EMİSYON PRİMİ
- TİCARİ KARA DÂHİL DEĞİLDİR. ÖZKAYNAKLAR ARASINDA 520 PAY SENEDİ İHRAÇ PRİMİ HESABINDA İZLENİR.
- 2025 HESAP DÖNEMİNDEN İTİBAREN ASGARİ KURUMLAR VERGİSİ MATRAHINA DÂHİL DEĞİLDİR
- NET RAKAMI GENEL KANUNİ YEDEK AKÇE OLARAK AYRILIR.
- KURUMLAR VERGİSİ BEYANNAME ÜZERİNDE KURUMLAR VERGİSİ KANUNU 5. MADDE KAPSAMINDA İSTİSNA OLARAK İNDİRİM KONUSU YAPILIR VE MALİ KARA EKLENİR.
- Türk Ticaret Kanunu 347. Maddesine Göre İtibarî Değerinden Aşağı Bedelle Pay Çıkarılamaz. Anonim Şirketlerin Kuruluşunda Veya Sermaye Artırımlarında Payların İtibarî Değerinden Yüksek Bir Bedelle Çıkarılabilmeleri İçin Esas Sözleşmede Hüküm Bulunması / Genel Kurul Kararının Alınması Gerekir.
- Kurumlar Vergisi Kanununun 5/ç. Bendi İle Anonim Şirketlerin Gerek Kuruluşlarında Gerekse Sermayelerini Artırdıkları Sırada Çıkardıkları Payların, İtibari Değerin Üzerinde Bir Bedelle Elden Çıkarılması Halinde Oluşan Kazançlar Kurumlar Vergisinden İstisnadır.
- Kurumlar Vergisi Kanununun 5/3. Fıkrasına Göre Kurumların Kurumlar Vergisinden İstisna Edilen Kazançlarına İlişkin Giderlerinin Veya İstisna Kapsamındaki Faaliyetlerinden Doğan Zararlarının, İstisna Dışı Kurum Kazancından İndirilmesi Kabul Edilmez. Şu Kadar Ki İştirak Hisseleri Alımıyla İlgili Finansman Giderleri, Kanunun 19. Maddesi Kapsamında Yapılan Devir İşlemleri Sonrasına İsabet Edenler De Dâhil Olmak Üzere, Kurum Kazancından İndirilebilir.
- Türk Ticaret Kanunu 519/2. Fıkrasına Göre Yeni Payların Çıkarılması Dolayısıyla Sağlanan Primin,
- Çıkarılma Giderleri,
- İtfa Karşılıkları Ve
- Hayır Amaçlı Ödemeler İçin Kullanılmamış Bulunan Kısmı Genel Kanuni Yedek Akçeye Eklenir.
- Bu Nevi Ödemeler 770 Genel Yönetim Giderleri Hesabına Kaydedilir. Daha Sonra 520 Pay Senedi İhraç Primi Hesabı İle Ters Kayıt Yapılır Ve Kapatılır.
- Halka Arz Aracılık Komisyonu, Halka Arz Fiyat İstikrar Fonu Da Dikkate Alınması Gerekir. Bunlara İlişkin Dipnotlarda veya Nazım Hesaplarda Gösterilebilir.
- Sonuç Olarak 520 Pay Senedi İhraç Primi Hesabı Net Rakamı Bilançoda Görülür. Yukarıdaki Kanun Hükümlerine Göre Emisyon Primi:
- Ticari Kara Dâhil Değildir. Gelir Olarak Dikkate Alınmaz, Giderleri Prim Alacağından Düşülür Ve Net Rakam Olarak 520 Pay Senedi İhraç Primi Hesabına Kaydedilir. Net Rakamı Genel Kanuni Yedek Akçeye Eklenir.
- Mali Kara Dâhil Bir Unsur Olmakla Birlikte Kanunun 5/10-ç. Bendine Göre Emisyon Primi Veya Hisse Senedi İhraç Primi Kurumlar Vergisinden İstisnadır. Bu Durumda Beyanname Üzerinde İlk Önce İlave Edilir, 5/10-ç. Bendine Göre Daha Sonra İstisna Kapsamında Düşülür.
- Mal Teslimi / Hizmet İfasına Dayanmadığından KDV’ye Tabi Değildir.
ÖRNEK: A A.Ş. Halka Açılmak Suretiyle Sermayesini 5.000 Birim Artırmıştır. Halka Arz Kapsamında 100.000 Birim Brüt Gelir Elde Edilmiştir.
|
A) Eski Sermaye |
45.000,00 |
|
B) Artırılan Sermaye |
5.000,00 |
|
C) Yeni Sermaye |
50.000,00 |
|
D) Halka Arz Fiyatı |
20 |
|
E) Halka Arz Kapsamında Maliyetler Arındırılmamış Haliyle Brüt Gelir (B*D) |
100.000,00 |
|
F) Aracı Kurum Komisyonu |
10.000,00 |
|
G) Fiyat İstikrar Fonu |
20.000,00 |
|
H) Nakit Girişi Sağlanan Net Gelir (E-F-G) |
70.000,00 |
- Örnekteki Veriler Işığında Muhasebe Kayıt Düzeni Aşağıdaki Gibidir.
....../....../......
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HESABI 5.000,00
500 SERMAYE HESABI 5.000,00
Sermayenin Taahhüdü
....../....../......
102 BANKALAR HESABI 80.000,00
- 102.01.050
…….Bankası…… Şb. –
136 DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR HESABI 20.000,00
- (% 20 Fiyat İstikrar Fonu)
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HESABI 5.000,00
520 PAY SENEDİ İHRAÇ PRİMİ HESABI 95.000,00
-Pay Senetlerinin Nominal Bedel Üzerinden Satılması
……/…./…..
770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ HESABI....... 10.000,00
770.80. Pay Denetim, İlan Ve Diğer Giderleri –
102 BANKALAR HESABI 10.000,00
Pay Senedi İhracına Yönelik Aracı Kurum Komisyon Bedeli
....../....../......
520 PAY SENEDİ İHRAÇ PRİMİ HESABI 10.000,00
- 770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ HESABI 10.000,00
- 770.80.Pay Denetim, İlan Ve Diğer Giderleri
Pay Senedi İhracına Yönelik Yapılan Giderlerin Emisyon Primlerinden Düşülmesi
....../....../......
515 GERİ ALINMIŞ PAYLAR HESABI (-) 20.000,00
136 DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR HESABI 20.000,00
Fiyat İstikrar Fonu Kapsamında Geri Alınan Paylar
....../....../......
Payların Tekrar Elden Çıkarılmasında İse Bu Hesaba Alacak Kaydedilir. Karşılığında Payların Satış Değeri Üzerinden İlgili Varlık Hesabına Borç Kaydı Yapılırken, İlgili Payların Bu Hesapta Yer Alan Değerleriyle Satış Değeri Arasındaki Fark “522 GERİ ALINAN PAYLARIN YENİDEN SATIŞINDAN ORTAYA ÇIKAN PRİMLER”
Hesabında Muhasebeleştirilir. Ancak Bu Gelir Mali Kara Dâhil Edilmesi Gerekir.
Ersan KARACA
Yeminli Mali Müşavir
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
