Ülkemizde yabancıların çalışması için gerekli izinleri düzenleyen yasal çerçeve, 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu’dur. Geçtiğimiz günlerde, söz konusu kanun uyarınca yabancılara verilecek çalışma izni ve çalışma izni muafiyetlerine dair iş ve işlemlerde izlenecek usul ve esaslara ilişkin olarak bir uygulama yönetmeliği çıkarıldı.
2 Şubat 2022 tarihli ve 31738 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren Uluslararası İşgücü Kanunu Uygulama Yönetmeliği'ndeki belli başlı düzenlemeleri ele almaya çalışacağım.
6735 sayılı kanun gereğince, ülkemizde çalışacak yabancıların çalışmaya başlamadan önce çalışma izni alması zorunlu.
Başvuru nasıl yapılır?
Çalışma izni için yurt içinden başvurularıb doğrudan Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'na, yurt dışından başvuruların ise konsolosluk ve büyükelçiliklere yapılması gerekiyor. Çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti, aynı zamanda ikamet izni yerine de geçiyor.
Çalışma izni başvurusunda işvereninin elektronik tebligat adresine sahip olması zorunlu.
Başvuruda eksik bilgi veya belgelerin tespit edilmesi halinde başvurunun değerlendirilmesi erteleniyor. Bilgi veya belge eksikliklerinin tamamlanması için tanınan süre mücbir bir sebebin varlığı dışında 30 gün.
Askıya alınma ve itirazlar
İş veya hizmet sözleşmesinin ücretsiz izin yoluyla askıya alınması ve ücretsiz iznin sonlanması durumlarının işverence en az bir gün önceden bakanlığa bildirilmesi zorunludur. Bir işverene bağlı olarak verilen çalışma izninde, iş kazası, hastalık, analık, zorunlu kamu hizmeti gibi ücretsiz izin verilmesini zorunlu kılan haller hariç işveren ve yabancının karşılıklı anlaşması suretiyle en fazla doksan gün iş veya hizmet sözleşmesinin ücretsiz izin yoluyla askıya alınması durumunda, çalışma izni ücretsiz izin süresince askıda kalır.
Çalışma izni başvurusunun reddi durumunda tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde sistem üzerinden bakanlığa itiraz edilebilir. Bununla birlikte, itirazın reddedilmesi halinde idari yargı yoluna başvurulabilir.
Çalışma izni süresi nedir?
Başvuruların değerlendirilmesi, bilgi ve belgelerin tam olması kaydıyla otuz günde tamamlanıyor. Bir işverene bağlı çalışan yabancıya verilen çalışma izni, iş veya hizmet sözleşmesinin süresini aşmamak koşuluyla, ilk başvuruda en çok bir yıl süreyle geçerli.
Yurtiçinden yapılan başvurularda, çalışma izninin başlangıç tarihinden itibaren bir ay içinde çalışmaya başlanması zorunlu. Çalışma izni düzenlenen yabancılar için çalışmanın başlaması ve sona ermesinin on beş gün içinde bakanlığa bildirilmesi şart.
Çalışma izni süre uzatma başvurusu, çalışma izni süresinin dolmasına altmış gün kalmasından itibaren ve her şekilde çalışma izni süresi dolmadan sistem üzerinden yapılır. Çalışma izin süresi, aynı işverene bağlı olarak ilk süre uzatma başvurusunda en çok iki yıl, sonraki süre uzatma başvurularında ise en çok üç yıla kadar uzatılır. Cem Kılıç