Kamuoyunda Torba Kanun anılan ve çok sayıda vergi kanununda düzenleme yapan 7061 Sayılı “Bazı Vergi Kanunları ile Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 5 Aralık 2017 tarihli ve 30261 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Böylelikle söz konusu Kanun, bazı maddeler için özel olarak belirlenen yürürlük tarihleri dışında, 5 Aralık 2017 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir. 

7061 Sayılı Kanun ile vergi mevzuatında yapılan düzenlemeler yürürlük tarihleri itibariyle ve özet tablo eşliğinde bu sirkülerimizde özetlenmiştir.

Özet Tablo:

 A) 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu Düzenlemeleri

1) Kira gelirlerinde uygulanan %25’lik götürü gider oranının %15’e düşürülmesi

Bu Kanunun 14 üncü maddesiyle, Gelir Vergisi Kanunu’nun “Giderler” başlıklı 74 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yapılan değişiklik ile gayrimenkul sermaye iratlarına yönelik olarak mükelleflerin gerçek giderlerine karşılık olmak üzere hasılatlarının %25'i oranında uygulanmakta olan götürü gider oranı %15'e düşürülmüştür.

Yürürlük tarihi: 01 Ocak 2017 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere 5 Aralık 2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

2) 1.404,06 TL net asgari ücretin altında kalanlara ilave ödeme yapılması

Bu Kanunun 15 inci maddesiyle, Gelir Vergisi Kanununa eklenen Geçici 87 nci madde ile sadece kendisi için asgari geçim indirimi hesaplanan asgari ücretlilere ödenen 1.404,06 TL net ücretin altında kalanlara, bu tutar ile 2017 yılı Eylül, Ekim, Kasım ve Aralık aylarına ilişkin olarak aylık hesaplanan net ücreti arasındaki fark tutarın, ücretlinin asgari geçim indirimine ayrıca ilave edilmesi amaçlanmaktadır.

Örneğin, Bekar ve çocuksuz olan bir asgari ücretli çalışanın 2017 yılı Ocak ayında asgari geçim indirimi dahil net ücreti 1.404,06 TL’dir.

Gelir vergi tarifesi nedeniyle bu çalışanın, 2017 yılı Ekim ayı net ücreti ise 1.328,51 TL’ye düşmektedir.

Bu çalışanın söz konusu dönemde eline geçen ücretinin 1.404,06 TL’nin altında kalan kısmı olan (1.404,06 TL – 1.328,51 =) 75,55 TL asgari geçim indirimine ilave edilerek kendisine ödenecektir.

Yürürlük tarihi: 1/9/2017 tarihinden geçerli olmak üzere 5 Aralık 2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

B) 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu Düzenlemeleri

1) Kurumlar vergisi oranının belirli bir süre için %22 uygulanması

Bu Kanunun 91 inci maddesiyle, Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen geçici 10. madde ile yüzde 20 kurumlar vergisi oranı, kurumların 2018, 2019 ve 2020 yılı vergilendirme dönemlerine (özel hesap dönemi tayin edilen kurumlar için ilgili yıl içinde başlayan hesap dönemlerine) ait kurum kazançları için %22 olarak uygulanacaktır.

Yürürlük tarihi: Kurumların 2018, 2019 ve 2020 yılı kazançlarına uygulanacak şekilde 5 Aralık 2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu oran ilk defa 2018 yılının birinci geçici vergi döneminde uygulanacaktır.

2) 2018 takvim yılında yatırım teşvik belgesi kapsamında münhasıran imalat sanayiinde gerçekleştirilecek yatırım harcamalarına ilişkin oranlar

Hatırlanacağı üzere, 6770 sayılı Kanun’un 30 uncu maddesiyle, Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen geçici 9 uncu madde ile mükelleflerin 2017 takvim yılında gerçekleştirdikleri imalat sanayiine yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırım harcamaları için, yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırımlara sağlanan yatırıma katkı oranının ilave 15 puana kadar artırılabilmesi, kazanca yüzde 100’e kadar indirimli kurumlar vergisi uygulanabilmesi ve yatırım döneminde hak edilecek yatırıma katkı tutarının yüzde 100’ünün diğer faaliyetlerden elde edilen kazançtan indirilebilmesine imkân sağlanması yönünde Bakanlar Kuruluna yetki verilmişti.

Bu Kanunun 90 ıncı maddesiyle, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun geçici 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan "2017 takvim yılında" ibaresi ''2017 ve 2018 takvim yıllarında" şeklinde değiştirilerek, imalat sanayii yatırımları için Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32/A maddesi kapsamındaki yatırım teşviklerinden daha yüksek oranlarda faydalanılmasına imkân veren düzenlemenin 2018 yılında da devam etmesi sağlanmaktadır.

