2019 yılı için asgari ücret net 2.020,9 TL olarak belirlendi. Asgari ücret çalışma hayatındaki pek çok konu için temel gösterge niteliğinde. Yani, asgari ücret artınca yalnızca asgari ücretlinin eline geçen net rakamda değil, çalışma hayatındaki pek çok noktada değişiklik oldu. 65 yaş aylığı alanlar, gelir testi yaptıracaklar, borçlanma yapacaklar bile asgari ücretteki değişimden etkilendiler. Çalışma hayatında asgari ücretle birlikte değişen hususları ve asgari ücretteki değişimden hangi kesimlerin nasıl etkilendiğini aktaracağım.
Temmuzda artacak mı?
Asgari ücret 2016 yılına kadar yılda bir kez ancak altışar aylık dönemler için belirleniyordu. Ocak ayından temmuz ayına kadar ilk altı aylık dönem için belirlenen miktar, temmuz ayında artıyor ve aralık ayına kadar ikinci altı aylık dönemde asgari ücret değişiyordu. 2016 yılından itibaren ise asgari ücret yıllık olarak belirlenmeye başlandı. 2019 yılı için de asgari ücret yıllık olarak belirlendi. Yani temmuz ayında asgari ücret artmayacak.
Bağ Kur primi etkilenir mi?
Eski adıyla Bağ Kur, yeni adıyla 4/b’liler her ay SGK’ya primlerini kendileri öderler. Bağ Kur’lunun ödeyeceği prim miktarı da gelirinden bağımsız olarak kendisi tarafından belirlenir. Bağ Kur’luların SGK’ya prim ödeyebileceği en alt sınır ise asgari ücrettir. Bu sebeple, asgari ücretin artışı ile birlikte Bağ Kur’luların SGK’ya ödeyeceği prim miktarı da artar.
2019 için SGK genelgesinin yayımlanması ile rakam net olarak belirlenecek. Ancak yaklaşık olarak 2019’da Bağ Kur’lunun en düşük SGK primi 882,6 TL olacak. Diğer yandan, 5 puanlık indirim Bağ Kur’lular için de uygulanmaya başlandığı için primini düzenli ödeyen Bağ Kur’lunun ödeyeceği prim miktarı 754,7 TL’ye düşecek. En yüksek seviyeden prim ödemek isteyen Bağ Kur’lunun ödeyeceği prim miktarı 6.619,8 TL, bunu düzenli ödeyenin primi 5 puanlık indirimle 5.660,4 TL olacak.
Borçlanma miktarı artacak mı?
Asgari ücretin artması ile birlikte SGK’ya yapılacak borçlanmalar için ödenmesi gereken rakam da artıyor. Yurtdışı, doğum, askerlik gibi borçlanmalara konu prime esas kazanç sınırı asgari ücrete endeksli olduğu için asgari ücret artınca borçlanma bedelleri de artıyor. 2019 yılında yurtdışı, doğum veya askerlik borçlanması yapacak bir kişinin SGK’ya bir günlük borçlanma için ödemesi gereken minimum rakam 27,2 TL olacak. En üst limitten borçlanmak isteyen bir kişinin ise ödeyeceği prim miktarı 204,6 TL olacak.
BES katkı payı da artacak mı?
Asgari ücrete endeksli bir diğer gösterge ise bireysel emeklilik sistemindeki devlet katkısı. Bireysel emeklilik sözleşmesi sahibi kişiler her ay ödedikleri primin yüzde 25’i kadar devlet katkısı alıyorlar. Bu katkıda yıllık üst sınır söz konusu. Bireysel emeklilik sisteminde bir yıl içinde en fazla asgari ücretin yıllık tutarı kadar devlet katkısı alınabiliyor. Yani, bir katılımcı için 2019 yılında en fazla 7.675 TL katkı payı ödenmesi söz konusu olacak. Asgari ücret artınca BES katkı payı da artacak.
65 yaş aylığı kesilebilir mi?
Asgari ücretin artması 65 yaş aylığı alan kişileri de ilgilendiriyor. 65 yaş aylığı bağlanabilmesi için 65 yaş üstü kişinin ve eşinin gelirinin toplamının net asgari ücretin üçte birinden düşük olması gerekiyor. Asgari ücretin artması ile bu sınır 609,6 TL’ye yükselecek. 2019 yılında kendisinin ve eşinin bu sınırın üzerinde kişi başına düşen gelir olduğu için 65 yaş aylığından yararlanamayan kişiler de 65 yaş aylığı almaya başlayabilecekler.
Gelir testi sınırı değişir mi?
Asgari ücret değişince gelir testi sınırı da güncellenecek. Yaşadığı hane içerisindeki kişi başına düşen gelir asgari ücretin üçte birinden düşük olan kişilerin primleri devlet tarafından ödeniyor. Asgari ücret artınca bu limit de yükselecek. Ocak 2019 itibarıyla yaşadığı hane içerisindeki kişi başına düşen gelir 852,8 TL’nin altında olan kişilerin primleri devlet tarafından ödenecek. Bu durumda, yaşadığı hane içerisindeki kişilerin gelirleri artmamış ise daha fazla kişinin priminin devlet tarafından ödenmeye başlayacağını söyleyebiliriz. Yaşadığı hane içerisindeki kişilerin çalışmaması veya çalışanların ücretlerinde bu süreçte bir artış yaşanmaması halinde, işsizler asgari ücret artışı sonrası gelir testini yenilerlerse prim ödemekten kurtulabilirler. Cem Kılıç
http://www.milliyet.com.tr/yazarlar/cem-kilic/asgari-ucretle-birlikte-neler-2801294/
