İcra İflas Kanununa ve mevzuata göre bir kişi alacaklı olmadığı halde başka bir şey kişiye karşı ilamsız icra takibi yolu ile icra takibi başlatabilmektedir. İcra takibi başlatacak kişinin, takibi başlatırken icra dairesine her hangi bir belge verme yükümlülüğü yoktur. Hal böyleyken borçlu olmadığınız halde veya icra dairesinden gönderilen miktar kadar borçlu olmadığınız halde tarafınıza icra yazısı gönderilebilir.
Kendisine icra dairelerinden icra tebligatı gelen kişi ilk olarak tebligat üzerine kendisine tebliğ edilen tarihi yazmalıdır. Bu itiraz süresinin sonunun tespit edilmesi için önem arz etmektedir. Borçlu olmayan veya ödeme emrinde belirtilen miktardan daha az borçlu olan kimse, eğer takip ilamsız takip ise 7 gün; çek, senet poliçe gibi kambiyo senetlerine özgü ödeme emri gelmiş ise 5 gün içinde borca yâda imzaya itiraz etmelidir. Aksi halde borcu kabul etmiş sayılır ve haciz işlemleri uygulanmaya devam eder. İcra takibinin türüne göre itiraz sonrası yapılacak işlemler değişik ihtimallere göre farklılıklar gösterir. Borçlu olmayan kişi için ayrıca bir seçenek olarak genel mahkemelerde menfi tespit davası açarak borçlu olmadığının tespitini mahkemeden istemesi önerilebilir. Hatta icra tehdidi ve baskısı altında veya icra takibinde sonra borçlu olmadığı halde karşı tarafa ödeme yapan kişi bir icra avukatına vekalet vererek ve istirdat davası açarak ödediği meblağın kendisine iadesini sağlayabilir.
Evime icra kağıdı geldi ne yapmalıyım
Alacaklı borcunun tahsili için öncelikle İcra Memurluğuna başvuru yapıyor. Yapılan başvuru dikkate alınarak borçlu kişiye borcun tahsili için tebligat gönderiyor. Tebligat dikkate alınıp İcra dairesine 7 gün içinde itiraz edilebiliyor. Borcun belirtilen süre içinde ödenmesi durumunda dosya kapanabiliyor.
Alacaklının tebligatı dikkate almayıp borcunu ödememesi durumunda haciz işlemi uygulamasına geçiliyor. Haciz memuru eve gelip hacizi kendi yapabildiği gibi haczi görev verdiği katipler de gerçekleştirebiliyor.
Haciz memuru eve geldiğinde haciz yapılacak evdeki kişi evde yoksa haciz gıyabında yapılabiliyor.
Eve haciz gelirse ne alırlar
Haciz işleminin gerçekleşebilmesi için takibin kesinleşmiş olması gerekiyor. Takibin kesinleşmesi; ilamsız takiplerde ödeme emrinin tebliğinden itibaren 7 gün içinde itiraz edilmemesi ve borcun ödenmemesi halinde oluyor. Bu takdirde borçlunun mallarına haciz konulabiliyor.
İcra müdürlüğü tarafından gönderilen tebligatlar genellikle icra takibi üzerine düzenlenen ödeme veya icra emri içeriyor. Bu tebligatların dikkate alınması gerekiyor.
Tebligatı alan borçlunun tebligatta belirtilenlere uyması gerekiyor. Borçlunun tebligatta belirtilenlere uymaması halinde icra kesinleşmiş oluyor ve alacaklı gayrimenkullerin ve malların haczini talep edebiliyor.
Haczi olan eşyalar
Koltuk takımı, buzdolabı, çamaşır makinası, bulaşık makinası, fırın, halı vb. gibi ev eşyaları lüzumlu eşya olup, haczedilmiyor. Fiyatı yüksek, muhafaza ve paraya çevrilmesi kolay, alıcısı bulunabilecek olan LCD, Plazma TV, kurutma makinası gibi eşyalar, haczedilebiliyor.
EVE HACİZ
Haciz, bir borçlunun borcunu ödememesi halinde, alacaklının icra yolu ile söz konusu borcun tahsilini aldığı işlem olarak ifade ediliyor. Haciz süreci, İcra ve İflas Kanunu kapsamında düzenleniyor. Kanunen, ödeme emrindeki müddet geçtikten ve borçlu itiraz etmiş ise itirazı ret olunduktan sonra mal beyanını beklemeksizin alacaklı haciz konmasını isteyebiliyor.
1. Haciz işlemi nasıl başlar
Alacaklının İcra Müdürlüğü'ne gidilerek takip talebinde bulunması gerekiyor. İcra Müdürlüğü söz konusu takip talebini düzenleyerek, borçluya bildiriyor. Borçlu, bu ödeme emrini aldıktan sonra tebligatta yazılı olan hususlara uymak zorunda kalıyor.
2. Haciz işlemi hangi hallerde başlatılabilir
Alacaklı ve borçlu ilişkisinde; Borçlu kimsenin, borçlu olduğu miktar kadar sahip olduğu menkul ve gayrimenkul mallara konularak, alacaklıya olan borç ödeniyor.