Yürürlük tarihi: 5 Aralık 2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

3) Taşınmazların satışından doğan kazançlara uygulanan %75’lik istisna oranının %50’ye indirilmesi

Bu Kanunun 89 uncu maddesiyle, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “İstisnalar” başlıklı 5 inci maddesinde değişiklik yapılmaktadır. Maddenin birinci fıkrasının;

-(a) bendiyle kurumların iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazların satışından doğan kazançlarına uygulanan %75’lik istisna %50'ye indirilmektedir.

Yürürlük tarihi: 5 Aralık 2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

4) Bankalara tanınan bazı avantajların finansal kiralama ve finansman şirketlerine de tanınması

Aynı fıkranın (b) bendiyle, 5520 sayılı Kanun’un beşinci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde yapılan değişiklikle;

• Bankalara borçlu olanların ve bunların kefillerinin, bu borçlara karşılık olarak taşınmaz ve iştirak hisselerinin bankalara devrinden doğan kazançları ve bankaların bu şekilde elde ettikleri kıymetlerin satışından doğan kazançlarına tanınan kurumlar vergisi istisnası, banka dışı finansal kurumlar olan finansal kiralama ve finansman şirketlerini de kapsayacak şekilde genişletilmekte,
• Kiracının temerrüdü nedeniyle kanuni takipteki finansal kiralama alacakları karşılığında ihtilafın tarafların karşılıklı mutabakatıyla ve kiracının 6361 sayılı Kanunun “Sözleşmenin feshinin sonuçları” başlıklı 33 üncü maddesinin birinci fıkrasından kaynaklanan hakların mahsup edilmesi suretiyle sonlandırılarak her türlü tasarruf hakkı kiralayan tarafından devralınan finansal kiralama işlemlerine konu taşınmazların, daha sonra kiralayan tarafından üçüncü kişilere satılmasından doğan kazançlar da istisna kapsamına alınmakta,
• Ayrıca mevcut düzenlemede yer alan %75 istisna oranı taşınmazlar için %50, diğer kıymetler için %75 olarak yeniden belirlenmektedir.

Yürürlük tarihi: 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Ayrıca yine bu Kanun’un 106 ncı maddesiyle, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktöring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 16 ncı maddesine eklenen ikinci fıkrayla, finansal kiralama ve finansman şirketlerinin ayıracakları özel karşılıkların tamamının, ayrıldıkları yılda kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınabilmesine olanak sağlanmıştır.

Böylelikle, bankalara tanınan, taşınmaz ve iştirak hisselerinin devrinden doğan kazançlara istisna uygulaması ve ayrılan özel karşılıkların gider yazılması imkanı finansal kiralama şirketleri ve finansman şirketlerine de tanınmış olmaktadır.

Yürürlük tarihi: 1/1/2019 tarihinde yürürlüğe girecektir.

5) Risturn istisnası hükümlerinin kaldırılması

Aynı fıkranın (c) bendiyle, kooperatiflerin muafiyetine ilişkin yapılan yeni düzenleme çerçevesinde, kooperatiflerin ortak içi işlemleri nedeniyle kurumlar vergisi hesaplanması ve ödenmesi gerekmeyeceğinden 5520 sayılı Kanunun beşinci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendinde düzenlenen risturn istisnasında üretim ve kredi kooperatiflerine ilişkin düzenleme yersiz kalmaktadır. Bu nedenle anılan kooperatiflere ilişkin risturn istisnası hükümleri mevcut düzenlemeden çıkarılmaktadır.

Yürürlük tarihi: 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

6) Kooperatiflerde muafiyet uygulaması

Bilindiği üzere, mevcut uygulamaya göre kooperatifler ortak dışı işlem yaptıktan takdirde muafiyetlerini kaybetmekte ve kurumlar vergisi mükellefi olarak vergiye tabi tutulmaktadırlar. Bu durum, kooperatiflerin istisnai nitelikteki ortak dışı işlemleri nedeniyle muafiyetten mükellefiyete geçmelerine sebep olmakla birlikte vergi idaresince yapılan tespitler neticesinde cezalı tarhiyatlara da muhatap olmaları sonucunu doğurabilmektedir.

