İşverenlerin daha az prim ödemek, sigorta teşviklerinden haksız veya daha fazla yararlanmak, haksız menfaat sağlamak gibi amaçlarla SGK’ ya verilmesi gereken belge, bildirge ve beyannameleri kasten gerçeğe aykırı olarak düzenlediğinin tespit edilmesi halinde yapılacak işlemler açıkladı.
Son yıllarda vergi ve SGK primlerini daha az ödemek isteyen firmalar ücretleri Asgari ücret düzeyinde göstermeleri nedeniyle Kurum gelirleri azaldığı bilinmektedir.
Şirketlerin organizasyon yapısı ve bağlı meslek kodlarına göre belirlenen ücretlerin bodroda gösterilmesi gerekmesine rağmen asıl işverenler ve alt işverenler yasal prosedürlere uymadıkları için vergi ve sigorta kaçakları meydana gelmektedir.
Çalışanlar yönünden bakıldığında eksik prim ödemeleri nedeniyle emeklilik ve kıdem tazminatlarında kayıplara uğranmaktadır.
5510 sayılı SGK SİY (Sigorta İşlemleri Yönetmeliği) 59.maddesine gereğince ;
- SGK’nın denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurları (müfettişler ve sosyal güvenlik denetmenleri) tarafından yürütüleceği,
- Denetim elemanlarının görevleri sırasında tespit ettikleri SGK alacağını doğuran olay ve bu olaya ilişkin işlemlerinin, yemin hariç her türlü delile dayandırılabilecekleri,
- Bunlar tarafından düzenlenen tutanakların aksi sabit oluncaya kadar geçerli olduğu,
- İşverenler ve sigortalılar ile işyeri sahipleri, işle ilgili gerçek ve tüzel kişilerin bilgi verilmek üzere çağrıldıkları zaman gelmek, gerekli olan defter, belge ve delilleri ibraz etmek ve denetim elemanlarına görevlerini yapmaları için her türlü kolaylığı sağlayacakları,
Yazılmaktadır.
5510 sayılı Kanunun uygulanmasında SİY (Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin) Ek-7.maddesi ile Bildirge ve Beyannamelerin Kasten Gerçeğe Aykırı Olarak Düzenlenmiş sayılacağı belirtilerek yapılacak işlemler sıralanmaktadır.
Aylık Prim ve Hizmet Belgesini veya Muhtasar ve Prim Hizmet kasten hatlı düzenlendiğinin tespit edilesi halinde - SGK hukuk birimlerince 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 204, 206 ve 207.maddeleri kapsamında Cumhuriyet Savcılıklarına suç duyurusunda bulunulacağı genel yazıda yer almış bulunmaktadır.
Gerçeğe aykırı bildirimler yapılması nedeniyle ödenmiş primler gelir kaydedileceği, Aylık Teşviklerin faizleri ile geri alınacağı ve bildirgelerin geçersiz sayılacağı gibi konular önemli kayıplara neden olacaktır.
Firmalara tavsiyemiz 2025 yılında bu hatalı durumları ortadan kaldıracak tedbirleri almak için Organizasyon, meslek kodları, ücret dengeleri konularında çalışma yapmaları gerekli bulunmaktadır. Dikkat edilmesi gereken çalışanların bu işlemler sonrası hak arama çalışmaları yoğunlaşacağı
Şakir Gülsever
İK ve Yasal Uygulamalar Yönetim Danışmanı
www.indensehr.com