Kısa çalışmadayken istifa edenler işsizlik ödeneğinden yararlanabilir mi?
İş sözleşmelerinin sona ermesinden önceki son üç yıl içinde;
- 600 gün prim ödemiş olanlara (600-899 gün arası) 180 gün,
- 900 gün prim ödemiş olanlara (900-1079 gün arası)240 gün,
- 1080 gün ve daha fazla prim ödemiş olanlara 300 gün süre ile Çalışma ve İş Kurumu Müdürlükleri tarafından işsizlik ödeneği ödenir.
Bilindiği üzere çalışanların işsizlik ödeneğinden faydalanabilmesi için kendi istek ve iradesi dışında işsiz kalması şartı bulunmaktadır. Bunlar iş akdinin işveren tarafından sona erdirilmesi, işçi tarafından haklı nedenle iş akdinin sona erdirilmesi ve işverenin iş akdini ahlak ve iyi niyet kurallarına uyulmaması haricinde işveren tarafından sona erdirilmesi ve belirli süreli iş sözleşmesinin kendiliğinden sona ermesi olarak özetlenebilir. Normal şartlar altında istifa eden işçi işsizlik ödeneğinden faydalanamamaktadır. Ancak İŞKUR tarafından 2020 yılının başında yayınlanan “Pasif İşgücü Hizmetleri Genelgesi” ne göre, eğer çalışan kısa çalışma kapsamında yer alırken ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanırken istifa etmiş ise; işsizlik ödeneği hak edişinden düşülen ilk üç ay düşüldükten sonra kalan bakiye süre kadar işsizlik ödeneğinden yararlanabilmektedir.
4447 sayılı Kanun’un Ek 2’nci maddesine göre kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmek için iş sözleşmesinin feshi dışında işsizlik ödeneğine hak kazanma koşullarının sağlanmış olması gerekmektedir. Bu nedenle çalışanlara işsizlik ödeneği hak sahipliği üzerinden kısa çalışma ödeneği ödemesi yapılmaktadır.
Kısa çalışma ödeneğinden yararlanan kişinin yeni bir ödeneğe hak kazanamayacak şekilde iş sözleşmesini sona ermesi halinde; KÇÖ başlama tarihi ile işten çıkış tarihi arasındaki sürenin 600 günden az olması, fesih nedeninin 4447 sayılı Kanun kapsamında olmaması, son 120 gün koşulunun sağlanamaması gibi nedenler işsizlik ödeneği hak edişi için önem arz etmemektedir.
İşyerinde kısa çalışma uygulamasının başladığı tarih itibariyle sistemde ilgililer adına belirlenen işsizlik ödeneği hak sahipliği üzerinden, ilk üç ay düşüldükten sonra kalan bakiye süre üzerinden işsizlik ödeneği ödenebilmektedir.
Bu anlamda kısa çalışma ödeneği alan sigortalı, iş akdinin fesih nedenine bakılmaksızın kısa çalışma ödeneğine ait süre düşüldükten sonra kalan süre kadar işsizlik ödeneğinden yararlanabilecektir. Çalışanlar kendi iradesi ile istifa etmiş olsa dahi kısa çalışma ödeneği döneminde kalan süre kadar işsizlik ödeneği alabilmektedir. Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde kırkıdır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 39. maddesine göre asgari ücretin brüt tutarının yüzde seksenini geçemez. Tüm işyerlerinde ve yaş ayrımı olmaksızın asgari ücret 2021 yılı için günlük brüt 119,25 TL, aylık brüt 3.577,50 TL olarak belirlenmiştir. 01.01.2021- 31.12.2021 dönemi için 3.577,50 TL asgari ücret üzerinden aylık işsizlik ödeneği tutarı en az 1.431,00 TL ve en yüksek tutar ise 2.862,00 TL olarak uygulanacaktır. Bu tutarlardan binde 7,59 oranında damga vergisi kesintisi yapılarak ödeme gerçekleştirilir. Resul Kurt
