Serbest bölgelerde sanayi ve ticari faaliyetler için ülkede sağlanandan daha geniş muafiyet ve teşvikler tanınmaktadır. Bu minvalde, serbest bölgede bulunmayan ve yurtiçinde faaliyet gösteren şirketlerin serbest bölgelerde şube açmaları halinde bu şubelerin faaliyetleri kapsamında elde edilen kazançların vergilendirme usulleri çalışmamız kapsamında incelenmiştir.
Serbest bölgelerde yer alan şubelerde yürütülen faaliyetlerden elde edilen kazançların, söz konusu hizmetlerin tamamını Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara verilmesi ve bu hizmetlere konu malların serbest bölgelerden Türkiye’ye herhangi bir şekilde girişi olmaksızın yabancı bir ülkeye gönderilmesi şartıyla, kurumlar vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmaktadır. Bu firmaların serbest bölgelerde bulunan şubeleri tarafından bilfiil serbest bölge içinde ifa edilen hizmetler KDV’den istisna olup, istisnai işlem matrahının 1 No.lu KDV Beyannamesi’nin “Kısmi İstisnalar” başlıklı bölümünde 212 kod numarası ile beyan edilmesi gerekmektedir. Ayrıca serbest bölgelerde faaliyette bulunan şubelere ait defter kayıtlarının Vergi Usul Kanunu hükümleri çerçevesinde Türk para birimi ile tutulması ve başka bir yabancı para birimiyle yapılan işlemlerin, işlemin gerçekleştiği günün Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuruyla Türk Lirasına çevrilerek defter kayıtlarına geçirilmesi gerekmektedir.
Ali EKMEN*
Yaklaşım / Nisan 2022 / Sayı: 352