Bu Kanunun 88 inci maddesiyle, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun Muafiyetler başlıklı 4 üncü maddesinin kooperatiflere ilişkin “k bendinde” yapılan değişiklik ile;

• Kooperatiflerde ortak dışı işlemlerden ne anlaşılması gerektiğine,
• Kooperatiflerin faaliyetlerinin icrasına mahsus olarak iktisap ettikleri demirbaş, makine, teçhizat, taşıt vb. maddi duran varlıklarının ekonomik ömürlerini tamamladıktan sonra elden çıkarılmaları ile yapı kooperatiflerinin kendilerine ait arsalarını kat karşılığı vererek her bir hisse için bir işyeri veya konut elde etmelerinin ortak dışı işlem olarak kabul edilmeyeceğine,
• Kooperatiflerin ortak dışı işlemleri nedeniyle kooperatif tüzel kişiliğine bağlı ayrı bir iktisadi işletme oluşmuş kabul edileceğine,
• Kooperatiflerin, iktisadi işletmelerinden ve tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun sermayesine katılımlarından kazanç elde etmelerinin ve bu kazançların daha sonra ortaklara dağıtılmasının muafiyete etkisi olmadığına,
• Ortak dışı işlemlerden elde edilen kazançların vergilendirilmesine ilişkin usul ve esasların Maliye Bakanlığınca belirleneceğine

ilişkin düzenleme yapılmıştır.

Yürürlük tarihi: 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

C) 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu Düzenlemeleri

1) Türkiye'de ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi bulunmayanlar tarafından katma değer vergisi mükellefi olmayan gerçek kişilere elektronik ortamda sunulan hizmetler

Bu Kanunun 41 inci maddesiyle, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun Vergi Sorumlusu başlıklı 9 uncu maddesinde değişiklik yapmak suretiyle Türkiye'de ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi bulunmayanlar tarafından katma değer vergisi mükellefi olmayan gerçek kişilere elektronik ortamda sunulan hizmetlere ilişkin katma değer vergisinin, Avrupa Birliği uygulamalarına benzer şekilde, bu hizmeti sunanlar tarafından beyan edilip ödenmesi amaçlanmaktadır.

Yapılan düzenleme esas itibariyle, katma değer vergisi mükellefi olmayan gerçek kişilere, yurt dışından elektronik ortamda hizmet sunanlara Türkiye’de mükellefiyet tesis ettirmenin yolunu açmaktadır.

Konun detayları Maliye Bakanlığınca yayınlanacak Tebliğ ile belirlenecektir.

Yürürlük tarihi: 1 Ocak 2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

2) Roaming hizmetlerine ilişkin istisna uygulaması

Bu Kanunun 42 nci maddesiyle, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun istisnalara ilişkin 17 nci maddesinde değişiklik yapılmak suretiyle cep telefonu abonelerinin yurtdışında yaptıkları kullanımlara ilişkin yurtdışında bulunan operatör tarafından, yurtiçindeki operatöre verilen roaming hizmetine ilişkin bedel ile bu bedelin yurtiçindeki operatör tarafından aboneye yansıtılması, katma değer vergisinden istisna edilmektedir. Dolayısıyla söz konusu hizmetlere ilişkin bedeller, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’nun 39 uncu maddesindeki hüküm gereğince özel iletişim vergisinden de istisna olacaktır.

Yürürlük tarihi: 1 Ocak 2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

3) Finansal kiralama ve finansman şirketlerine yapılan teslimler

Aynı kanunun maddesiyle;

• Finansal kiralama ve finansman şirketlerine borçlu olanların ve kefillerinin borçlarına karşılık taşınmaz ve iştirak hisselerinin bu şirketlere devir ve teslimleri,
• Finansal kiralama ve finansman şirketlerinin, alacaklarına karşılık borçlulardan veya kefillerden edindiği taşınmaz ve iştirak hisselerinin, bu şirketler tarafından devir ve teslimleri

KDV’den istisna edilmiştir.

Yürürlük tarihi: 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

4) İmalat sanayii yatırımlarına ilişkin inşaat harcamaları dolayısıyla yüklenilecek katma değer vergisinin iadesi uygulamasının 2018 yılında da sürdürülmesi

Bu Kanunun 43 üncü maddesiyle, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun imalat sanayine yönelik yatırım teşvik belgelerine ilişkin geçici 37 nci maddesinde değişiklik yapılmak suretiyle imalat sanayii yatırımları üzerindeki katma değer vergisinden kaynaklı finansman yükünü gidermek amacıyla bu yatırımlar nedeniyle 2017 yılında yapılacak inşaat harcamaları dolayısıyla yüklenilecek katma değer vergisinin iadesi uygulamasının 2018 yılında da sürdürülmesi amaçlanmaktadır.

