Durup dururken “şimdi bu da nereden çıktı?” diye düşünebilirsiniz. Haklısınız, ama gündemde şu an için pek çok kimsenin farkına bile varmadığı böyle bir konu var! Hem de bu konu hemen herkesi yakından ilgilendiren ve başvuruları da devam etmekte olan yeni borç yapılandırma düzenlemesinde yer alıyor (7326 sayılı Kanun).

Siz sormadan biz söyleyelim, önceki yıllarda çıkarılan 6736 ve 7143 sayılı Kanunlar da, tıpkı 7326 sayılı Kanun gibi borç yapılandırması, matrah ve vergi artırımı, stok düzeltmesi gibi benzer düzenlemeleri içeren Kanunlar. Yani, bir kaç husus dışında kapsamları hemen hemen aynı!

Buraya kadar herhangi bir sorun yok. Ancak, 6736 ve 7143 sayılı Kanunlara göre yapılan matrah ve vergi artırımları nedeniyle tahakkuk eden ancak ödenemeyen vergi borçlarının 7326 sayılı Kanuna göre yapılandırılıp yapılandırılamayacağına gelince iş biraz değişiyor!

7326 sayılı Kanuna göre, 7143 sayılı Kanun kaynaklı matrah ve vergi artırımı borçları yapılandırılabilirken, 6736 sayılı Kanun kaynaklı olanlar maalesef yapılandırılamıyor.

Neden mi böyle? Çünkü, Kanun öyle diyor!

OLAY NE?

Yapılandırma Kanunlarının en ilgi gören düzenlemesi, matrah ve vergi artırımı ile ilgili. Bu hiçbir zaman değişmiyor. Çünkü, matrah ve vergi artırımı yapan mükellefler hakkında, bazı istisnai durumlar hariç artırım yaptıkları vergiler yönünden vergi incelemesi yapılamıyor. Bu mükelleflere sağlanan büyük bir imkan.

Matrah ve vergi artırımlarının geçerli olabilmesi için, yapılan artırımlar nedeniyle tahakkuk eden vergilerin ilgili Kanununda belirtilen şekilde peşin veya taksitle ödenmesi gerekiyor. Tahakkuk eden vergilerin öngörülen şekilde ödenmemesi halinde ise, matrah ve vergi artırımları geçersiz oluyor, mükellefler “vergi incelemesi yapılamama zırhını (korumasını)” kaybediyorlar. Ancak, iş bununla da bitmiyor, matrah ve vergi artırımları ödememe nedeniyle bozulsa ve incelenmeme zırhı ortadan kalksa da, bu durum tahakkuk eden borçların ortadan kalkmasını sağlamıyor. Maliye, matrah ve vergi artırımı kaynaklı ödenemeyen bu borçların peşine düşüyor!

Şimdi herkes, bu şekilde matrah ve vergi artırımı bozulan mükelleflerin ödeyemedikleri bu matrah ve vergi artırımı kaynaklı vergi borçlarının 7326 sayılı Kanuna göre yapılandırıp yapılandırılamayacağını merak ediyor.

KANUN YETERİNCE AÇIK DEĞİL!

Bu konu 7326 sayılı Kanunda yeteri kadar açık düzenlenmemiş durumda, üstü kapalı bir şekilde yer alıyor.

7326 sayılı Kanunun konu ile ilgili 9/10-b maddesi aynen şu şekilde:

“(10) Bu Kanun hükümleri;

b) 3/8/2016 tarihli ve 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun, 18/5/2017 tarihli ve 7020 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda ve Bir Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ve 11/5/2018 tarihli ve 7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun hükümlerine göre bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla taksit ödemeleri devam eden alacaklar ile 6736 sayılı Kanuna göre tahakkuk eden alacaklar hakkında uygulanmaz.”

Siz bu düzenlemeyi okuyunca bir kanaate varabildiniz mi? Vergi ve muhasebe konusunda uzman olan en az 10 kişiye bu maddeyi okuttum, hiç kimse yazımıza konu olayla ilgili bir kanaate varamadı!

TEBLİĞ KANUNA GÖRE DAHA AÇIK, ANCAK TEBLİĞDE AÇIKLAMAYI BULMAK ZOR?

Tebliğ çok uzun, okumakla bitmiyor, kimilerine göre 221, kimilerine göre ise 226 sayfa! İnsan okurken konudan kopuyor, kafası karışıyor. Keşke, bu kadar uzun Tebliğ çıkarılmasaydı, ancak her konu ayrıntılı olarak düzenlenince Maliye’nin de yapacağı pek bir şey kalmıyor.

1 Seri No.lu Tebliğin (II/B-14/b). bölümünde; 6736, 7020 ve 7143 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun hükümlerine göre yapılandırılan ve 7326 sayılı Kanunun yayımı tarihi itibarıyla taksit ödemeleri devam eden alacaklar ile 6736 sayılı Kanuna göre tahakkuk eden alacakların (matrah ve vergi artırımı ile işletme kayıtlarının düzeltilmesinden kaynaklanan vergiler) 7326 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılmasının mümkün bulunmadığı belirtilmiş bulunuyor.

