Kapıcıların ellerine geçen asgari ücret farklı olduğu gibi, kıdem tazminatlarına esas ücretleri de farklıdır. Kapıcıya ödenecek kıdem tazminatı hesabında kapıcının oturduğu dairenin kirasının da tazminata eklenmesi gerekir.
Kapıcılar apartmanlarda apartmanın güvenliğini sağlamak, kat maliklerinin çarşı işlerini görmek, apartmanın bahçesinin bakımını yapmak gibi faaliyetleri yürütürler. Aslında diğer çalışanlardan farklı bir durumları söz konusu değildir. Diğer yandan apartmanlarda kapıcıya ilişkin borç ve yükümlülüklerinin yerine getirilmesinin kim tarafından yapılacağı, kapıcıya ücretin nasıl ödeneceği gibi konular diğer işyerlerine göre farklılık gösterir.
YAZILI OLMAYABİLİR
Bütün bu nedenlerle kapıcıların istihdamı konusunda önemli detaylar söz konusudur. Kapıcının işvereni aslında apartmandaki bütün kat malikleridir. Apartmanın seçilmiş yöneticisi, kapıcıyla kurulan ilişkiyi kat maliklerinin tamamı adına yürütür. Kapıcı ile apartman yönetimi arasında iş sözleşmesi yapılması gerekir. Ancak sözleşmenin mutlaka yazılı yapılması gerekmez. İş sözleşmesi yazılı olarak yapılmış ise sözleşmede; iş sözleşmesinin türü ve çalışma biçimi ile işveren ve işyeri adı ve adresi, kapıcının kimliği, işe başlama tarihi, yapacağı işler, temel ücreti ve varsa ücret ekleri, ücret ödeme şekli ve zamanı, çalışma süresi ve ara dinlenmesi, varsa özel hükümler, düzenleme tarihi ve tarafların imzası bulunmalıdır. İş sözleşmesinin yazılı olarak yapılmamış olması, iş sözleşmesinin bulunmadığı ve kapıcının apartmanda çalışmadığı anlamına gelmez. İşveren kapıcının hangi şartlar dâhilinde çalıştığını sözleşme yazılı olarak yapılmışsa kolayca ispatlayabilir.
45 SAAT ÇALIŞABİLİR
Kapıcılar da diğer işçiler gibi haftalık 45 saat çalıştırılmalıdır. Bunun üzerine çıkan süreler için kapıcılara fazla mesai ödenmesi gerekir. Ancak çoğu kez kapıcılar herhangi bir saat sınırı gözetilmeksizin çalıştırılırlar. Kapıcının bu durumu şikâyet etmesi halinde apartman yönetimine fazla mesai borcu çıkar. Bu nedenle kat maliklerinin bu durumu göz önünde bulundurarak kapıcının görevlerini planlamaları ve eğer haftalık 45 saatin üzerinde çalışma yapılıyorsa bu saatler için fazla mesai ücreti ödemeleri gerekir. Aksi takdirde apartman yönetimi yüksek idari para cezaları yanında SGK prim borcu da ödemek durumunda kalır.
Yıllık izin hakkı vardır
Kapıcılarla ilgili kafaları karıştıran bir diğer konu da yıllık izindir. Kapıcının, bütün işçiler gibi yıllık izin hakkı vardır. Altı yıldır aynı apartmanda kapıcılık yapan kişiye en az yirmi gün yıllık izin verilmelidir. Yıllık izin süresince kapıcıya ücret ödenmesi gerekir. Yıllık izin boyunca, apartmanda başka bir kapıcı istihdam edilebilir. Kapıcının işten ayrılması halinde kullandırılmamış yıllık izin sürelerinin ücretlerinin ödenmesi gerekir.
Ücrette düşüş yapılamaz
Apartman kapıcısının, kapıcı dairesinde oturması şart değildir. Diğer yandan eğer kapıcı, kapıcı dairesinde oturuyorsa kapıcı dairesinin kirasının ücretinden düşülmesi mümkün değildir. Bu nedenle kapıcıya ücret ödenmemesi ve kapıcı dairesinde oturması karşılığı kapıcılık hizmetlerini yürütmesi söz konusu olamaz. Kapıcı eğer kapıcı
dairesinde oturuyorsa, bu daire için kapıcılık yaptığı müddetçe kira ödemez. Bütün bu nedenlerle kapıcı dairesi için kapıcıdan kira alınması mümkün değildir. Kapıcının kapıcı dairesinde oturması apartman yönetimi tarafından kapıcıya sağlanan bir menfaat olarak değerlendirilir.
Hakkını mahkemede aramalı
Kapıcılar kapıcı dairesinde oturuyorlarsa bu daireye kira ödemedikleri gibi, kıdem tazminatını alarak işten ayrılmaları durumunda oturdukları dairenin kirası da kıdem tazminatlarına esas ücretlerine eklenir. Örneğin brüt ücreti 2 Bin TL olan bir kapıcı, rayiç kira bedeli 350 TL olan bir kapıcı dairesinde oturuyorsa ve 15 yıllık çalışmasının
sonucunda emekli olacaksa, apartman yönetiminin kapıcıya 2 Bin 350 TL üzerinden 15 aylık tazminat hesaplayarak ödemesi gerekir. Yani toplamda kapıcıya 35 bin 250 TL kıdem tazminatı ödenmesi gerekecektir. Kıdem tazminatının bu eklenmeden hesaplanması halinde kapıcı, apartmana dava açarak bu hakkını mahkeme yoluyla elde edebilir. Okan Güray Bülbül
