İthalatta gümrük yükümlülüğünde kesinleşen ve ithalatçıdan tahsil edilemeyen vergilerin müşterek ve müteselsil sorumluluğu bulunan gümrük müşavirinden ödeme emri ile istenilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı; cezaların şahsiliği ilkesi gereği müşterek ve müteselsil sorumluluk bulunmadığından cezanın eylemi gerçekleştiren ithalatçı veya gümrük müşavirinden aranılması gerektiği hk.

İstemin Özeti: ... İplik Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi adına tescilli 28.09.2001 tarih ve 40591 sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşya nedeniyle tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergileri, bu vergiler üzerinden hesaplanarak karara bağlanan para cezaları ve dampinge karşı verginin, gümrük müşaviri olarak ithalat işlemlerini yürüten davacıdan tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emri davaya konu yapılmıştır.

Vergi Mahkemesince, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 181 ve 229. maddeleri uyarınca, gümrük müşavirinin, beyanname adına tescilli olan firmayla birlikte ithal edilen eşyaya ait vergilerin ödenmesinden sorumlu tutulabilmesi için, vergi kaybına neden olan durumun varlığını bildiği ya da bilmesi gerektiği hususunun açık olarak ortaya konulması gerektiği, olayda, davalı idarece, bu yönde yapılmış somut herhangi bir tespit olmadığı; dolayısıyla, sorumluluk ile ilgili yasal düzenlemelerin öngördüğü hukuki koşulların gerçekleşmediği anlaşıldığından, kamu alacağının müşavirden tahsili yoluna gidilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle ödeme emrinin iptali yolunda verilen kararın, Danıştay Yedinci Dairesi’nce davada süre aşımı bulunduğu gerekçesiyle bozulması üzerine verilen 27.09.2013 tarih ve E.2013/2208, K.2013/2017 sayılı ısrar kararına yönelik davalı idarenin temyiz istemini inceleyen Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu, 09.04.2014 tarih ve E.2014/56, K.2014/265 sayılı kararıyla temyiz isteminin ısrar hükmü yönünden reddine, kararın, davaya konu ödeme emrinin iptali yolundaki hüküm fıkrası temyizen incelenmek üzere dosyanın Danıştay Yedinci Dairesi’ne gönderilmesine karar vermiş; davalı idarenin karar düzeltme istemini reddetmiştir.

Kurulun kararı üzerine davalı idarenin temyiz istemini inceleyen Danıştay Yedinci Dairesi, 04.11.2015 tarih ve E.2015/28, K.2015/5499 sayılı kararıyla; dolaylı temsil durumunda, ithalatta gümrük yükümlülüğünde, hesabına gümrük beyanında bulunulan (ithalatçı) kişi ile birlikte beyan sahibinin (gümrük işlemlerini yürüten gümrük müşaviri) de yükümlü olduğu ve vergilerin ödenmesi bakımından aralarında müşterek ve müteselsil sorumluluk bulunduğu, bu bakımdan; kesinleşen ve ithalatçıdan tahsil edilemeyen vergiler nedeniyle, davacının ödeme emri ile takibinde hukuka aykırılık bulunmadığından, dava konusu ödeme emrinin vergilere ilişkin kısmı hakkında; tahakkuk yapılması için gerekli olan maddi ve hukuki şartların gerçekleşip gerçekleşmediği ortaya konulmak suretiyle bir karar verilmesi gerektiği, ceza sorumluluğunun şahsiliği ilkesi gereği, cezalar bakımından müşterek ve müteselsil sorumluluk söz konusu olmadığından, ithalat işlemlerinin gümrük müşaviri aracılığıyla gerçekleştirildiği ve eşyanın gümrük vergileri kısmen veya tamamen ödenmeksizin yurda girmesi durumunda, vergiler üzerinden hesaplanan ceza kararının, anılan eylemi gerçekleştiren ithalatçı veya gümrük müşavirine tebliğ edilmesi, alacağın süresi içerisinde ödenmemesi halinde ödeme emriyle tahsili yoluna gidilmesinin icap ettiği; dosyada, ödeme emrinin tebliğinden önce, davacı adına, ayrıca ceza kararı alındığına dair herhangi bir bilgi ve belgenin bulunmaması karşısında, alacağın doğrudan tahsili yolunda tesis edilen ödeme emrinin cezalara ilişkin kısmında isabet bulunmadığı gerekçesiyle, kararın, ödeme emrinin; vergilere ilişkin kısmının iptali yolundaki hüküm fıkrasını bozmuş; gümrük ve katma değer vergileri üzerinden hesaplanarak karara bağlanan para cezalarına ilişkin kısmının iptaline dair hüküm fıkrasına yönelik temyiz istemi ile davalı idarenin karar düzeltme istemini reddetmiştir.

Mahkeme, aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle ilk kararında ısrar etmiştir.

Beyan sahiplerinin eşyanın vergilerinden sorumlu olduğu, bu anlamda kullanılan verilerin yanlış olduğunun bilinmemesinin durumu etkilemediği ileri sürülerek, Vergi Mahkemesinin ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Karar: Danıştay Yedinci Dairesi’nin yukarıda yer verilen kararının dayandığı aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle ısrar kararının bozulması gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle; Davalının temyiz isteminin kabulüne, Vergi Mahkemesinin ısrar kararının bozulmasına, 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, oybirliğiyle karar verildi.