Yürürlük tarihi: 5 Aralık 2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

5) (FATİH) Projesi kapsamında yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin başta katma değer vergisi olmak üzere, diğer vergi ve benzeri mali yükümlülüklerde istisna sağlanması

Bu Kanunun 44 üncü maddesiyle, Katma Değer Vergisi Kanununa eklenen geçici 38 inci madde ile Eğitimde Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi (FATİH) Projesi kapsamında yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin başta katma değer vergisi olmak üzere, diğer vergi ve benzeri mali yükümlülüklerde istisna sağlanmaktadır. Ayrıca, Proje kapsamında yapılacak mal ve hizmet alımlarında Proje bileşenlerine ilişkin ihale yüklenicisinin bu Proje ile ilgili faaliyette bulunmak üzere özel amaçlı şirket kurması halinde bu şirket, yalnızca ilgili mevzuatına göre kendi ödemesi gereken vergi ve mali yükümlülüklerden sorumlu olup, ihale yüklenicisinin ödemesi gereken Hazine payı, Kurum masraflarına katkı payı, evrensel hizmet katkı payı, idari ücret, özel iletişim vergisi ve telsiz ücretlerinden sorumlu tutulmayacaktır.

Yürürlük tarihi: 5 Aralık 2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

D) Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu Düzenlemeleri

Bu Kanunun 22 nci maddesiyle, Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2 nci maddesine eklenen hükümle taşıtın teslimi, ilk iktisabı ve ithalinde, vade farkı ile hesaplanacak özel tüketim vergisi hariç, katma değer vergisi matrahını oluşturan değerler taşıt değeri olarak tanımlanmaktadır.

Yürürlük tarihi: 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Bu Kanunun 23 üncü maddesiyle, 1/1/2018 tarihinden itibaren kayıt ve tescil edilecek taşıtlarda, taşıt değerinin de vergilendirme ölçütü olarak değerlendirilmesi ve bu çerçevede 1300 cc’nin altındaki taşıtlar için yeniden değerleme oranında, diğer taşıtlar için ise yeniden değerleme oranının 10 puan üzerinden başlamak üzere belli bir artırma oranında uygulanması yönünde düzenleme yapılmaktadır.

Diğer taraftan motosikletlerin vergilendirilmesinde ölçütler değiştirilmemekte ve mevcut tarifede yer alan, "Taşıt Değeri" ve "Satır Numarası" sütunları olmaksızın, vergi tutarları korunmaktadır.

Buna göre 1/1/2018 tarihinden itibaren kayıt ve tescil edilecek taşıtlarda MTV hesaplaması aşağıdaki şekilde olacaktır.

Yürürlük tarihi: 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Bu Kanunun 24 üncü maddesiyle, otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerlerinin vergilendirme usulünün bu Kanunla değiştirilmesine bağlı olarak Kanuna yeni eklenen (I/A) sayılı tarifenin, vergilendirme rejimine ilişkin ilgili maddelerde ibare değişiklikleri yapılmak suretiyle yer alması sağlanmaktadır.

Yürürlük tarihi: 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Bu Kanunun 25 inci maddesiyle, vergi miktarlarında olduğu gibi taşıt değerlerinin de her yıl yeniden değerleme oranında artırılmasına imkân sağlanmakta, Bakanlar Kuruluna taşıt değerlerini ayrı ayrı veya birlikte yeniden belirleme yetkisi verilmekte; ayrıca, bu hesaplamalardaki küsuratların ne kadarının dikkate alınmayacağına ilişkin belirleme yapılmaktadır.

Yürürlük tarihi: 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Bu Kanunun 26 ncı maddesiyle, motorlu taşıtlar vergisinin 31/12/2017 tarihinden (bu tarih dahil) önce kayıt ve tescil edilen taşıtlarda; 1300 cc’nin altındaki taşıtlar için yeniden değerleme oranında, diğer taşıtlar için ise yeniden değerleme oranına ilave olarak 10 puan artırılarak uygulanmasını sağlamak üzere geçici madde düzenlenmektedir.

Buna göre 31.12.2017 tarihinden önce kayıt ve tescil edilen taşıtlarda uygulanacak tarife aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Yürürlük tarihi: 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

E) 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu Düzenlemeleri

1) Engellilerin istisna kapsamında taşıt alımına sınırlama getirilmesi

Bu Kanunun 72 inci maddesiyle, Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun Diğer istisnalar başlıklı 7 nci maddesinde yapılan değişiklik ile;

• Otomobil, arazi taşıtı, SUV ve benzeri taşıtların, engelliler tarafından ilk iktisabında uygulanan motor silindir hacmine bağlı sınırlama kaldırılmıştır,
• Araç alımında engellilere yönelik uygulanacak ÖTV istisnasına yönelik matrah 200.000 TL’yi aşmayacak şekilde yeniden belirlenmiştir,
• Bu tutarın her yıl yeniden değerleme oranında artırılması düzenlenmiştir,
• Bakanlar Kuruluna bu şekilde tespit edilen tutarı %50 oranına kadar artırmaya ilişkin yetki verilmiştir.

