YENİ YILDAN İTİBAREN MÜKELLEFLERİN ÖNEMLİ BİR BÖLÜMÜ, VERGİ DAİRELERİNE DAHA ÖNCE KAĞIT OLARAK SUNDUKLARI BELGELERİ, ARTIK E-BELGE OLARAK VERECEK. UYGULAMAYA, YENİ YILLA BİRLİKTE KADEMELİ OLARAK GEÇİLECEK.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI (GİB) TARAFINDAN YAPILAN ÇALIŞMAYLA BU ALANDA DA KAPSAMLI BİR E-DÖNÜŞÜM YAŞANACAK.
E-Belge sistemi şöyle işleyecek:
İHRACATTA E-FATURAYA NASIL GEÇİLECEK
İhracat işlemlerinde e-fatura uygulamasına geçiş zorunluluğu: e-fatura uygulamasına kayıtlı olan mükelleflerden, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 11’inci maddesi kapsamındaki mal ihracı (Türkiye’de ikamet etmeyenlere özel fatura ile yapılan bavul ticareti kapsamındaki satışlar dahil) ve yolcu beraberi eşya ihracı (Türkiye’de ikamet etmeyenlere KDV hesaplanarak yapılan satışlar) kapsamında fatura düzenleyecek olanlar. Bahsi geçenlerin faturalarını 1 Temmuz 2017’de (Türkiye’de ikamet etmeyenlere özel fatura ile yapılan bavul ticareti kapsamındaki satışlar açısından 1 Temmuz 2020’den) itibaren e-fatura olarak düzenlemeleri zorunlu.
E-FATURA KİMLERİ KAPSIYOR
10 MİLYON TL ÜZERİ SATIŞ HASILATI:2018 hesap dönemi brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) 10 milyon TL ve üzeri olan mükellefler. (1 Ocak 2020’den itibaren e-fatura uygulamasına geçmek zorunda),
5 MİLYON TL ÜZERİ SATIŞ HASILATI: 2018 veya 2019 hesap dönemleri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) 5 milyon TL ve üzeri olan mükellefler. (1 Temmuz 2020’den itibaren e-fatura uygulamasına geçmek zorunda)
TEMMUZDAN İTİBAREN: 2020 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) 5 milyon TL ve üzeri olan mükellefler. (ilgili hesap dönemini izleyen yılın 7. ayının başından itibaren e-fatura uygulamasına geçmek zorunda)
LİSANS ALANLAR: 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (I) sayılı listedeki mallarla ilgili faaliyetleri nedeniyle Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan (EPDK) lisans alan mükellefler (bayilik lisansı alanlar dahil) mükellefler. (2019’da lisans alanlar 1 Temmuz 2020’den itibaren, 2020 veya müteakip yıllarda lisans alanlar ise lisans alımının gerçekleştirildiği ayı izleyen dördüncü ayın başından itibaren e-fatura uygulamasına geçmek zorunda)
ÖTV 3 SAYILI LİSTE: Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa ve/veya ithal edenler. (Bu işlemleri 2019’da gerçekleştirenler 1 Temmuz 2020’den itibaren, 2020 veya müteakip yıllarda gerçekleştirenler ise gerçekleştirildiği ayı izleyen dördüncü ayın başından itibaren e-fatura uygulamasına geçmek zorunda)
HİZMET SAĞLAYICILAR: Mal veya hizmetlerin alınması, satılması, kiralanması veya dağıtımı işlemlerinin gerçekleştirilmesine aracılık etmek üzere internet ortamında elektronik ticaret ortamını sağlayan gerçek veya tüzel kişi aracı hizmet sağlayıcıları. (2019’da mükellefiyeti bulunan aracı hizmet sağlayıcıları 1 Temmuz 2020’ye kadar, 2020 veya müteakip hesap dönemlerinden itibaren işe başlayacak mükellefler ise işe başlama tarihinden itibaren 3 ay içinde e-fatura uygulamasına geçmek zorunda)
İNTERNET SİTESİ SAHİPLERİ: İnternet ortamında, gerçek ve tüzel kişilere ait gayrimenkul vemotorlu araç vasıtalarının satılmasına veya kiralanmasına ilişkin ilanları yayınlayan internet sitelerinin sahipleri veya işleticileri ile internet ortamında reklamların yayınlanmasına aracılık faaliyetinde bulunan internet reklamcılığı hizmet aracıları. (2019’da mükellefiyeti bulunanlar 1 Temmuz 2020’ye kadar, 2020 veya müteakip hesap dönemlerinden itibaren işe başlayacak mükellefler ise işe başlama tarihinden itibaren 3 ay içinde e-fatura uygulamasına geçmek zorunda)
KOMİSYONCU VE TÜCCAR: 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre, komisyoncu veya tüccar olarak sebze ve meyve ticaretiyle iştigal eden mükellefler. (2019’da mükellefiyeti bulunanlar 1 Ocak 2020’ye kadar, 2020 veya müteakip hesap dönemlerinden itibaren işe başlayacak mükellefler ise işe başlama tarihinden itibaren 3 ay içinde e-fatura uygulamasına geçmek zorunda)
e-İRSALİYE: e-irsaliye uygulamasına geçiş zorunluluğu nedeniyle e-fatura uygulamasına geçmek zorunda olanlar.
e-ARŞİV: e-arşiv fatura uygulamasına geçiş zorunluluğu nedeniyle e-fatura uygulamasına geçmek zorunda olanlar.