3. Haciz ne zaman başlar
İcra dairesi talepten nihayet üç gün içinde haczi yapıyor. Haczedilecek mallar başka yerde ise haciz yapılmasını malların bulunduğu yerin icra dairesine hemen yazar. Bu halde hacizle ilgili şikayetler, istinabe olunan icra dairesinin tabi bulunduğu icra mahkemesince çözümlenir. Resmi sicile kayıtlı malların haczi, takibin yapıldığı icra dairesince, kaydına işletilmek suretiyle doğrudan da yapılabilir.
4. Haczedilen mallara ne yapılır
Haciz sürecinde borçluya ait haczedilen mallar, alacaklıya ya da vekiline verilmiyor. Söz konusu mallar yed-i emin olarak tabir edilen; resmi kayıtların tutulduğu depolarda muhafaza ediliyor. Satış işlemi talep edilene kadar bu depoda yed-i eminlerin gözetimi altında kalır.
5. Hangi mallar haczedilebilir
Maaşlar, tahsisat ve her nevi ücretler, intifa hakları ve hasılatı, ilâma müstenit olmayan nafakalar, tekaüt maaşları, sigortalar veya tekaüt sandıkları tarafından tahsis edilen iratlar, borçlu ve ailesinin geçinmeleri için icra müdürünce lüzumlu olarak takdir edilen miktar tenzil edildikten sonra haczedilebilir.
Ancak haczedilecek miktar bunların dörtte birinden az olamaz. Birden fazla haciz var ise sıraya konur. Sırada önde olan haczin kesintisi bitmedikçe sonraki haciz için kesintiye geçilemez.
6. Hangi mallar haczedilemez
Devlet malları ile mahsus kanunlarında haczi caiz olmadığı gösterilen mallar,
Borçlunun zatı ve mesleki için lüzumlu elbise ve eşyasıyla borçlu ve ailesine lüzumu olan yatak takımları ve ibadete mahsus kitap ve eşyası,
Vazgeçilmesi kabil olmayan mutfak takımı ve pek lüzumlu ev eşyası,
Borçlu çiftçi ise kendisinin ve ailesinin geçimi için zaruri olan arazi ve çift hayvanları ve nakil vasıtaları ve diğer eklenti ve ziraat aletleri; değilse, sanat ve mesleki için lüzumlu olan alet ve edevat ve kitapları ve arabacı, kayıkçı, hamal gibi küçük nakliye erbabının geçimlerini temin eden nakil vasıtaları,
Borçlu ve ailesinin idareleri için lüzumlu ise borçlunun tercih edeceği bir süt veren mandası veya ineği veyahut üç keçi veya koyunu ve bunların üç aylık yem ve yataklıkları,
Borçlunun ve ailesinin iki aylık yiyecek ve yakacakları ve borçlu çiftçi ise gelecek mahsul için lazım olan tohumluğu,
Borçlu bağ, bahçe veya meyve veya sebze yetiştiricisi ise kendisinin ve ailesinin geçimi için zaruri olan bağ, bahçe ve bu sanat için lüzumlu bulunan alet ve edevat,
Geçimi hayvan yetiştirmeye münhasır olan borçlunun kendisi ve ailesinin yaşaması için zaruri olan miktarı ve bu hayvanların üç aylık yem ve yataklıkları,
Borçlar Kanununun 510 uncu maddesi mucibince haczedilmemek üzere tesis edilmiş olan kaydı hayatla iratlar,
Memleketin ordu ve zabıta hizmetlerinde malul olanlara bağlanan emeklilik maaşları ile bu hizmetlerden birinin ifası sebebiyle ailelerine bağlanan maaşlar ve ordunun hava ve denizaltı mensuplarına verilen uçuş ve dalış tazminat ve ikramiyeleri,
Askeri malullerle, şehit yetimlerine verilen terfi zammı ve 1485 numaralı Kanun hükmüne göre verilen inhisar beyiye hisseleri,
Bir muavenet sandığı veya cemiyeti tarafından hastalık, zaruret ve ölüm gibi hallerde bağlanan maaşlar,
Vücut veya sıhhat üzerine ika edilen zararlar için tazminat olarak mutazarrırın kendisine veya ailesine toptan veya irat şeklinde verilen veya verilmesi lazım gelen paralar,
Borçlunun haline münasip evi (ancak evin kıymeti fazla ise bedelinden haline münasip bir yer alınabilecek miktarı borçluya bırakılmak üzere haczedilerek satılır).
7. Haciz ne zaman kalkar
Alacaklının ya da vekilinin talebi üzerinde konulan haciz kaldırılabiliyor. Bunun yanı sıra haczedilen menkul malın satışı bir yıl içinde talep edilmezse menkul mal üzerindeki haciz kalkar. Gayrimenkuller için ise haczedilen gayrimenkul malın satışı iki yıl içinde gerçekleşmezse yine haciz kanuna göre kendiliğinden düşer.
YMM/BD HASAN SANCAK
Kaynakça:
- İcra İflas Kanunu
- Borçlar Kanunu
- İYMMO Palmiye Mobile
