T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Sayı:E-92604331-010.07.01-52673538
Tarih: 23.09.2022
Konu: Kamu kurum ve kuruluşlarının iş alanlarında çalıştırılan hükümlülerin sigortalılığı hk.
GENEL YAZI
Bilindiği üzere 5510 sayılı Kanunun;
“Bazı sigorta kollarının uygulanacağı sigortalılar” başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde, hizmet akdi ile çalışmamakla birlikte, ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve tutuklular hakkında, iş kazası ve meslek hastalığı ile analık sigortası hükümleri uygulanacağı ve bu kişilerin 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılacağı,
“Sigortalı bildirimi ve tescili” başlıklı 8 inci maddesinde de, işverenlerin, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılan kişileri, 7 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sigortalılık başlangıç tarihinden önce, sigortalı işe giriş bildirgesi ile Kuruma bildirmekle yükümlü oldukları; yine Kuruma ilk defa işyeri bildirgesi verilecek işyerlerinde ise, ilk defa sigortalı çalıştırmaya başlanılan tarihten itibaren bir ay içinde çalışmaya başlayan sigortalılar için, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren en geç söz konusu bir aylık sürenin dolduğu tarihe kadar Kuruma verilmesi halinde, sigortalılık başlangıcından önce bildirim yapılmış olacağı,
“Sigortalılığın sona ermesi” başlıklı 9 uncu maddesinde ise, kısa ve uzun vadeli sigorta kolları bakımından sigortalılığın, hizmet akdinin sona erdiği tarihten itibaren sona ereceği ve sigortalılığı sona erenlerin bu durumlarının işverenleri tarafından en geç on gün içinde Kuruma bildirileceği,
“İşveren, işveren vekili, geçici iş ilişkisi kurulan işveren ve alt işveren” başlıklı 12 nci maddesinin birinci fıkrasında da, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerine göre sigortalı sayılan kişileri çalıştıran gerçek veya tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşların işveren olduğu,
hüküm altına alınmıştır.
Diğer taraftan 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun “Kurum dışında çalıştırma” başlıklı 30 uncu maddesinin,
Birinci fıkrasında, açık ceza infaz kurumlarında bulunanlar ile kapalı ceza infaz kurumlarında bulunup da açık ceza infaz kurumlarına ayrılmaya hak kazanmış hükümlüler, salıverilmelerinden sonra yaşamlarını sürdürecek meslek ve sanatları öğrenmelerini sağlamak, çalışma ve üretme isteklerini geliştirmek veya güçlendirmek, yeniden topluma kazandırmak ve iyileştirilmelerini temin etmek amacıyla kurum dışındaki iş alanlarında çalıştırılabilecekleri,
Beşinci fıkrasında da, açık ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlülerden istekli olanların, ceza infaz kurumu görevlilerinin denetiminde kamu kurum ve kuruluşlarının iş alanlarında, geceleyin bu kurum ve kuruluşlar tarafından barındırılmak suretiyle çalıştırılabilecekleri belirtilmiştir.
Ayrıca, 01.07.2022 tarihli 7417 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanununun 45 inci maddesi ile 5275 sayılı Kanununun 30 uncu maddesine eklenen yedinci fıkrasıyla da, bu madde kapsamında çalıştırılan hükümlüler hakkında, 31.05.2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen hükümler uygulanacağı ve bu durumda prim ödeme yükümlülüğünün, hükümlünün çalıştırıldığı kurum ve kuruluşlar tarafından yerine getirileceği yönünde düzenleme yapılmıştır.
Bu itibarla yukarıda açıklanan hükümlerden anlaşılacağı üzere, 5275 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi kapsamında açık ceza infaz kurumlarında bulunanlar ile kapalı ceza infaz kurumlarında bulunup da açık ceza infaz kurumlarına ayrılmaya hak kazanmış hükümlülerden, ceza infaz kurumları dışındaki diğer kamu kurum ve kuruluşlarındaki iş alanlarında çalıştırılanlar hakkında, 05.07.2022 tarihinden itibaren 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi hükümleri uygulanacaktır.
Diğer taraftan 5275 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinde kapsamında kamu kurum ve kuruluşlarında çalıştırılan hükümlülerin işvereni ile prim ödeme yükümlüsü çalıştırıldıkları kamu kurum ve kuruluşlar olduğundan, bu madde kapsamında çalıştırılan hükümlülerin sigortalılık iş ve işlemlerine ilişkin yükümlülükler, işveren sıfatıyla ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından gerçekleştirilecektir.
Bilgi edinilmesi ve gereğini rica ederim
İsmail ERTÜZÜN
Genel Müdür
