinden sonraki sürelerdeki GSS primlerinin Devlet tarafından karşılanmasıyla birlikte sağlık hizmetlerinden yararlanılması noktasında da herhangi bir sorun yaşanmayacaktır.
Diğer taraftan, gelir testi sonucunda aile içinde kişi başına düzen gelir miktarı asgari ücretin üçte birinden fazla çıkan, bu nedenle GSS primlerinin ödeme yükümlüsü kendileri olan vatandaşların, aile içinde doğum, ölüm, evlenme, boşanma ve benzeri nedenlerle gelir miktarında sonradan değişiklik olması halinde, kişi başına düşen gelir miktarı asgari ücretin üçte birinin altına düşebilecektir. Haliyle bu gibi durumlarda, değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren bir ay içinde SYDV’ye gelir testinin yenilenmesi hususunda başvuruda bulunulması yerinde olacaktır.
GSS KAPSAMINA ALINDIKLARI, SİGORTALI OLARAK ÇALIŞIRKEN BİLDİRİLEN VATANDAŞLAR SYDV’YE NE ZAMAN BAŞVURABİLİR?
GSS kapsamına alınan vatandaşlara SGK tarafından gönderilen yazılar kimi zaman çok sonra, hatta sigortalı olarak çalışmaya başladıkları tarihten sonra dahi gönderilebilmektedir.
Ancak sigortalı olarak çalışırken gelir testi yapılmamaktadır. Bu vatandaşların gelir testine başvurmaları gereken bir aylık süre, SGK tarafından ikinci bir tebligat gönderilmeden, işten ayrılmalarının ardından yeniden GSS kapsamına alındıkları tarihten itibaren başlatılmaktadır.
Sigortalı olarak çalışmakta iken işten ayrılan sigortalılar, işten ayrıldıkları tarihten önceki son bir yıl içinde adlarına 30 gün SGK primi yatırılmışsa 10 gün sonra; 90 gün SGK primi yatırılmışsa 10+90 =100 gün sonra GSS kapsamına alınmaktadır. Haliyle sosyal güvencesinin bulunmadığı süreler için GSS kapsamına alındıkları çalışırken bildirilen vatandaşların, SYDV’ye müracaat etmeleri gereken bir aylık süre, işten ayrılış tarihini izleyen 10 günlük veya 100 günlük sürenin sona ermesinin ardından başlatılmaktadır.
Bu bakımdan sigortalı olarak çalışırken GSS tescili yapıldığı yönünde yazı tebliğ edilen vatandaşlarca, gelir testine işten ayrıldıktan sonra ve yukarıda belirtilen süreler zarfında başvurulması ihmal edilmemelidir.
ÖDEME EMRİ GÖNDERİLEN VATANDAŞLAR NELERE DİKKAT ETMELİ?
2012 ve 2013 yılına ait ödenmemiş GSS prim borçlarının zamanaşımına girmesi nedeniyle terkin edilmesinin ardından, 2014 yılı ve sonrası GSS prim borçları için Kurumca ödeme emri gönderilmek suretiyle icra takip işlemleri başlatılmıştır.
Uygulamada kimi zaman MEB, YÖK gibi kurumlardan elektronik ortamda alınamayan öğrenci bilgileri veya veri tabanındaki hatalı/eksik kayıtlar nedeniyle GSS prim borçlarının yersiz oluşturulduğu görülebilmektedir.
Ödeme emrine karşı yapılacak itirazın her ne kadar 15 günlük süre içinde yetkili idare mahkemesine yapılması gerekse de ödeme emrine konu olan sürelerde varsa yersiz oluşturulan GSS prim borçlarının iptali için 15 günlük itiraz süresinin geçip geçmediği üzerinde durulmaksızın ilgili SGK Müdürlüğüne başvurulması halinde gerekli kontroller yapılarak, varsa hatalı dönemler için ödeme emrinin kısmen veya tamamen iptali yapılmaktadır. Eyüp Sabri Demirci
https://www.karar.com/yazarlar/eyup-sabri-demirci/gssli-vatandaslar-nelere-dikkat-etmeli-1601856
