Geçici iş göremezlik (çalışmazlık) bildirimi yapılmaması esnasında uygulanan cezalar son yıllarda artan asgari ücretle beraber can yakmaya devam ederken,düzenleme yapılırken TBMM kanun görüşmelerinde gözden kaçan en önemli nokta uygulama esnasında alt ve üst sınırlara yer verilmemiştir.
1/03/2011 Tarihinden itibaren uygulamada olan kanun maddesi ile işverenlerin sırtında küflü çivi paslanarak kangren haline gelmiştir.Acilen cerrahi müdahaleye ihtiyaç vardır.
Geçici İş Göremezlik Ödeneklerinde zaman aşımı 5 yıl olduğu için,süre bitiminde alınmayan geçici iş göremezlik gelirleri de kurumca ödenmez.
Örnek:
A Sigortalı 01.09.2017 tarihinde başlayan hastalıktan dolayı geçici iş göremezliği 11.09.2017 tarihinde sona ermiştir.
Zaman aşımı da 11.09.2022 tarihinde ödeme noktasında sona erecektir.
İşveren tarafından SGK ‘nın ilgili ekranından giriş işlemi yapılmaması halinde İdari Para Cezası 2017/Ekim döneminde geçerli olan İPC uygulaması yapılacaktır.
Yukarıdaki işlemler için 12.09.2022 tarihinden sonra sigortalı geçici iş göremezliği zamanaşımına girmesi durumunda ,kurum tarafından ödeme olmayacağı için işverene de bu işlemi yapması yönünden tebliğ de yapılamayacağını söyleyebiliriz.
ÇALIŞMADI BİLDİRİMİ HASSAS NOKTA
5510/4 -1 (a) bendi kapsamında hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılan sigortalılara, iş göremezlik ödeneklerinin ödenebilmesi için işverenlerince istirahat süresince işyerinde çalışılmadığına dair bildirimin yapılması gerekir.
a.)Elektronik,
b.)Manuel ,
c.)Aylık prim ve hizmet belgesi(MUHSGK) üzerinden bildirim yapıldığının tespiti halinde geçici iş göremezlik ödenekleri ödenecektir.
İŞLEM BASİT VE E-SGK MEVCUT!
www.sgk.gov.tr internet adresinde e-SGK-İŞVEREN-Çalışılmadığına Dair Bildirim Girişi ekranından işverenler tarafından sigortalıların hak ettikleri istirahat süresinin bitim tarihinin içinde bulunduğu aya ait aylık prim hizmet belgesinin verileceği son tarihteki gün sonuna kadar elektronik ortamda SGK’una gönderilmesi zorunludur.
Aylık prim ve hizmet belgesinde (MUHSGK) eksik gün nedeni olarak geçen 01 (istirahat) kodu ile bildirilen sigortalılar için bu bildirim, çalışılmadığına dair bildirim yerine geçmektedir.
Bu sütun başlığında “prim bildirilen sigortalı, istirahatli olduğu sürelerde, işyerinde çalışmamıştır” ifadesi yer almaktadır.
Çalışılmadığına dair bildirimin, işverenler tarafından sigortalıların hak ettikleri istirahat süresinin bitim tarihinin içinde bulunduğu aya ait aylık prim hizmet belgesinin verileceği son tarihteki gün sonuna kadar elektronik ortamda SGK’unagönderilmesi zorunludur.
UCU AÇIK CEZA VE SINIRSIZ UYGULAMA ALANI VAR!
SGK tarafından uygulama da cezaların üst sınırı belirlenmiş, bu sınırı aşmayacak şekilde uygulanmıştır.
Oysa TBMM kanun uygulanması esnasında bununla ilgili üst sınır belirlenmemiştir.
Örnek:
2022 Yılında Haziran ayında 26/07/2022 tarihine kadar 1 kişi içinde zamanında çalışmadı ekranına giriş yapılmaması halinde 2502 TL ,10 Kişi için 25.020 TL ,100 Kişi İçin 2.502.000 TL kadar İPC kesilebilir.
Bu durumda üst sınır uygulanmaması işverenleri zor durumda bırakacaktır.
