GİRİŞ VE BİRKAÇ SÖZ

Mali Tatil İhdas Edilmesi Hakkındaki 5604 Sayılı Yasa gereği her yıl 1 Temmuz ila 20 Temmuz dönemi “mali tatil” olarak uygulanmaktadır. Mali tatil ile ilgili dava açma, temyiz ve muhasebe uygulamalarına yönelik önemli uyarılarımız kısaca aşağıda olduğu gibidir:[1]

Diğer yandan, 1 Ağustosta başlayıp 5 Eylülde biten adli tatil veya diğer bir deyimle çalışmaya ara verme idari yargılama ve vergi hukuku açısından süreleri uzatıcı etkisi bulunmaktadır.[2] Yapılan yeni bir düzenleme ile torba yasa ile adli tatil yeniden 20 Temmuz -5 Eylül tarihleri arasına alınmıştır.

1) 1 – 20 TEMMUZ ARASI MALİ TATİLİ SEBEBİYLE UZAYAN MÜDDETLER NELERDİR?

Mali tatil dolayısıyla son günü 1-20 Temmuza tekabül eden bir kısım süreler otomatik olarak 20 temmuzdan itibaren 7 gün uzamış olarak kabul edilecektir. Bu hüküm gereğince uzayan süreler şunlardır:

a) Beyana dayalı tarhiyatta, beyanname verme süresinin son günü mali tatil süresi içerisinde kalan vergilere ilişkin beyannamelerin verilme süreleri, istisnaları hariç, mali tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamaktadır. Mali tatil süresinin sonu beklenmeden beyannamelerin verilmesi mümkündür.

b) İkmalen, re'sen veya idarece yapılan tarhiyata ilişkin olup vadesi mali tatile rastlayan vergi, resim ve harçlar ile vergi cezaları ve gecikme faizlerinin ödeme süresi, mali tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılmaktadır.

c) İkmalen, re'sen veya idarece yapılmış olan tarhiyatlara karşı mükelleflerin uzlaşma talep etme veya cezada indirim talebinde bulunma süresinin son gününün mali tatile rastlaması halinde bu süre, mali tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılmaktadır. Mali tatil süresi içinde uzlaşma veya cezada indirim talebinde bulunulması mümkündür.[3]

2) MALİ TATİL NEDENİŞYLE İŞLEMEYEN (STOP EDEN) SÜRELER NELERDİR? VERGİ YARGISINDA TEMYİZ SÜRELERİ MALİ TATİLDE UZAMAZ

Mali tatilde işlemeyen süreler kısaca şöyledir:

1. Muhasebe kayıt süreleri.
2. Vergi Usul Kanunu'nun 153-170. maddelerinde düzenlenen bildirme süreleri.
3. Dava açma süreleri.
   

Mali tatilin (1-20 Temmuz) temyiz süresine uzatıcı etkisi yoktur. Mali tatilde temyiz süresinin uzayacağına dair görüşler olabilir. Ancak, yüksek mahkeme Danıştay’ın vermiş olduğu bir çok kararda temyiz süresinin uzamayacağı yönünde görüşler hakimdir.[4]Bu nedenle, mali tatil aralığına denk gelen sürelerde vergi mahkemesi kararları üzerine 30 gün içerisinde Danıştay’da temyiz yapılmalıdır. Vergi mahkemesi kararı tek hakim ile verilmiş ise, bu kararın yine 30 gün içerisinde ilgili bölge idare mahkemesi nezdinde itirazı yapılmalıdır. Ödeme emrine ilişkin davalarda da yine mali tatil içerisinde 7 günlük dava açma hakkı kullanılmalıdır. Mali tatil bu konuda dava açma süresini etkilemez.[5] İhtiyati haciz ve ihtiyati tahakkuk gibi davaların da mali tatilde açılması unutulmamalıdır. Aksi takdirde dava açma süresi kaybedilmiş olacaktır.

3) VERGİ DAİRESİ VEYA VERGİ MÜFETTİŞLERİNE VERGİ İNCELEMESİ İÇİN DEFTER VE BELGELERİN İBRAZI İLE İLGİLİ KONULAR

Vergi incelemesi ile ilgili istisnai durumlar dışında, mali tatil süresince işyerinde incelemeye başlanılması ve inceleme amacıyla defter ve belgelerin bu süre içinde ibrazının istenmesi mümkün bulunmamaktadır.

Mali tatil süresinden evvelce başlanılmış olan incelemeler devam edebilir. Ancak bu süre içinde ilave defter, belge ve bilgi talep edilmesi ve tutanak imzalamaya davet edilmesi mümkün bulunmamaktadır.

