Çalışma hayatını düzenleyen kanunların uygulanmasını sağlamak ve gerekli denetim mekanizmalarını geliştirmek devletin görevlerinden biridir. Buna göre Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı adına teftiş ve denetleme yetkisi iş müfettişlerine verilmiştir.
Teftiş, denetleme ve incelemeler sırasında işverenler, işçiler ve bu işle ilgili görülen başka kişiler iş müfettişleri tarafından çağrıldıkları zaman gelmek, ifade ve bilgi vermek, gerekli olan belge ve delilleri getirip göstermek ve vermekle yükümlüdürler. İş müfettişlerinin görevlerini yapmaları için kendilerine her çeşit kolaylığı göstermek, bu yoldaki isteklerini geciktirmeksizin yerine getirmekle yükümlüdürler. Bu yükümlülüklerini yerine getirmeyenler hakkında 2017 yılı için 14 bin 702 TL idari para cezası uygulanmaktadır. İş müfettişleri kendilerine ait planlı denetimler haricinde işçi şikayetlerini dikkate alarakta işyerinde İşçinin adı gizli kalmak kaydıyla sadece şikâyete konu olan hususlara ilişkin denetim yapabilmektedir.
25 Ekim 2017 tarihinde Resmî Gazet'ede yayımlanan 7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu ile yapılan düzenlemeyle iş müfettişlerinin yetkisi sınırlandırılmıştır.
Buna göre Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri personelinin “iş sözleşmesi fiilen sona eren işçilerin” kanundan, iş ve toplu iş sözleşmesinden doğan bireysel alacaklarına ilişkin şikayetleri inceleme yetkisi kaldırılmıştır. İş sözleşmesi devam eden işçiler bakımından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın iş müfettişleri eliyle denetim ve teftiş yetkisi devam etmekte; ancak iş sözleşmesi fiilen sona eren işçiler ise iş müfettişleri tarafından herhangi bir teftiş yapılmayacak, iş sözleşmesi fiilen sona eren bu işçiler doğrudan arabulucuya başvuracaklardır.
25 Ekim 2017 tarihi itibariyle iş sözleşmesi sona eren işçilerin Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri’ne yapacakları şikayetler artık yetkisizlik nedeniyle incelemeye konu edilmeyecektir. Bu konuda Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri’nin iş sözleşmesi fiilen sona eren işçilerin şikayetleri incelenmeyecek ve bu konuda işveren veya işveren vekillerine idari para cezası uygulanmayacaktır.
Ayrıca iş sözleşmesi sona eren işçi şikayetlerine karşı davet edilen işverenlerin gelmemesi üzerine idari para cezası da uygulanmayacaktır. İş müfettişlerinin bu şekilde inceleme yetkisinde yapılan düzenleme 25 Ekim 2017 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. 25 Ekim 2017 tarihi öncesinde yapılan şikayetlerin ne olacağı hususunda ayrıca düzenleme yapılmamıştır.
Dolayısıyla 25 Ekim 2017 tarihi öncesinde iş sözleşmesi sona eren işçilerin yapmış oldukları ancak henüz inceleme konusu edilmemiş veya incelemesi tamamlanmamış şikayetler için de Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri tarafından yetkisizlik karar verilecektir.
Sonuç olarak, işçi ve işveren arasında iş barışını temin etmek ve işçinin haklarına daha kolay ulaşmasını sağlayacak arabuluculuk kurumu çalışma hayatında ciddi bir yenilik katacaktır. İbrahim Işıklı
https://www.dunya.com/kose-yazisi/isci-sikayetlerindeki-degisikliklere-dikkat/393373
