Tarih

01/02/2013

Sayı

11395140-019.01-124

Kapsam

 T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü

            İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, yaptığınız ihracat işlemleri ile ilgili olarak düzenlenen gümrük çıkış beyannamesinde ve Bs bildirim formlarında hangi kura göre beyanda bulunacağınız hususunda tereddüt olduğu belirtilerek Başkanlığımızdan konu hakkında görüş talep edilmektedir.

            Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 148, 149 ve Mükerrer 257'nci maddelerinin Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye dayanılarak, 350 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğiyle, bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin belirli bir haddi aşan mal ve hizmet alımlarını "Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Ba)" ile; mal ve hizmet satışlarını ise "Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs)" ile bildirmeleri yükümlülüğü getirilmiş, 362 ve 381 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleriyle bu yükümlülüğe ilişkin açıklamalar yapılmış, 396 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile de söz konusu yükümlülüğün 2010 yılı ve müteakip yılların aylık dönemlerinde yerine getirilmesinde uygulanacak usul ve esaslar ile bildirim hadleri yeniden belirlenmiştir.

           396 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin "1.2. Bildirime Konu Alış/Satışlar ve Hadler" başlıklı bölümün (1.2.1.) bendinde "Bildirim mecburiyeti bulunan mükelleflerce, belirlenen hadler çerçevesinde yapılan her türlü mal ve/veya hizmet alış ve satışları, bunlara ilişkin belgenin türüne (Fatura, irsaliyeli fatura, serbest meslek makbuzu, müstahsil makbuzu, gider pusulası, akaryakıt pompalarına bağlı ödeme kaydedici cihaz fişi, sigorta komisyon gider belgesi ve yolcu bileti gibi) bakılmaksızın Ba-Bs bildirim formlarına dahil edilecektir."

            Tebliğin (1.2.2.) bendinde, "mükelleflerin 2010 yılı ve müteakip yılların aylık dönemlerine ilişkin mal ve/veya hizmet alışları ile mal ve/veya hizmet satışlarına uygulanacak had 5.000 TL olarak yeniden belirlenmiştir." (1.2.3.) bendinde de "Herhangi bir mal ve hizmet alış veya satışına bağlı olarak, ödemenin gecikmesi ve döviz kurlarının değişmesi suretiyle ortaya çıkan ve fatura düzenlenmek suretiyle alıcıya/satıcıya yansıtılan vade veya kur farkı gelirleri/giderleri de haddi aşması halinde bildirimlere dahil edilecektir." açıklamalarına yer verilmiştir. 

            Aynı tebliğin (2.1.) bölümünde, "Yükümlülük kapsamındaki mükelleflerin mal ve/veya hizmet alış/satışlarının aylık dönemler itibariyle bildirilmesi gerekmektedir. Mal ve/veya hizmet alış/satışlarının bildirilecekleri aylık dönemler, bunlara ilişkin belgelerin düzenlenme tarihi dikkate alınarak belirlenir" ve (2.2.1.) bölümünde "Mükellefler söz konusu bildirim formlarını, aylık dönemler halinde düzenlemek ve takip eden ayın birinci gününden itibaren son günü akşamı saat 24:00'e kadar sistem üzerinden onaylamak suretiyle göndermekle yükümlüdürler." hükümleri yer almaktadır.

            Diğer taraftan, 8 Eylül 2012 tarih ve 28405 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Vergi Usul Kanunu 418 Sıra No'lu Genel Tebliğinin 5. maddesinde, 396 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin 3.2.2. bölümü ile ilgili değişiklik yapılmış ve bu bölümde "İthalat işlemlerinin form Ba ile bildirilmesinde gümrük giriş beyannamesinin kapanış tarihi, ihracat işlemlerinin form Bs ile bildirilmesinde ise, fiili ihracatın gerçekleştiği tarih dikkate alınacaktır. İthalat işlemlerinin form Ba ile bildirilmesinde tutar alanına; 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 21 inci maddesi gereğince gümrük vergisi tarhına esas olan kıymet, malın gümrük vergisinden muaf olması durumunda ise katma değer vergisi matrahını oluşturan katma değer vergisi hariç bedel yazılacaktır.

            Ayrıca, malın gümrük sahasına getirildikten sonra kısım kısım ithalatın gerçekleşmesi durumunda, her bir işlemin gerçekleştiği tarih dikkate alınarak bu Tebliğde belirtilen haddi aşması halinde form Ba bildirimine dâhil edilecektir.

            Bildirim formlarında alıcı veya satıcının vergi kimlik numarası, ithalat işlemlerinde "1111111111", ihracat işlemlerinde ise "2222222222" olarak kodlanacaktır" hükümlerine yer verilmiştir.

            Konu ile ilgili olarak Vergi Usul Kanununun 130 Sıra No'lu Genel Tebliğinde;

             " ..................

              zaman zaman neşrolunan Genel Tebliğler ile uygulanacak kurlar belirlenmiştir. Ancak, son yıllarda yürütülen serbest kur uygulaması ve para değerinde meydana gelen sık değişiklikler, her defasında yeniden kur tesbit ve ilân zorunluluğunu ortaya çıkarmıştır.

            Bu durumu önlemek ve uygulamada kolaylık sağlamak için, Bakanlığımızca bu konuda herhangi bir tesbit yapılmadığı sürece, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nca tesbit ve ilân olunan döviz alış kurlarının mezkûr ilânlarda belirtilen tarihlerden itibaren değerlemelerde esas alınması ve bu uygulamanın 1975 takvim yılına da şamil olması uygun görülmüştür." Açıklamalarına yer verilmiştir.

            Ayrıca, mal ihracatı yapan işletmelerde hangi tarihteki döviz kurunun kayıtlarda esas alınacağı kanunlarla açıkça belirtilmiştir. Örneğin Katma değer vergisi kanunu uygulamalarında ihracat işleminin gerçekleştiği tarih, malın gümrük hattından geçtiği sırada çıkış gümrüğünce belirlenen ve gümrük çıkış beyannamesinin ilgili bölümünde belirtilen "Gümrük hattı çıkış tarihi" olacaktır. ..." şeklinde açıklamalara yer verilmiştir.

            Katma değer vergisi ihracat istisnasında vergiyi doğuran olay, ihracatın fiilen gerçekleştiği, diğer bir anlatımla ihracata konu malların T.C. gümrük hattını geçerek bir dış ülkeye ulaştığı tarihte meydana gelmektedir.

              Bu nedenle; yurt dışı teslimlerin kayıtlara intikalinde; gümrük çıkış beyannamesinin kapanma tarihindeki (fiili ihraç tarihi) T.C. Merkez Bankası döviz alış kurunun esas alınması gerekmektedir.

             Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde, ihracat işlemlerinin form Bs ile bildirilmesinde gümrük çıkış beyannamesinin kapanma tarihinin (fiili ihraç tarihi), beyannamedeki yabancı para biriminin Türk lirasına çevirme işleminde ise  T.C. Merkez Bankası döviz alış kurunun esas alınması gerekmektedir.

            Bilgi edinilmesini rica ederim.

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.