4)MALİ TATİLİN SAONA ERDİĞİ, 20 TEMMUZ GÜNÜNÜ İZLEYEN 7 GÜN (27 TEMMUZ) İÇİNDE BİTEN KANUNİ VE İDARİ SÜRELER

Mali tatilin sona erdiği 20 temmuz gününü izleyen yedi gün içinde biten kanuni ve idari süreler, tatilin son gününü izleyen 21 temmuzdan tarihinden itibaren yedinci günün mesai saati bitiminde sona ermektedir.

Bu durumda Haziran/2018 veya Nisan-Mayıs-Haziran/2018 dönemine ait muhtasar beyannameler ile Haziran/2018 dönemine ait katma değer vergisi beyannamelerinin 27 Temmuz günü akşamına kadar verilmesi imkan dahilindedir.

5) BEYANNAME VERME SÜRESİ UZAMIŞ OLAN VERGİLERDE ÖDEME SÜRESİ NE OLACAKTIR ?

Beyana dayanan ve beyanname verme süresi malî tatil nedeniyle uzamış olan vergilerde ödeme süresi (aynı ay içerisinde kalmak kaydıyla), uzayan beyanname verme süresinin son gününden itibaren üçüncü günün mesai saati bitimine kadar uzamaktadır.

Buna göre, Haziran/2018 veya Nisan-Mayıs-Haziran/2018 dönemine ait muhtasar beyannameler nedeniyle tahakkuk eden gelir ve kurumlar vergisi stopajlarıyla, Haziran/2018 dönemine ait katma değer vergisi beyannameleri nedeniyle tahakkuk eden katma değer vergilerinin 30 Temmuz 2018 günü akşamına kadar ödenmesi imkan dahilindedir.

6) MALİ TATİLDE UZAMAYAN SÜRELER NELERDİR?

Öncelikle belirtelim ki, mali tatilde temyiz süreleri uzamaz. Ayrıca, aşağıda sayılan süreler mali tatil nedeniyle uzamamaktadır:

1. Özel tüketim vergisi, banka ve sigorta muameleleri vergisi, özel iletişim vergisi ile şans oyunları vergisine ilişkin olarak verilmesi gereken beyannamelerin verilme ve ödeme süreleri.
   
2. İcra yoluyla yapılan satışlarda katma değer vergisi uygulamasına yönelik (5) no.lu Katma Değer Vergisi Beyannamesinin verilme ve ödeme süresi.
   
3. Noterlik Kanunu'nun 118. maddesine göre noterler tarafından tahsil edilen damga vergisi ve harç bedellerinin bu Kanun'un 119. maddesi uyarınca ilgili vergi dairesine bildirilmesine ilişkin olarak verilecek beyannameler ile süreksiz yükümlülük şeklinde değerlendirilen ve 492 sayılı Harçlar Kanunu'na göre verilen (1), (2) ve (4) no.lu Beyannamelerin verilme ve ödeme süreleri.
   
4. Kanuni süresinden sonra kendiliğinden veya pişmanlık talepli olarak verilen beyannamelerin ödeme süresi.
   
5. İthalde ödenen katma değer vergisi ve emlak vergisi gibi gümrük idareleri, il özel idareleri ve belediyeler tarafından tarh ve tahsil edilen vergiler hakkında mali tatil uygulanmamaktadır.

7) MALİ TATİLDE YOKLAMA VEYA İCRAİ İŞLEMLER YAPILABİLİR Mİ?

Mali tatilde işe başlama, işi terk işlemleri uzar. Zira, işe başlama ve işi terk işlemlerinin süreleri mali tatilde çalışmaz.

Vergi tahsilatı ile ilgili işlemler mali tatilde etkilenmez. İcrai işlemler devam eder.[6]

8) MALİ TATİLİLN DAVA AÇMA SÜRELERİNE ETKİSİ NEDİR?

