4857 sayılı İş Kanunu’nun 56. maddesinin dördüncü fıkrasında “İşveren tarafından yıl içinde verilmiş bulunan diğer ücretli ve ücretsiz izinler veya dinlenme ve hastalık izinleri yıllık izne mahsup edilemez.” Kanun’un bu hükmü açıkça hastalık nedeniyle alınan istirahat raporlarının yıllık izinden sayılamayacağını belirtmektedir. Buna göre yıllık izin kullanırken rapor alan işçinin raporlu olduğu günler yıllık izinden sayılmayacaktır. Yıllık iznin raporlu günler kadar olan kısmı kullanılmamış sayılacak ve işveren tarafından ileriki bir tarihte tekrar kullandırılacaktır. Eğer rapor yıllık ücretli iznin bitiş tarihinden önce ki bir tarihte bitiyor ise yıllık izin bitiş tarihinde, sonra ki bir tarihte bitiyor ise işçi rapor bitim tarihinden sonra işbaşı yapacaktır.

Rapor alan işçiye, raporunun 3. gününden itibaren Sosyal Güvenlik Kurumu’nca geçici iş göremezlik ödeneği ödenmektedir. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 57. maddesine göre “işveren, yıllık ücretli iznini kullanan her işçiye, yıllık izin dönemine ilişkin ücretini ilgili işçinin izine başlamasından önce peşin olarak ödemek veya avans olarak vermek zorundadır.” Ancak yıllık izindeyken rapor alan işçinin rapor süresi kadar kullanılmamış sayılan yıllık ücretli izin sürelerine ait peşin ödediği ücreti işçiden geri alabilecektir. İşveren işçisine raporlu iken ücret ödemek zorunda olmadığından raporlu günlerin ilk 2 günü için Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenmeyen geçici iş göremezlik ödeneği yerine de işçiye herhangi bir ücret ödemesi yapmak zorunluluğu bulunmamaktadır. Ayrıca raporlu günlerin Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilme zorunluluğu da bulunmamaktadır.

Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği’nin 7. maddesine göre İşçi yukarıdaki maddelere göre hak ettiği yıllık ücretli iznini, kullanmak istediği zamandan en az bir ay önce işverene yazılı olarak bildirir. Ancak işveren yıllık ücretli izin tarihlerini belirlerken işçinin istediği tarihe uymak zorunda değildir. İşveren işyerinin genel durumunu, diğer işçilerin izin taleplerini, işçilerin kıdemi, bir önceki yılda izin kullanılan dönem, üretim, sipariş gibi hususları dikkate alarak yıllık ücretli iznin kullanılacağı tarihleri belirler. İşçi işveren tarafından belirlenen bu tarihlerde yıllık ücretli iznini kullanmak zorundadır. Yıllık ücretli iznini kullanırken rapor alan işçi, raporun bitiş tarihi yıllık iznin bitim tarihinden sonra ise raporun bitim tarihinde işbaşı yapacaktır. Bu durumda yıllık iznin sonuna işverenden habersiz ve onay almadan raporlu günleri eklerse, raporlu olduğum günler sayılmaz diyerek ilk alınan yıllık iznin gün sayısını tamamlamaya kalkarsa işveren devamsızlık nedeniyle iş akdini haklı olarak feshedebilecektir. Yıllık iznin hangi tarihler arasında kullanılacağı işverenin inisiyatifindedir. Bundan dolayı yıllık izinde raporlu olunan günlere tekabül eden kullanılmamış sayılan yıllık ücretli izinlerin daha sonra ne zaman kullanılacağını işveren tayin edecektir. Mehmet UĞUR E-Yaklaşım / Mayıs 2018 / Sayı: 305