Bir çekin karşılığının, hamile ödenebilmesi için çekin muhatap bankaya veya takas odasına ibraz edilmesi zorunludur. İbraz süreleri ise TTK’nın 796. maddesinde düzenlenmiştir. Anılan hükme göre bir çek, kural olarak düzenlendiği yerde ödenecekse 10 gün, düzenlendiği yerden başka bir yerde ödenecekse 1 ay içinde muhatap bankaya/takas odasına ibraz edilmesi gerekir. Eğer ki çek, TTK’da öngörülen süreler içinde ibraz edilmezse hamil/alacaklı bazı olumsuz sonuçlarla karşı karşıya kalır. Bu çerçevede, çekin süresi içinde bankaya ibraz edilmemesi halinde, muhatap bankanın ödeme yükümlülüğünün ortadan kalkması, çek hakkında karşılıksızdır işlemi yapılamaması, karşılıksız çek keşide edenin cezai sorumluluğuna gidilememesi, hamilin kambiyo hukukuna dayanan müracaat hakkını kaybetmesi, çekte zamanaşımı süresinin bir işlevinin kalmaması gibi sonuçlar gündeme gelir. Hamil açısından olumsuz olmamakla birlikte, keşideci çekten caymışsa bunun sonuçları ancak ibraz süresi geçtikten sonra hüküm ifade eder.

Çek hamili açısından bahsi geçen olumsuzlukların vuku bulmaması, mağduriyetlerin yaşanmaması, zarara uğranılmaması ve adli ve idari makamlar nezdinde hakların gereği gibi aranabilmesi bakımından, hamili olunan çeklerin kanuni süresi içinde bankaya/ takas odasına ibraz edilmesi hususunda gereken hassasiyetin gösterilmesi hamillerin menfaatine olacaktır. Mustafa YAVUZ* Yaklaşım / Mayıs 2018 / Sayı: 305