Sosyal güvenlik primlerinin süresi içinde ödenmesini teşvik etmek amacıyla getirilen beş puanlık prim indiriminden özel sektör işverenleri ile eski adıyla Bağkur, yeni adıyla 4/b kapsamındaki sigortalılar istifade edebilmektedir.
Beş puanlık indirim kapsamında % 34,5’lik sigorta priminin % 5’lik kısmının indirildiği dikkate alındığında, her ne kadar adı beş puanlık indirim olsa da yararlanılan indirim tutarı, ödenecek sigorta priminin içerisinde % 14,49’luk bir yekûn teşkil etmektedir.
Primini kendi ödeyen Bağkur’lular ödeme vadesi geçmiş prim borçlarının bulunmaması ve cari aydaki sigorta primlerinin 5 puanlık kısmı düşüldükten sonraki kalan kısmını ödemeleri halinde sözkonusu indirimden yararlanmalarına rağmen, primini kendi ödeyen Ek-5 kapsamındaki tarım işçilerinin, Ek-6 kapsamındaki şehir içi toplu taşıma araçlarında 10 günden az çalışanların ve isteğe bağlı sigortalıların beş puanlık prim indiriminden yararlanmalarına izin verilmemektedir.
***
Ülkemizde gelir seviyesi en düşük kesimler içinde yer alan tarım işçileri ile şehir içi toplu taşıma araçlarında çalışanlar, geçim şartları ve yaşam standartları da dikkate alınmış olacak ki 5510 sayılı Kanunun Geçici 29. maddesinde yapılan düzenlemeyle 2011 yılında 18 günlük prim karşılığında 30 günlük hizmet almaya başlamışlardır.
Ne var ki, ödenecek primin her yıl 1 puan artırılması sonrasında bu vatandaşlar 2021 yılında 28 günlük prim karşılığında 30 günlük hizmet alabilir duruma gelmişlerdir.
En nihayetinde de 2023 yılından itibaren 30 gün üzerinden prim ödeyeceklerdir.
***
Hani, tarım işçileri ile şehir içi toplu taşıma araçlarında çalışanlar için zaten yeterince kolaylık sağlanmış, zaten primlerini eksik ödüyorlar, beş puanlık indirim neden verilsin ki diye düşünebilirsiniz belki,
Ama bu vatandaşlar için 2021 yılı itibariyle 28 gün yerine 30 gün üzerinden prim tahakkuku yapılıp beş puanlık indirimden yararlandırılmış olsalardı, mevcutta ödeyecekleri prim tutarının çok daha altında bir rakam ödemeleri sözkonusu olacaktı.
Şöyle ki, 2021 yılı itibariyle;
-Tarım işçileri adına 28 gün yerine 30 gün üzerinden prim tahakkuku yapılıp beş puanlık indirimden yararlandırılmış olsalardı bu vatandaşlar mevcutta ödedikleri prim tutarından 96,60 TL
-Şehir içi toplu taşıma işlerinde 10 günden az çalışanlar adına 28 gün yerine 30 gün üzerinden prim tahakkuku yapılıp beş puanlık indirimden yararlandırılmış olsalardı bu vatandaşlar da mevcutta ödedikleri prim tutarından 101,37 TL kadar eksik ödeme yapabileceklerdi.
2023 yılına gelindiğinde ise bu vatandaşlar mevcut yasal düzenlemelerde bir değişiklik yapılmadığı takdirde 30 günlük kazanç üzerinden ve herhangi bir indirim yapılmaksızın primlerini ödemek durumunda kalacaklardır.
***
Gelelim isteğe bağlı sigortalılara,
Çalışmayan, ancak emekli olabilmek adına eksik kalan sürelerini doldurmak için isteğe bağlı sigortalı olan vatandaşlar primlerini 30 gün üzerinden ve herhangi bir indirim olmaksızın ödüyorlar.
Sahte sigortalılığın ülkemize ve en çok da Sosyal Güvenlik Kurumuna verdiği zararlar ortada iken, herhangi bir sahteciliğe bulaşmadan emekliliğe hak kazanmak için isteğe bağlı sigorta kapsamında prim ödeyen bu kişilere beş puanlık indirim hakkı dahi verilmiyor.
Peki doğru mu bu?
Sahte sigortalılığı bitirebilecek en önemli sigortalılık statüsü isteğe bağlı sigortalılık olduğu ortadayken, isteğe bağlı sigortalılık statüsünü teşvik edici düzenlemeler getirmek gerekmez mi sizce?
İsteğe bağlı sigortalılık 4/a statüsünde sayılmıyor, hiç değilse primini düzenli ödeyen isteğe bağlı sigortalıların bari beş puanlık prim indiriminden yararlanmasına müsaade edin ki teşvik edici bir yanı olsun.
***
Kıymetli okurlar, değerli yöneticiler,
Beş puanlık prim indirimi sigortalıların tavana kadar olan kazançları üzerinden veriliyor biliyorsunuz.
Tarım işçilerinin, taksi dolmuş şoförlerinin ve isteğe bağlı sigortalıların neredeyse tamamına yakın kısmı ise asgari ücret üzerinden primlerini ödüyorlar.
Fazlasını ödeyecek güçleri de yok zaten.
O açıdan size fazla külfet de olmazlar.
Kaldı ki Bağkur’lu holding patronları bile bu indirimden yararlanabiliyorsa, tarım işçisinin, taksi dolmuş şoförünün ve isteğe bağlı sigortalının yararlanmasını da çok görmemek gerek bence. Eyüp Sabri Demirci