PEKİ, TEBLİĞ BU KADAR AÇIKSA NEDEN TEREDDÜT OLUŞTU?

Son 15 – 20 gündür gelen sorular bu konuda yoğunlaşmaya başladı.

Tebliğde “6736 sayılı Kanuna göre tahakkuk eden alacakların (matrah ve vergi artırımı ile işletme kayıtlarının düzeltilmesinden kaynaklanan vergiler) 7326 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılmasının mümkün bulunmadığı açık bir şekilde belirtilmesine karşılık, 7143 sayılı Kanuna göre yapılan ancak süresinde ödenmeyen matrah ve vergi artırımı kaynaklı vergi borçlarının yapılandırılmasıyla ilgili bir açıklama bulunmuyor.

Bu da, 7143 sayılı Kanun kaynaklı söz konusu borçların 7326 sayılı Kanuna göre yeniden yapılandırılıp yapılandırılamayacağı konusunda tereddütlere neden oldu!

GERÇEKTEN DE 7143’E VAR, 6736’YA YOK MU?

Evet, maalesef 7143’e var, 6736’ya yok!

Tebliğde yapılan açıklamalara göre, matrah ve vergi artırımından kaynaklı vergi borçlarından;

- 7143 sayılı Kanunla ilgili olanlar için 7326 sayılı Kanuna göre yeniden yapılandırma yapılabiliyor,

- 6736 sayılı Kanunla ilgili olanlar için ise, 7326 sayılı Kanuna göre yeniden yapılandırma yapılamıyor.

Çok ilginç değil mi? Evet, çok ilginç, ancak, 7326 sayılı Kanun ve ilgili Tebliğinde yer alan düzenleme bu şekilde!

PEKİ, BU DÜZENLEME İLK DEFA MI YAPILIYOR?

Hayır, bu düzenleme ilk defa yapılmıyor.

Geçtiğimiz yıl Kasım ayında çıkarılan 7256 sayılı Yapılandırma Kanununda da benzer bir düzenleme yer alıyor. Söz konusu düzenlemede de, matrah ve vergi artırımı kaynaklı vergi borçlarından 7143 sayılı Kanunla ilgili olanların yeniden yapılandırılmasına olanak sağlanırken, 6736 sayılı Kanunla ilgili olanlar yeniden yapılandırma kapsamı dışında bırakılmıştı.

BUNUN NEDENİ NE OLABİLİR?

Yaptığım araştırma sonucunda, bunun nedeni konusunda tatmin edici bir bilgiye ulaşamadım, en azından kendi açımdan.

Yetkililer; 6736 sayılı Kanuna göre yapılan matrah ve vergi artırımında tahakkuk eden verginin ödenme zorunluluğunun bulunmadığını, bundan yararlanan mükelleflerin ödemeyi yapmasalar bile matrah ve vergi artırımlarının geçerli olduğunu, buna karşılık 7143 sayılı Kanunda ödeme zorunluluğunun bulunduğunu, tahakkuk eden verginin süresinde ödenmemesi halinde matrah ve vergi artırımının geçersiz hale geldiğini, bu durum gözönüne alınarak, 7143 sayılı Kanundan yararlanıp matrah ve vergi artırımı borcunu ödeyemeyenlere bu şekilde bir avantaj sağlandığını ifade ediyorlar.

Yani, 7143 sayılı Kanuna göre matrah ve vergi artırımı yapıp da tahakkuk eden vergileri ödeyemeyenlerin mağduriyeti, 6736 sayılı Kanundan yararlananlara göre oldukça fazla. Maliye, bu mağduriyeti yeniden yapılandırma yapmak suretiyle az da olsa hafifletmek istiyor.

SONUÇ OLARAK;

7143 sayılı Kanuna göre matrah ve vergi artırımı yapıp da tahakkuk eden vergileri süresinde ödeyemeyip matrah ve vergi artırımı geçersiz kılınanlar, bu artırımlardan kaynaklanan vergi borçlarını 7326 sayılı Yeni Yapılandırma Kanununa göre yeniden yapılandırıp, peşin veya taksitler halinde ödeyebilirler.

Buna karşılık, 6736 sayılı Kanuna göre matrah ve vergi artırımı yapıp da tahakkuk eden vergileri süresinde ödeyemeyenlerin ise, bu artırımlardan kaynaklanan vergi borçlarını 7326 sayılı Kanuna göre yeniden yapılandırmaları mümkün bulunmuyor.

Maalesef yasal düzenleme böyle! ABDULLAH TOLU

https://www.dunya.com/kose-yazisi/7143e-var-6736ya-yok/627240