İflasına Karar Verilen Şirketlerden Cari Hesap Alacakları
İflas açıldıktan sonra borçluya ait haczedilebilen bütün alacak, mal ve hakları iflas masasının mamelekine geçer, dolayısıyla müflis bunları azaltıcı tasarrufta bulunamaz. İflasın açılmasıyla birlikte müflisin gerek vadeli gerek vadesiz borçları muaccel hale gelir. İcra İflas Kanununun 193’ üncü maddesine göre daha önce başlanan haciz yoluyla takipler durur. Alacaklıların borçluya karşı bu alacakları açısından dava açamazlar, yeni bir icra takibi başlatamazlar. Bu nedenle borcun tahsili açısından yapılacak işlem, iflas masasına başvurudur. İflas masasının tasfiyesi sonucunda müflisin alacakları, mevcutlar, hakları paraya çevrilerek alacaklılara ödeme yapılmaktadır.
Bu nedenle borçlunun iflas takibinde olması, alacağın tahsil imkânını ortadan kaldırmamakta, alacağı şüpheli alacak haline getirmektedir. Alacağın varlığı tamamen ortadan kalkmamaktadır, alacak iflas kapanana kadar varlığını devam ettirmektedir. Bu durumdan dolayı henüz kanaat verici bir vesikaya göre değersiz alacak olarak değerlendirilemez. İflasın sonuçlanmasıyla alacağın tamamının ya da bir kısmının tahsil ihtimalinin bulunmasıdır.
VUK’ un 323’ üncü maddesine göre, bir alacağın şüpheli alacak olması için “dava ya da icra safhasında olması veya dava/icra takibine değmeyecek küçük alacak” olması gereklidir.
İcra İflas Kanununa göre iflas takibinde olan alacaklar için dava açılması ya da icra takibine başlanması mümkün değildir. Yani alacaklı, hukuken, söz konusu alacak için ne dava açabilmekte, ne de icra takibi başlatabilmektedir.
Bununla birlikte, hukukta bireysel icra takibi “cüzi icra” olarak tanımlanırken, iflas takibi “külli icra” olarak nitelendirilmektedir.
Dolayısıyla, iflas takibi işlemi, iflas masasına başvuran tüm alacaklılar açısından icra takibi niteliğindedir.
Söz konusu etkenler bir arada değerlendirildiğinde, iflas masasına başvurmak şartıyla, iflas takibi, alacağın şüpheli ticari alacak sayılması için gerekli şartları sağlamaktadır. Fakat, bu dönemde değil de sonraki dönemlerde karşılık ayırmak eleştiri görülmesine neden olabilecektir.
İflasın tamamen sonuçlanmasıyla, müflisin varlıklarının alacağın tamamını karşılamaması durumunda, mahkeme kararına göre tahsili imkânsız hale gelen tutar, alacaklı açısından değersiz alacak haline gelir.
Sonuç olarak;
-İflas sonucunda alacağın tamamının bir kısmının tahsil edilmesi durumunda tahsil edilen tutar şüpheli alacak niteliğini kaybeder.
-Bu noktada, karşılık ayrılması gereken dönemin iflas masasına başvurunun yapıldığı, yani icra safhasının başladığı hesap dönemi olması gerektiğini belirtmek gerekir. Bu dönem geçtikten sonra söz konusu alacaklar için karşılık ayırma hakkı ortadan kalkmaktadır.
-İflas masasına bildirilen ancak iflas masası tarafından kabul ya da red kararı verilmeyen alacaklarınız için iflas masasına kayıttan bahsedilemeyecek olup söz konusu alacaklarınız için iflas masasına kaydedilinceye kadar şüpheli alacak karşılığı ayrılması mümkün bulunmamaktadır.
-Alacağın iflas masasına kaydı kabul edilen kısmı için, iflas masasına kaydedildiği tarih itibariyle diğer bir ifadeyle icra safhasına intikal ettiği hesap döneminde şüpheli ticari alacaklar karşılığı ayrılması mümkündür.
