Hazine ve Maliye Bakanlığı Özelgesi |
Tarih : 25.07.2019 |
Sayı : 62030549-120[32-2018/1164]-E.603624 GVK Md. 32, 61, 94 |
ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ UYGULAMASINDA İHBAR TAZMİNATININ DA DİKKATE ALINMASI |
Asgari geçim indirimi hesaplanırken çalışılan sürenin tam ay olarak dikkate alınması gerekmekte olup, çalışana ödenen normal ücret ve ihbar tazminatı toplamı dikkate alınarak yapılan gelir vergisi kesintisi üzerinden, ödemenin yapıldığı aya ilişkin asgari geçim indirimi tutarını aşmamak üzere, asgari geçim indiriminin tam olarak uygulanmasının mümkün olduğu hk.
Özelge talep formunda, şirketinizde asgari ücretle çalışan personelin Haziran ayında 8 gün çalışarak işten ayrıldığı, 8 günlük çalışmanın karşılığı olan ücretin gelir vergisi tutarının 69,00 TL olduğu ve işten ayrılan söz konusu personele ayrıca ihbar tazminatı ödendiği, ihbar tazminatı gelir vergisine tabi olduğundan gelir vergisi tutarının 864,00 TL’ye yükseldiği belirtilerek, vergiden mahsup edilerek personele ödenmesi gereken asgari geçim indirimi tutarının 152,21 TL olarak mı dikkate alınması gerektiği yoksa ihbar tazminatından doğan gelir vergisinin dikkate alınmayıp 69,00 TL asgari geçim indirim tutarının mı ödenmesi gerektiği hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 61. maddesinin birinci fıkrasında, ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olarak tanımlanmıştır.
Aynı Kanun’un 32. maddesinde ise; ücretin gerçek usulde vergilendirilmesinde asgari geçim indiriminin uygulanacağı belirtilerek gelirin kısmi döneme ait olması halinde, ay kesirleri tam ay sayılmak suretiyle bu süreye isabet eden indirim tutarlarının esas alınacağı hükme bağlanmıştır.
Öte yandan, asgari geçim indiriminin uygulanmasına ilişkin açıklamaların yapıldığı 265 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nin “Asgari Geçim İndirimi Tutarının Hesaplanması” başlıklı 5. bölümünde; “Asgari geçim indirimi yıllık tutarı, ücretlinin asgari geçim indiriminden bir yıl boyunca faydalanacağı net menfaattir. Aylık yapılan ücret ödemelerinde ise asgari geçim indirimi, hesaplanan yıllık tutarın 12’ye bölünmesi suretiyle uygulanacak ve bir ay içerisinde yararlanılabilecek asgari geçim indirimi tutarı, yıllık olarak hesaplanan tutarın 1/12’sini geçemeyecektir.
Asgari geçim indiriminin yıllık tutarı, her ücretli için asgari ücret üzerinden hesaplanan yıllık vergi tutarını aşamayacak ve yılı içerisinde asgari ücret tutarında meydana gelen değişiklikler, asgari geçim indirimi uygulamasında dikkate alınmayacaktır.
Ücretlinin faydalanacağı azami indirim tutarı, elde ettiği ücret geliri üzerinden hesaplanan gelir vergisi ile sınırlı olduğundan, mahsup edilecek kısmın fazla olması halinde ücretliye herhangi bir iade yapılmayacaktır.” açıklamasına yer verilmiştir.
Anılan Kanun’un 94. maddesinin birinci fıkrasında tevkifat yapmak zorunda olan mükellefler sayılmış, aynı fıkranın (1) numaralı bendinde de hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61. maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden Kanun’un 103 ve 104. maddelerine göre gelir vergisi tevkifatı yapılması gerektiği hüküm altına alınmıştır.
Diğer taraftan, Gelir Vergisi Kanunu’nun 25. maddesinde gelir vergisinden müstesna olan tazminat ve yardımlar bentler halinde sayılmış olup ihbar tazminatı gelir vergisinden müstesna olan tazminatlar arasında yer almadığından, çalışana ödenen ihbar tazminatının tamamı Gelir Vergisi Kanunu’nun 61. maddesi uyarınca ücret kapsamında değerlendirilerek gelir vergisi tevkifatına tabi tutulacaktır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, asgari geçim indirimi hesaplanırken çalışılan sürenin tam ay olarak dikkate alınması gerekmekte olup, çalışana ödenen normal ücret ve ihbar tazminatı toplamı dikkate alınarak yapılan gelir vergisi kesintisi üzerinden, ödemenin yapıldığı aya ilişkin asgari geçim indirimi tutarını aşmamak üzere, asgari geçim indiriminin tam olarak uygulanması mümkün bulunmaktadır.