Vergi ile ilgili işlemlere ilişkin dava açma süreleri mali tatil süresince işlemez. 5604 sayılı kanunun 7. maddesinin 3. fıkrasında dava açma süreleri ile ilgili olarak; vergiyle ilgili işlemlere ilişkin dava açma sürelerinin mali tatilde işlemeyeceği belirtilmiştir. Buna göre, dava açma süresinin durabilmesi için dava açma süresinin son gününün mali tatile tekabül etmiş olması şart değildir. Mali tatilin ilk gününden önce işlemeye başlayan dava açma süresi, tatilin ilk gününde kaçıncı günde ise o günde kalır ve çalışmaz.[7] Çalışması duran dava açma süresi, mali tatilin bitiminden itibaren kaldığı yerden çalışmaya başlar ve sona erinceye kadar devam eder.[8]

9) ADLİ TATİL 20 TEMMUZ DA BAŞLAR – 5 EYLÜLDE BİTMEKTEDİR:

Bilindiği gibi, idari yargılamada çalışmaya ara verme 20 Temmuz ila 5 Eylül tarihleri arasında mahkemeler çalışmaya ara vermektedir. Kendilerine vergi ve ceza ihbarnamesi tebliğ edilen gerçek ve tüzel kişiler açısından dava açma süreleri 5 Eylülden itibaren 7 gün uzar. Bu durumda dava açma süresi en son 11 Eylülde bitecektir.[9]

Kendisine vergi dairesi tarafından ödeme emri tebliğ edilen gerçek ve tüzel kişiler de aynı şekilde dava açma süresi 1 Temmuz – 5 Eylüle tekabül eden hallerde dava açma süreleri 11 Eylüle uzamış sayılacaktır.[10]

SONUÇ:

Mali tatil, vergi ve muhasebe uygulamaları açısından önemli etkilere sahiptir. Özellikle muhasebe kayıtları, vergi incelemeleri, işe başlama ve işi terk yoklama işlemleri açısından da mali tatilin etkileri söz konusudur.

Diğer taraftan vergi incelemeleri yönünden ise mali tatilde aramalı incelemeler hariç vergi mükelleflerinin inceleme işlemleri mali tatilin bitimine ötelenmektedir. Mali tatilde vergi müfettişleri mükelleflerin defter ve belgelerini isteme olanakları bulunmamaktadır. Nazlı Gaye Alpaslan

https://www.hurses.com.tr/av-nazli-gaye-alpaslan/mali-tatilin-muhasebe-uygulamalarina-etkileri/haber-21034

--------------

[1] Adli tatil veya 2577 sayılı İYUK’na göre çalışmaya ara verme 1 Ağustos ile 5 Eylül tarihlerinde mahkemeler tatil etmektedirler. Aynı tatil uygulamaları vergi ve muhasebede ve SGK uygulamalarında 1 Temmuz ila 20 Temmuz arası mali tatil olarak ilan edilmiştir. Bu zaman zarfında birçok vergi, SGK ve muhasebe işlemleri otomatik olarak 7 gün uzamaktadır. Böylece, süreler bu dönemlere tekabül etmesi halinde mali tatil 27 Temmuzda bitmektedir.

[2]İ YUK md. 61

[3] 213 sayılı VUK md.376

[4] Dnş. 3. D.nin, 23.02.2009 gün ve E:2007/3182-K:2009/461 sayılı kararları. Ayrıntılı açıklamalar için bkz. Vergi Sorunları Dergisi , Ocak 2010, Y:33, s:256.

[5] Ayrıntılı açıklamalar için bkz. ALPASLAN Mustafa – KAYA Eda, “Mali Tatil, Her Yıl 1-20 Temmuz Olup, Beyan, Bildirim ve Ödemeler 20 Temmuzdan İtibaren 7 Gün Uzamaktadır”, Maliye Postası Dergisi, 01.07.2010 günlü.

[6] Alpaslan Nazlı Gaye, Vergi ihtilafları ile ilgili makale, yorum ve incelemeler, İZMİR/2015 s:189

[7] Bkz aynı görüş için CANDAN Turgut, Vergi Suçları ve Cezaları, Ankara, Maliye ve Hukuk Yayınları, 3. Baskı, s.580.

[8] Dnş. 4. D.nin, 20.10.2009 gün ve E:2007/5873-K:2009/5026: 29.06.2007 tarihinde tebliğ olunan ihbarname ile başlayan 30 günlük dava açma süresinin, 5604 sayılı kanunun 1. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, 3.7.2007 gününde durarak, tatilin sona erdiği tarihi izleyen 21.07.2007 gününde işlemeye devam edeceği; 31.07.2007 gününde açılan davanın süresinde olduğu hk.; Dnş. 7. D.nin, 20.05.2009 gün ve E:2008/1480-K:2009/2464 sayılı kararları da aynı yönde verilmiştir.

[9] ALPASLAN Mustafa – YÜCEL Burhan, “Vergi Uyuşmazlıklarında Adli Tatilin Müracaat Sürelerine Etkisi Nedir?”, Vergi Dünyası Dergisi, Temmuz 2012, Yıl:31, Sayı:371, s.118-126

[10] HUMK md. 176