Yürürlük tarihi: 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

2) Makaronlara ilişkin vergileme ölçülerinin belirlenmesi

Bu Kanunun 73 üncü maddesiyle, Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listenin (B) cetveline dahil edilmesi suretiyle özel tüketim vergisinin kapsamına alınmasına bağlı olarak makaronlara ilişkin vergileme ölçüleri belirlenmektedir.

Yürürlük tarihi: 5 Aralık 2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Bu Kanunun 74 üncü maddesiyle, makaronların 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listenin (B) cetveline dahil edilmesi suretiyle özel tüketim vergisinin kapsamına alınmasına bağlı olarak Bakanlar Kuruluna sigara ve diğer tütün mamulleri için verilen oran, asgari maktu vergi tutarı ve maktu vergi tutarı belirleme yetkileri, makaronları da kapsayacak şekilde genişletilmiştir.

Yürürlük tarihi: 5 Aralık 2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

3) Bazı İçeceklerin ve Makaronların ÖTV kapsamına alınması

Bu Kanunun 75 inci maddesiyle ÖTV Kanunun ekinde yer alan (III) sayılı listenin;

• (A) cetveline Türk Gümrük Tarife Cetvelinin;

• 20.09 GTİP numarasında yer alan Meyve suları (üzüm şırası dahil) ve sebze (fermente edilmemiş ve alkol katılmamış), ilave şeker veya diğer tatlandırıcı maddeler katılmış olsun olmasın (Yalnız ambalajlanmış olanlar ve/veya toptan teslime konu edilenler) (Sebze suları ve Türk Gıda Kodeksine göre % 100 meyve suyu sayılanlar hariç) (% 10 oranında),
• 22.02 GTİP numarasında yer alan Sular (mineral sular ve gazlı sular dahil) (ilave şeker veya diğer tatlandırıcı maddeler katılmış veya aromalandırılmış) ve alkolsüz diğer içecekler (20.09 pozisyonundaki meyve ve sebze suları hariç) (Yalnız ambalajlanmış olanlar ve/veya toptan teslime konu edilenler) (Doğal mineralli doğal maden suyu ile üretilmiş, tatlandırılmış, aromalandırılmış meyveli gazlı içecekler ile 2202.10.00.00.11, 2202.10.00.00.12, 2202.10.00.00.13, 2202.91.00.00.00 hariç) (% 10 oranında),
• 2202.10.00.00.11 GTİP numarasında yer alan "Sade gazozlar" isimli mal eklenerek meyveli gazozların (% 10 oranında),
• 2202.10.00.00.12 GTİP numarasında yer alan "Meyvalı gazozlar" isimli mal eklenerek meyveli gazozların (% 10 oranında),
• 2202.91.00.00.00 GTİP numarasında yer alan “Alkolsüz biralar” isimli mal eklenerek alkolsüz biraların (% 10 oranında)

özel tüketim vergisi kapsamına alınmıştır.

Yürürlük tarihi: 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

• (B) cetveline 4813.10.00.80.00 GTİP numarasında yer alan “Diğerleri” isimli mal eklenerek makaronların (% 65,25 oranında)

özel tüketim vergisi kapsamına alınmıştır.

Yürürlük tarihi: 5 Aralık 2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

F) 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu Düzenlemeleri

Bildirimlere ilişkin düzenlemeler:

Bu Kanunun 16 ncı maddesiyle, Vergi Usul Kanunu’nun Bilinen Adresler başlıklı 101 inci maddesinde yer alan bilinen adresler yeniden düzenlenmekte, işi bırakma bildirimlerinde, vergi mahkemesindeki dava açma dilekçelerinde, cevaplarında ve benzeri belgelerde yer alan adresler bilinen adres olmaktan çıkarılarak mükelleflerin MERNÎS kayıtlarında yer alan yerleşim yeri adresleri bilinen adresler arasına alınmaktadır. Ayrıca, tebligatın hangi durumlarda hangi adreslere ve kimlere yapılacağına ilişkin hususlarda düzenleme yapılmaktadır.

Yürürlük tarihi: 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Bu Kanunun 17 nci maddesiyle, Vergi Usul Kanunu’nun “Tebliğ Evrakının Teslimi” başlıklı 102 nci maddesi değiştirilmekte ve geçici ayrılmalar da dahil olmak üzere, tebliğ yapılacak olanların işyerlerinde veya yerleşim yerlerinde bulunamaması halinde tebliğin nasıl yapılacağı hususu düzenlenmektedir.

Bu çerçevede, mükellefin işyeri adresinde bulunamaması halinde MERNİS'te kayıtlı yerleşim yeri adresine gidilmesi esası getirilmekte ve 7201 sayılı Tebligat Kanununda yer alan kapıya yapıştırma usulüyle tebligata ilişkin benzer düzenlemeye 213 sayılı Kanunda da yer verilmektedir.

