Yeni vergi paketi mecliste komisyondan geçti, genel kurulda görüşülmeye devam ediliyor… Paketin içindeki yeni vergilerden birisi de ‘değerli konut vergisi’. Emlak vergisi ödemekle mükellef olan konut sahipleri, eğer taşınmazlarının değeri 5 milyon lirayı da geçiyorsa, değerli konut vergisini de ilaveten ödeyecekler.
Mülk sahipleri için en çok merak edilen konular tabi ki; yeni verginin oranı, beyan ve ödeme zamanı, muafiyetten kimlerin yararlanabileceği, konutun değerinin nasıl belirleneceği…
‘Değerli konut vergisinin’ merak edilen tüm yönlerini sırasıyla açıklıyoruz…
Değeri kim belirliyor?
Yeni konut vergisiyle beraber konutlar için yeni bir değer belirleme süreci daha başlıyor… Mülk sahipleri zaten konutları için emlak vergisi değerini ve yıldan yıla yapılan değer güncellemelerini izliyorlardı… Şimdi yeni bir değer daha ortaya çıkacak ve özellikle mülkünün değeri 5 milyon lirayı aşacak mülk sahipleri bu yeni değerleri de izleyerek kendi konutlarının ‘değerli konut vergisi’ kapsamında olup olmadığını belirlemeleri gerekecek. En kritik soru şu:�Değeri kim belirliyor: Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü veya yetkilendirdiği değerleme şirketleri tarafından yapılacak değerleme. Gayrimenkullerin değerinin; Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün internet sitesinde ilan edileceği ve ilgilisine ayrıca tebliğ edileceği belirtiliyor yasa teklifinde. Tebliğ tarihinden itibaren on beşinci günün sonuna kadar Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’ne itiraz edilmeyen konutların değerinin kesinleşeceği de belirtiliyor.
Süresinde yapılan itirazların, on beş gün içinde değerlendirilerek sonuçlandırılması ve kesinleşen değerin yine ilan edileceği ve ilgilisine tebliğ edilmesi öngörülüyor. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce belirlenen bir değerin bulunmaması durumunda ise bina emlak vergi değeri esas alınarak vergilendirme işlemleri yapılacağı belirtiliyor.
Mükellefiyet ne zaman başlıyor?
Taşınmazın emlak vergisine esas değeri veya Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce belirlenecek değerinin en az 5 milyon lira olarak belirlenmiş olması gerekiyor. Bu belirlemenin yapıldığı tarihi takip eden yıldan itibaren mükellefiyet başlıyor.
Yeni verginin mükellefi kim?
Değerli konut vergisini; konutların sahipleri, varsa intifa (kullanım) hakkı sahipleri ödeyecek.
Konuta paylı mülkiyet hâlinde sahip olanlar, hisseleri oranında mükellef kabul ediliyor. Elbirliği mülkiyette sahipleri vergiden müteselsilen (zincirleme olarak) sorumlu oluyorlar.
Vergi nasıl hesaplanacak?
Verginin matrahı, emlak vergi değeri ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce belirlenen değerden hangisi yüksekse, yüksek olan dikkate alınacak.
DEĞERLİ KONUT VERGİSİ ORANLARI
Konut Değeri Verginin Oranı
5 milyon TL ile 7, 5 milyon TL arasında ise Binde 3
7.500.001 TL ile 10 milyon TL arasında ise Binde 6
10.000.001 TL’yi aşanlar için........... Binde 10
Örneğin; değeri 6 milyon lira olarak belirlenen bir konut için binde 3 oranında vergi ödenecek. Bu da 18 bin lira olarak hesaplanacak.
Beyanname ne zaman verilecek? Ödeme nasıl yapılacak?
Konutun değerinin 5 milyon lirayı aşmasını takip eden yılın Şubat ayının 20’nci günü sonuna kadar beyanname ile beyan edilecek.
Ödeme için iki taksit öngörülüyor. Beyannamenin verildiği şubat ayında ve ağustos ayında iki eşit taksitte.
Kimler vergiden muaf?
Tek konutu olanlardan; hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler ve emekliler (gelirleri yalnızca SGK’dan aldıkları emekli maaşından ibaret olanlar) vergiden muaf tutuluyor. (Tek meskene hisse ile sahip olanlar, muafiyet şartını taşıyorlarsa, bu hisseler için de muafiyetten yine yararlanılabilecek.)
Esas faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve henüz ilk satışa, devir ve temlike konu edilmemiş yeni inşa edilen konutlar da (arsa karşılığı inşaat işlerinde sözleşme gereği taahhüt işini üstlenen müteahhide kalan mesken nitelikli taşınmazlar dahil) vergiden muaf tutuluyor.
Tapu harcının matrahı da değişiyor.
Değerli konut vergisi; değeri 5 milyon lirayı aşan kısıtlı sayıda konut sahiplerini ilgilendirirken, tapu harcının matrahında yapılacak değişiklik alım satıma konu tüm taşınmazları ilgilendiriyor. Tapu harcı hali hazırda; emlak vergi değerinden az olmamak üzere gerçek alım satım değeri üzerinden hesaplanıyor.
Şimdi; öngörülen düzenlemeyle, harca esas tutar için, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce yapılan veya yaptırılan değerlemenin de dikkate alınacağı belirtiliyor. Emlak vergi değeri ve genel müdürlükçe yeni belirlenecek değerin her ikisi birden taşınmaz alım satım işlemleri sırasında dikkate alınarak bu değerlerden daha az tutarda harç matrahı olamayacak. Ahmet Karabıyık