İLAVE YETKİ: GİB, yapılan inceleme çalışmaları neticesinde riskli ya da vergiye uyum düzeyi düşük olduğu tespit edilen mükellefleri veya mükellef gruplarını, faaliyet, sektör ve ciro tutarına bağlı olmaksızın, yazılı bildirim yapmak ve geçiş hazırlıkları için en az 3 ay süre vermek suretiyle e-fatura uygulamasına geçme zorunluluğu getirmeye yetkili.
E-ARŞİV FATURA UYGULAMASI
e-fatura uygulamasına zorunlu veya isteğe bağlı olarak dahil olan/olacak olan mükellefler. (Hali hazırda e-fatura uygulamasına dahil olanlar 1 Ocak 2020’de, 1 Ocak 2020’den sonra e-fatura uygulama-sına dahil olanlar ise e-fatura uygulamasına geçilen tarihte) Aracı hizmet sağlayıcıları, internet ortamında ilan yayınlayanlar ile internet reklamcılığı hizmet aracıları. (Mevcutlar 1 Ocak 2020’den itibaren, 2020 ve müteakip hesap dönemlerinden itibaren belirtilen işler ile iştigal etmek üzere işe başlayacak mükelleflerin ise işe başlama tarihinden itibaren 3 ay içinde) e-arşiv fatura uygulamasına dahil olmayan mükelleflerce 1 Ocak 2020’den itibaren vergi mükellefi olmayanlara düzenlenecek faturaların, vergiler dahil toplam tutarı 30 bin TL’yi aşanlar. (Sadece belirtilen tutarın aşılması halinde fatura e-arşiv fatura olarak GİB portalları üzerinden düzenlenecek) e-arşiv fatura uygulamasına dahil olmayan mükelleflerce 1 Ocak 2020’den itibaren vergi mükelleflerine düzenlenecek faturaların, vergiler dahil toplam tutarı 5 bin TL’yi aşanlar. (Sadece belirtilen tutarın aşılması halinde fatura e-arşiv fatura olarak GİB portalları üzerinden düzenlenecek) GİB, yapılan analiz veya inceleme çalışmaları neticesinde riskli ya da vergiye uyum düzeyi düşük olduğu tespit edilen mükellefleri veya mükellef gruplarını, faaliyet, sektör ve ciro tutarına bağlı olmaksızın, yazılı bildirim yapmak ve geçiş hazırlıkları için en az 3 ay süre vermek suretiyle e-arşiv fatura uygulamasına geçme zorunluluğu getirmeye yetkilidir. İnternet üzerinden mal ve hizmet satışı yapan ve 2015 ve müteakip hesap dönemlerinde brüt satış hasılatları 5 milyon TL ve üzerinde olan mükellefler. (İlgili hesap dönemine ilişkin gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği tarihi takip eden hesap döneminin başına kadar. İnternet satışı yapan ve 2018 yılında 5 milyon TL ve üzerinde hasılat elde edenlerin 1 Ocak 2020’den itibaren)
E-DEFTER KİMLERİ KAPSIYOR
e-fatura uygulamasına geçiş zorunluluğu bulunan mükellefler. 19 Ekim 2019 itibariyle Türk Ticaret Kanunu’nun 397’nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca bağımsız denetime tabi olan şirketler. GİB, yapılan analiz veya inceleme çalışmaları neticesinde riskli ya da vergiye uyum düzeyi düşük olduğu tespit edilen mükellefleri veya mükellef gruplarını faaliyet, sektör ve ciro tutarına bağlı olmaksızın, yazılı bildirim yapmak ve geçiş hazırlıkları için en az 3 ay süre vermek suretiyle e-defter uygulamasına geçme zorunluluğu getirmeye yetkili. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar ile iktisadi kamu kuruluşlarının e-defter uygulamasından yararlanma zorunluluğu bulunmamakla birlikte isteğe bağlı olarak uygulamaya dahil olabilirler. e-defter uygulamasına isteğe bağlı olarak dahil olanlar. e-defter uygulamasına geçme zorunluluğu olduğu belirtilen mükellefler; tam bölünme, birleşme (devralma şeklinde birleşme ve yeni kuruluş şeklinde birleşme) veya tür (nev’i) değişikliğine gitmeleri halinde devrolunan veya birleşilen tüzel kişi mükellefler ile tam bölünme veya tür değişikliği sonucunda ortaya çıkan yeni tüzel kişi mükellefler elektronik defter uygulamasına geçmek zorunda. 2018’de internet üzerinden mal ve hizmet satışı yapan ve brüt satış hasılatı 5 milyon TL ve üzerinde olan mükellefler. Nevzat Küçükdöğerli