Kovid-19 salgını hayatımızı pek çok yönden olumsuz etkiliyor. Kış aylarına girdiğimiz süreçte virüse yakalananların sayısındaki artış ve hastalığın bulaşması açısından işyerlerinin taşıdığı risk, gün geçtikçe daha sıkı önlemlerin alınmasına yol açıyor. Salgından en fazla etkilenen alanlardan biri de eğitim. Bu bakımdan, mesleki eğitim faaliyetlerinin önemli bir unsuru olan stajların ciddi anlamda etkilendiğini söylemek mümkün.
Resmi ve özel örgün eğitim faaliyetlerine 20 Kasım 2020 ile 4 Ocak 2021 tarihleri arasında uzaktan eğitim yoluyla devam edileceğinin açıklanmasının ardından işletmelerde beceri eğitim kapsamında gerçekleştirilen stajlar konusunda nasıl bir yol izlenmesi gerektiği sorusu akıllara geldi.
Üstelik bu konu, sadece Millî Eğitim Bakanlığını değil, aynı zamanda staj sözleşmelerini yapmış ve/ veya yapacak olan öğrenciler ve aileleri ile stajyer çalıştırma zorunluluğu olan işletmeleri de ilgilendiriyor.
30 Kasım’da başlıyor
Millî Eğitim Bakanlığı, Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından geçtiğimiz hafta yapılan açıklamaya göre, mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında eğitim gören, işletmelerde mesleki eğitim/ staj sözleşmesi bulunan ve işletmelerde beceri eğitimine giden mesleki eğitim merkezine kayıtlı çırak öğrenciler ile 12.sınıf öğrencilerinin işletmelerde mesleki eğitim veya staj uygulamalarına 30.11.2020 tarihinden itibaren devam edilebilecek.
Ancak staj uygulamalarına devam edilebilmesi bazı koşullara bağlanmış durumda.
Nasıl devam edilecek?
Millî Eğitim Bakanlığı, Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından yapılan açıklamada, mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında eğitim gören, işletmelerde mesleki eğitim/ staj sözleşmesi bulunan ve işletmelerde beceri eğitimine giden mesleki eğitim merkezine kayıtlı çırak öğrenciler ile 12.sınıf öğrencilerinin işletmelerde mesleki eğitim veya staj uygulamalarına devam edebilmeleri için;
İşletmenin talebi olması,
Öğrenci velisinin izninin bulunması ve
İşletmeler tarafından Kovid-19 salgınına yönelik gerekli tedbirlerin alınması gerektiği belirtiliyor.
Staj döneminde prim ödenir mi?
3308 Sayılı Kanuna göre, staj yapan öğrenciler için staj süresine ait sigorta primlerinin okulları tarafından ödenmesi gerekiyor. Dolayısıyla, işveren için prim ödeme yükümlülüğü söz konusu değil.
Gidiş dönüşte denetime dikkat
Bilindiği üzere, Kovid-19 salgınının yayılmasını önlemek için alınan önlemlerden biri de belirli yaş gruplarının sokağa çıkması noktasında getirilen kısıtlamalar.
Staj yapan 20 yaş altındaki öğrenciler de söz konusu kısıtlamaya tabii. Yaş grubu itibarıyla sokağa çıkma kısıtlaması kapsamında olan ancak işletmelerde mesleki eğitim/staj uygulamasına devam eden öğrenci ya da çırak öğrencilerin herhangi bir sorunla karşılaşmamak için İçişleri Bakanlığına bağlı birimlerce yapılan denetimler sırasında işyerleri ile staj ilişkilerini gösteren çalışma/Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kaydı vb. belgeleri ibraz etmeleri gerekiyor.
Okuldan belge
Bu bakımdan, eğitimlerini sürdürdükleri okul müdürlüğünce söz konusu öğrencilerin işletmelerde mesleki eğitime/staja gittiklerini belirten belge düzenlenmesi ve bu belgelerde özellikle staj günlerinin belirtilmesi önemli.
Ayrıca, staj gören öğrencilerin söz konusu belgeyi işletmelere gidiş ve dönüşlerinde yanlarında bulundurmaları konusunda bilgilendirilmeleri de öğrencilerin denetimler sırasında sorun yaşamaması açısından yararlı olacaktır.
Hangi işletme için zorunlu?
3308 Sayılı Kanuna göre, 10 ve daha fazla personel çalıştıran işletmelerin, çalıştırdıkları personel sayısının yüzde beşinden az olmamak üzere mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumu öğrencilerine beceri eğitimi yaptırma zorunluluğu bulunuyor. Çalışan sayısının en az yüzde 5’i kadar öğrenci işletmede beceri eğitimi, tamamlayıcı eğitim veya staj görmek zorunda. Öğrenci sayısının tespitinde kesirler tam sayıya tamamlanıyor.
Ya uyulmazsa?
Stajyer çalıştırma zorunluluğunu yerine getirmeyen işletmelere tam olarak idari para cezası olarak adlandırılması mümkün olmasa da mesleki eğitim yaptırmadığı her bir öğrenci için mesleki eğitime katkı payı ödeme şeklinde bir yaptırım getirilmiş durumda.
Buna göre, on ve daha fazla personel çalıştıran ve Bakanlıkça işletmelerde mesleki eğitim kapsamına alınan, ancak beceri eğitimi yaptırmayan işletmeler, beceri eğitimi yaptırması gereken her öğrenci için eğitim süresince her ay asgari ücretin net tutarının 1/3’ü nispetinde, yirmi ve daha fazla personel çalıştırılması halinde ise 2/3’ü nispetinde Saymanlık hesabına para yatırmakla yükümlüdürler.
Ücret ödenmesi şart mı?
Zorunlu staj dönemi için işletmelerde istihdam edilen stajyerlere asgari geçim indirimi hariç net asgari ücretin yüzde 30’u tutarında ücret ödenmesi gerekiyor.
Devlet katkısı
2020 yılı için stajyerlere ödenmesi gereken en az ücret 631.19 TL. Stajyerlerin ücretlerinden herhangi bir vergi vb. kesinti yapılmadığından asgari geçim indirimi stajyerlere ödenmesi gereken ücret hesaplamasında dikkate alınmıyor.
Staj yapan öğrencilerin ücretlerine devlet tarafından katkı yapılıyor.
Buna göre, mesleki eğitim gören veya stajyer öğrencilere ödenebilecek en az ücretin 20’den az çalışanı olan işletmeler için üçte ikisi, 20 ve üzerinde çalışanı olan işletmeler için üçte biri 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamında devlet katkısı olarak ödeniyor.
2020 yılı için çalışan sayısı 20’den az olan işyerleri için 420.79 TL ve 20’den fazla çalışanı olan işyerleri içinse 210.40 TL destek veriliyor. Cem Kılıç
https://www.milliyet.com.tr/yazarlar/cem-kilic/iste-stajda-yol-haritasi-6367220