Yürürlük tarihi: 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Bu Kanunun 18 inci maddesiyle, Vergi Usul Kanunu’nun “Tebliğin İlanla Yapılacağı Haller” başlıklı 103 üncü maddesinde değişiklik yapılmak suretiyle tebliğin ilanen yapılacağı haller arasına, MERNİS'te kayıtlı yerleşim yeri adresi bulunmaması hali eklenmektedir.

Yürürlük tarihi: 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Bu Kanunun 19 uncu maddesiyle, Vergi Usul Kanunu’nun “Yetki” başlıklı mükerrer 257 nci maddesinde değişiklik yapılmak suretiyle vergiye gönüllü uyumun artırılması amacıyla mükelleflere verilen hizmetlerin elektronik ortama taşınmasına ve vatandaşların vergi dairelerine gitmeksizin iş ve işlemlerini elektronik ortamda yapabilmesine, ayrıca kayıt dışılıkla mücadelede etkinliğin artırılması kapsamında elektronik ticaretin kavranmasına yönelik olarak gerekli düzenlemeleri yapma hususunda Maliye Bakanlığına yetki verilmektedir.

Diğer taraftan madde ile süresinden sonra verilen bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgelere istinaden düzenlenen ihbarnamelerin mükellef, vergi sorumlusu veya bunların elektronik ortamda beyanname gönderme yetkisi verdiği gerçek veya tüzel kişiye elektronik ortamda iletilebilmesine imkân sağlanmaktadır.

Yürürlük tarihi: 5 Aralık 2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Bu Kanunun 20 nci maddesiyle, MERNİS'te yer alan yerleşim yeri adresinin bilinen adresler arasına alınmasıyla birlikte bu adresin MERNİS üzerinden takibi mümkün bulunduğundan madde ile Vergi Usul Kanunu’nun “Adres Değişikliklerinin Bildirilmesi” başlıklı 157 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan "veya ikamet" ibaresi yürürlükten kaldırılmak suretiyle mükelleflerin ikametgâh adresi değişikliklerini vergi dairelerine bildirme zorunluluğu kaldırılmaktadır.

Yürürlük tarihi: 5 Aralık 2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

G) 4158 sayılı Damga Vergisi Kanunu Düzenlemeleri

1) Bakanlar Kurulu Yetkisi

Bu Kanunun 29 uncu maddesiyle, Damga Vergisi Kanunu’nun mükerrer 30 uncu maddesinde değişiklik yapılmak suretiyle maktu ve nispi damga vergilerinin artırılması ve indirilmesine ilişkin Bakanlar Kuruluna verilen yetkinin, kağıt türleri itibarıyla birlikte veya ayrı ayrı kullanılmasına imkân sağlanmaktadır.

Yürürlük tarihi: 5 Aralık 2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

2) Kamu özel işbirliği projelerine ilişkin istisna düzenlemesi

Bu Kanunun 30 uncu maddesiyle, Damga Vergisi Kanunu’na ekli (2) sayılı tablonun “IV- Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar'' başlıklı bölümüne aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

"54. Kamu özel iş birliği projelerinin finansmanı için yurtdışında ihraç edilen menkul kıymetler karşılığında fon temin etmek üzere kurulan özel amaçlı kuruluşların, bu fonları proje yüklenicisi firmalara kullandırmasına ilişkin olarak düzenlenen kağıtlar ile bunların teminatı ve geri ödenmesine ilişkin işlemler nedeniyle düzenlenen kağıtlar."

Bu suretle, kamu özel işbirliği projelerinin finansmanı için yurtdışında ihraç edilen menkul kıymet karşılığında fon temin etmek üzere kurulan özel amaçlı kuruluşların, bu fonları proje yüklenicisi firmalara kullandırmasına ilişkin olarak düzenlenen kağıtlar ile bunların teminatı ve geri ödenmesine ilişkin işlemler nedeniyle düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası sağlanmak suretiyle finansman maliyetleri düşürülmektedir.

Yürürlük tarihi: 5 Aralık 2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

H) 492 sayılı Harçlar Kanunu Düzenlemeleri

1) Kamu özel iş birliği projelerine harç istisnası sağlanması

Bu Kanunun 31 inci maddesiyle, Harçlar Kanunu’nun “Özel Kanunlardaki Hükümler” başlıklı 123 üncü maddesine fıkra eklemek suretiyle kamu özel işbirliği projelerinin finansmanı için yurtdışında ihraç edilen menkul kıymet karşılığında fon temin etmek üzere kurulan özel amaçlı kuruluşların, bu fonları proje yüklenicisi firmalara kullandırmasına ilişkin işlemler ile bunların teminatı ve geri ödenmesine ilişkin işlemlerin yargı harçları dışındaki harçlardan istisna tutulması öngörülmektedir.