İŞVEREN TARAFI DİKKAT ETMEMESİ BU CEZAYI ÇIĞ GİBİ BÜYÜMESİNE NEDEN OLUR!
1-Aylık prim hizmet belgesi üzerinde yer alan eksik gün nedeni “01-İstirahat” veya “istirahatli olduğu sürelerde, işyerinde çalışmamıştır” olarak”,
2-Manuel veya Elektronik Çalışılmadığına Dair Bildirim Giriş ekranından sigortalının istirahatli olduğu dönemde çalışıp çalışmadığını “Çalışmadı” veya “Çalıştı” olarak,
bildirmeyen işverenlere Kanunun 102 nci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendinde belirtilen asgari ücretin yarısı, geç bildirenlere ise asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanacaktır.
BUNU YAPAN KAZANÇLI ÇIKACAKTIR!
Yasal zorunluluk olmamakla birlikte işverenler, sigortalılarına verilen istirahat raporları hakkında e-posta yoluyla bilgilendirilmektedir. E-posta ile bilgilendirilme yapılabilmesi için işverenlerin veya işveren vekillerinin kendilerine ait e-posta adres bilgilerini Kurum internet sayfasında yer alan e-SGK/Diğer Uygulamalar-Çalışılmadığına Dair Bildirim Giriş ekranı içinde yer alan “İşveren İletişim Bilgileri” panelinden giriş yapmaları gerekmektedir. Ancak çeşitli nedenlerle e-posta ile bilgilendirme yapılmaması veya yapılamaması işverenlerin Kuruma çalışılmadığına dair bildirim yapma yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
Sigortalılara rapor verildiği yönünde işverenlerine Kurumca elektronik mesaj yollandığı ve anılan raporlar işveren tarafından Çalışılmadığına Dair Bildirim Giriş ekranında görülebildiği de göz önüne alınarak çalışılmadığına dair bildirim girişi yapılması yönünde tebligat gönderilmeden idari para cezası uygulanacaktır.
SGK UCU AÇIK CEZA İLE İNSAN KAYNAKLARI VE SMM MÜCİT YAPTI!
4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılara geçici iş göremezlik ödeneği ödemelerinde 100 üncü maddeye istinaden Kurumca işverenlerden istenilen bildirimlerin belirlenen süre içerisinde ve elektronik ortamda yapılmaması halinde sigortalı başına aylık asgari ücretin onda biri, hiç yapılmaması halinde ise sigortalı başına aylık asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası uygulanır.(5510/102-i)
Yukarıdaki cezanın can yakması sonucu işveren kesimi APHB-MUHSGK SGDP’li çalışanlar hariç Tüm Sigorta Kollarından çalışanları istirahatli ve EVET çalışmadı diyerek işaretleme de olası cezanın önüne geçmeye çalışmaktadır.
Örnek:
100 Kişi çalışan işyerinde SGDP’liler hariç tüm çalışanların isminin karşısında (*) işareti var, nedeni sorulduğunda uygulanacak İPC kaçış noktası olarak gösterilmektedir.
Bu durumda sistemde küçük bir düzeltmeye ihtiyaç vardır.
SGK BUNU NEDEN YAPMAZ!
Cari ayda bildirimi atlanmış sigortalılar için son uyarı ekranı açılmalı işverene süre verilmeli,bu süreye uyulmadığı taktirde İPC devreye alınmalı,cezalı ekrana düşüldüğünde tebliğ edilmeden önce girişi yapanlara %10 ceza uygulaması için süre ,SMS,e-posta bilgi geçilmelidir.
TBMM İŞVERENLER BU UYGULAMAYA SON VERMEK ADINA KANUN YAPILMASINI SAĞLANMASI GEREKİR!
Sistemsel hataları, işverenlerin ekranlarına düşmeyen raporlar, işverenlerin sürekli olarak bunu takip etmeleri de mümkün değildir.
5510 sayılı Kanunun 102'nci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi uyarınca brüt asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası uygulanıyor.
Umarız ilerleyen yasa döneminde bu ucube ve ucu açık ceza uygulaması işverenin sırtından küflü çivi olmaktan kurtarılır.
18.08.2022
Vedat İlki
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
