2015 yılında 6645 sayılı Kanun’un 25’inci maddesi ile İşsizlik Sigortası Kanunu’na eklenen Ek 4’üncü madde ile üç yıl süreyle ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmeyen, çok tehlikeli sınıfta yer alan ve ondan fazla çalışanı bulunan işyerlerine sağlanacak işsizlik sigortası primi işveren payı teşviki getirilmişti. Bu teşvikten 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında çok tehlikeli sınıfta yer alan ve on kişiden fazla çalışanı bulunan işyerleri yararlanabilmektedir.
Bu kapsamda ölümlü ve sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası olmayan ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için %1 oranında işveren payı prim teşviki Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından uygulanmaya başlamıştır.
Herhangi bir başvuru gerektirmeyen işveren payı prim teşviki için SGK tarafından işlemler resen/otomatik olarak yapılmaktadır.
İşverenlerin yararlanmaya hak kazandığı ilave teşvik tutarları işveren emanet hesaplarına aktarıldığı görülmektedir. Bu kapsamda Ocak ve Haziran 2019 dönemleri arasında oluşan duruma ilişkin hak edilen indirim tutarları 2020/09'uncu ay prim borçlarından mahsup edilmektedir.
SGK Çok Tehlikeli Sınıfta Yer Alan Ve Ondan Fazla Çalışanı Bulunan İşyerlerine İşsizlik Sigortası Primi İşveren Payı Teşviki’ne ilişkin gerekli programı tamamlamış, indirim kapsamına giren işyerlerinin 2019 yılı ilk altı ayına ait işsizlik indirimi tutarları işyeri emanet hesaplarına gönderilmiştir. Kapsama giren işyerleri için hesaplanan 2019 yılı Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs ve Haziran aylarına ilişkin indirim tutarları 2020 Eylül dönemi cari ay borçlarına mahsup edilmektedir.
Bu anlamda işverenlerin 2020 Eylül dönemi için gerekenden daha az borç ile karşılaşmaları mümkün olacaktır. Diğer aylara ait indirim tutarları ise gelecek aylara sırası ile mahsup edilecek olup, mahsup edilen tutarın miktarına SGK müdürlüğünde işyeri dosyasından sorumlu işveren memurları ile iletişime geçilerek ulaşılabilecektir.
Söz konusu teşvikten yararlanılacak üç yıllık süre boyunca;
►İşyerinin 6331 sayılı Kanun’un 9’uncu maddesi kapsamında çok tehlikeli sınıfta yer alması,
►İşverenin Türkiye genelinde çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde her ay toplamda 10’dan fazla çalışanı olması,
►Ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmemesi,
►İşyerinin İSG-Katip’e kayıtlı ve devam eden iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin verilmesine ilişkin, iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi bulundurması veya yetkili kuruluşlardan sözleşme yapılarak hizmet alınması gerekmektedir.
Anılan unsurları yerine getiren işyerleri için; SGK’ya bildirilen sigortalılara ilişkin prim ödeme gün sayısı dikkate alınmak suretiyle prime esas kazanç üzerinden %1 oranın indirim teşviki uygulanmaktadır. Yapılan düzenlemeye göre 3 yıl süreyle ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmeyen, çok tehlikeli sınıfta yer alan ve 10’dan fazla çalışanı bulunan işyerlerine işsizlik sigortası primi işveren payı teşviki verilecektir.
Teşvikten yararlanma şartlarından birinin sağlanmaması nedeniyle teşvik uygulamasına son verilmiş işverenler dışında teşvikten yararlanmak isteyen işverenler için başvuru şartı bulunmamaktadır. Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri/ Sosyal Güvenlik Merkezleri’ne herhangi bir belge ibraz edilmesine gerek yoktur. İşyerinin, teşvikten yararlanılacak takvim yılından önceki üç yıl süreyle tüm şartları sağlayıp sağlamadığı SGK sistemi tarafından otomatik olarak kontrol edilecektir. İşyerinin söz konusu şartları sağladığının tespit edilmesi durumunda, işveren takip eden takvim yılından itibaren üç yıl süreyle bu teşvikten yararlanabilecektir.
SGK tarafından söz konusu teşvike ilişkin program çalışmaları tamamlanarak uygulamaya alınmıştır. Bu teşvikten yararlanmak için herhangi bir başvuru gerekmemektedir. İşveren payı prim teşviki için SGK tarafından işlemler resen/otomatik olarak yapılmaktadır.
Kapsama giren Çok Tehlikeli Sınıfta Yer Alan Ve Ondan Fazla Çalışanı Bulunan İşyerlerinin 2019 yılı ilk altı ayına ait işsizlik indirim tutarları işyeri emanet listelerinde gösterilmiş olup, kapsama giren işyerleri için hesaplanan 2019/1,2,3,4,5,6. Aylara ait indirim tutarları 2020 Eylül dönemi cari ay borçlarına SGK sistemlerince mahsup edilmiştir.
İşverenlerin yararlanmaya hak kazandığı ilave teşvik tutarları işveren emanet hesaplarına aktarılmaktadır. Resul Kurt