Yürürlük tarihi: 5 Aralık 2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

2) Transfer fiyatlandırmasında yöntem belirleme anlaşması harçlarının kaldırılması

Bilindiği üzere, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 13 üncü maddesinin “Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı” beşinci fıkrası uyarınca, transfer fiyatlandırması uygulamasında, ilişkili kişilerle yapılan mal ya da hizmet sunumunda uygulanacak fiyat veya bedelin tespitine ilişkin yöntemler, mükellefin talebi üzerine Maliye Bakanlığı ile anlaşılarak belirlenebilmektedir.

Bu Kanunun 32 nci maddesiyle, söz konusu anlaşmaların teşviki amacıyla Harçlar Kanununa bağlı (8) sayılı Tarifede yer alan ve anlaşma sürecinde ödenmesi gereken başvuru harcı (2017 yılı için 56.979,40 TL idi.) ve yenileme harcı (45.583,30 TL idi.) kaldırılmıştır.

Yürürlük tarihi: 5 Aralık 2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

I) 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu Düzenlemeleri

Bu Kanunun 35 inci maddesiyle, Emlak Vergisi Kanunu’na eklenen geçici madde 23 ile takdir komisyonlarınca 2018 yılı için takdir edilen asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerlerinin, 2017 yılında uygulanan birim değerlerin belirli bir yüzdesini geçmemesi sağlanmaktadır. Takip eden 2019, 2020 ve 2021 yıllarında da bina ve arazi vergi değerlerinin hesabında 2018 yılı için esas alınan birim değerleri üzerinden işlem yapılması amaçlanmaktadır.

Ayrıca, emlak vergi değeri veya asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri esas alınarak uygulanan vergi, harç ve diğer mali yükümlülüklerde de bu düzenleme ile belirlenen değerlerin dikkate alınacağı açıklanmaktadır.

Yürürlük tarihi: 5 Aralık 2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

İ) 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu Düzenlemeleri

1) Özel iletişim vergisi oranlarının %7,5 olarak belirlenmesi.

Bilindiği üzere, Gider Vergileri Kanunu’nun “Özel iletişim vergisi” başlıklı 39 uncu maddesinin birinci fıkrasının;

(a) bendine göre her nevi mobil elektronik haberleşme işletmeciliği kapsamındaki (ön ödemeli hatlara yüklemeler için yapılan satışlar dahil) tesis, devir, nakil ve haberleşme hizmetleri %25,

(b) bendine göre radyo ve televizyon yayınlarının uydu platformu ve kablo ortamından iletilmesine ilişkin hizmetler %15,

(c) bendine göre kablolu, kablosuz ve mobil internet servis sağlayıcılığı hizmeti %5,

(d) bendine göre (a), (b) ve (c) bentleri kapsamına girmeyen diğer elektronik haberleşme hizmetleri %15

oranında özel iletişim vergisine tabidir.

Bu Kanunun 10 uncu maddesiyle, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’nun 39 uncu maddesinde yapılan düzenleme ile özel iletişim vergisi oranları her bir hizmet için %7,5 olarak aynı oranda belirlenmektedir.

Yürürlük tarihi: 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

2) Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri sonucu lehe alınan paraların banka ve sigorta muameleleri vergisinden istisna edilmesi

Bu Kanunun 11 inci maddesiyle, Gider Vergileri Kanunu’nun “İstisnalar:” başlıklı 29 uncu maddesinde değişiklik yapılmak suretiyle işlemin yapıldığı yere bakılmaksızın vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri sonucu lehe alınan paraların banka ve sigorta muameleleri vergisinden istisna edilmektedir.

Yürürlük tarihi: 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

K) 7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu Düzenlemesi

Şans oyunları ile gerçek ve tüzel kişilerce düzenlenen yarışma ve çekilişlerde kazanılan ikramiyeler için uygulanan veraset ve intikal vergisi oranının %20’ye çıkarılması.

Bu Kanunun 13 üncü maddesiyle, Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’nun “Nispetler” başlıklı 16 ncı maddesinde yer alan ve şans oyunları ile gerçek ve tüzel kişilerce düzenlenen yarışma ve çekilişlerde kazanılan ikramiyeler için uygulanan %10 nispetindeki veraset ve intikal vergisi oranının %20’ye çıkarılmıştır.

Yürürlük tarihi: 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

L) 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun Düzenlemeleri

Bilindiği üzere, 6183 sayılı Kanun’un 22/A maddesi ile kamu alacaklarının tahsilatım hızlandırmak amacıyla bazı ödeme ve işlemler sırasında Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerine vadesi geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin belge arama zorunluğu getirilmesine ilişkin düzenleme yapılmıştır.

1) Amme alacağı ödenmeden yapılmayacak işlemler ile işlem yapanların sorumlulukları

Bu Kanunun 7 nci maddesiyle, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un Amme alacağı ödenmeden yapılmayacak işlemler ile işlem yapanların sorumlulukları: başlıklı 22/A maddesi yeniden düzenlenerek, kamu tüzel kişiliğini haiz kurum ve kuruluşların istisna kapsamında olanlar dahil mal veya hizmet alımları ile yapım işleri nedeniyle hak sahiplerine yapacakları ödemeler de bu kapsama alınmaktadır. Meslek kuruluşları ile vakıf üniversiteleri ise yeni düzenlemenin kapsamı dışında tutulmuştur.

Diğer taraftan, hak sahiplerine yapılacak ödemeler sırasında tahsil dairelerine olan borçların resen kesilmesi yönünde Maliye Bakanına yetki verilmektedir.

Madde kapsamında kesinti zorunluluğu getirilen ödemeler için işçi ücreti alacaklarının öncelik hakkı korunmuş ve alacağın devrine ilişkin yapılacak her türlü devir, temlik ve el değiştirme işlemlerinin, tahsil dairelerine vadesi geçmiş borcu karşılayacak kısım ayrıldıktan sonra kalan kısım üzerinde hüküm ifade edeceği yönünde düzenleme yapılmıştır.

Ayrıca, yapılacak ödemeden Sosyal Güvenlik Kurumu alacakları için 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 90 ıncı maddesi uyarınca, tahsil dairesi alacakları için de 6183 sayılı Kanunun 22/A maddesi gereğince kesinti yapılması gerektiği durumlarda, iki kamu İdaresinin alacaklarına karşılık garameten pay ayrılması esası getirilmiştir.

Yürürlük tarihi: 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

2) Yurtdışı bankaların banka kartı ve benzeri kartları ile ödenmesinde aracılık yapacak yurtiçi bankaların, katlanacağı giderler için komisyon alabilmeleri

Bu Kanunun 8 inci maddesiyle, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun Hususi ödeme şekilleri başlıklı 41 inci maddesinde ibare değişiklikleri yapılarak, kamu alacaklarının yurtdışında bulunan vatandaşlarımız veya yabancı uyruklu kişiler tarafından yurtdışı bankaların banka kartı ve benzeri kartları ile ödenmesinde aracılık yapacak yurtiçi bankaların, katlanacağı giderler için komisyon alabilmelerine imkân sağlanmaktadır.

Yürürlük tarihi: 5 Aralık 2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

3) İhtiyati hacze itiraz, Ödeme emri, İhtiyati haczin kaldırılması

Bu Kanunun 9 uncu maddesiyle, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun;

• İhtiyati hacze ilişkin dava açma süresinin düzenlendiği “İhtiyati hacze itiraz:” başlıklı 15 inci maddesinde yer alan 7 günlük süre 15 güne çıkarılmaktadır.
• Ödeme emri ile amme borçlusuna borcun 7 gün içerisinde ödenmesi veya mal bildiriminde bulunulması yönünde bildirimde bulunulacağını belirten hükümlerin yer aldığı “Ödeme emri:” başlıklı 55 inci maddesinde öngörülen 7 günlük süre 15 güne çıkarılmaktadır. Aynca, borcunu vadesinde ödemeyenlere ait malları elinde bulunduran üçüncü şahıslardan bu malları tahsil dairelerine bildirmeleri için belirlenmiş olan 7 günlük süre de 15 gün olarak yeniden düzenlenmektedir.
• “İhtiyati haczin kaldırılması:” başlıklı 56 nci maddesinde yer alan teminatlı alacakların paraya çevrilmesinden önce borçluya yapılan tebliğ ile verilen 7 günlük ödeme süresi 15 güne çıkarılmaktadır.
• “Ödeme emrine itiraz:” başlıklı 58 inci maddesinin birinci ve yedinci fıkralarında yer alan ödeme emrine karşı dava açma ve davası reddedilenler için mal bildiriminde bulunma süreleri 7 günden 15 güne çıkarılmaktadır.
• “Mal bildiriminde bulunmayanlar:” başlıklı 60 ıncı maddesinde yer alan mal bildiriminde bulunmayanlar hakkında uygulanacak hapsen tazyik kararı alınması için geçmesi gereken 7 günlük süre 15 güne çıkarılmaktadır.

Yürürlük tarihi: 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe girecektir. http://www.verginet.net

Söz konusu Kanun Tasarısına aşağıdaki bağlantı yoluyla ulaşabilirsiniz.

Bazı Vergi Kanunları ile Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun