24 Ekim 2019 tarihinde Meclis Başkanlığına sunulan Kanun Teklifi ile yeni bazı vergiler ihdas edilirken başta Gelir Vergisi Kanunu olmak üzere çeşitli vergi kanunlarında değişiklikler yapılması öngörülmektedir. Söz konusu düzenleme ve değişikliklerden önemli gördüklerimiz aşağıda özetlenmiştir.
1. Dijital hizmet vergisi
Teklifin 1 ilâ 7. maddeleriyle, dijital ortamda sunulan her türlü reklam hizmetleri başta olmak üzere bazı dijital hizmetler üzerinden ödenmesi gereken “Dijital hizmet vergisi” adında yeni bir verginin ihdas edilmesi öngörülmektedir. Bu verginin mükellefi dijital hizmet sağlayıcıları olarak belirlenmiştir. Vergi, verginin konusuna giren hizmetler nedeniyle elde edilen hasılat üzerinden, aylık olarak, %7,5 oranında ödenecektir. Bu hükmün, Kanun’un yayımını izleyen üçüncü ay başında yürürlüğe girmesi öngörülmektedir.
2. Gelir Vergisi Kanunu’nda (GVK) yapılması öngörülen değişiklikler
a. GVK’nın 18. maddesinde tanımlanan; müellif, mütercim, heykeltıraş, hattat, ressam, bestekar, bilgisayar programcısı ve mucitler için geçerli olan gelir vergisi istisnasına üst sınır getirilmektedir. Buna göre kazançları toplamı gelir vergisi tarifesinin 4. gelir diliminde yer alan tutarı aşan söz konusu kazançlar gelir vergisi istisnasından yararlanamayacaktır. (Teklif madde 11, Yürürlük: 01.01.2020 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere)
b. İşverenlerce çalışanlara servis imkânı sağlanmadığı durumlarda, çalışılan günlere ait bir günlük ulaşım bedelinin 10 lirayı aşmaması ve buna ilişkin ödemelerin toplu taşıma kartı veya bilet temini şeklinde yapılması şartıyla gelir vergisi istisnası getirilmesi öngörülmektedir. (Teklif madde 12, Yürürlük: Yayımını izleyen ay başında)
c. Spor yarışmalarını yöneten hakemlere ödenen ücretler, gelir vergisi istisnası kapsamından çıkarılmaktadır. (Teklif madde 13, Yürürlük: Yayımını izleyen ay başında)
d. Ticari kazançta indirilecek giderlerin sayıldığı Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. maddesinde binek otomobillerle ilgili çeşitli değişiklikler yapılması öngörülmektedir. Buna göre, kiralanan binek otomobillerinin her birine ait aylık kira bedelinin 5.500 lirayı aşan kısmı gider kabul edilmeyecektir.
İktisap edilen binek otomobillerinde ise ÖTV ve KDV tutarlarının en fazla 115.000 liralık kısmı gider kabul edilecektir. Bunun yanında binek otomobillere ilişkin giderlerin de en fazla %70’lik kısmı gider yazılabilecektir.
Diğer taraftan ÖTV ve KDV hariç ilk iktisap bedeli 135.000 lirayı, bu vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak satın alındığı hallerde, amortismana tabi tutarı 250.000 lirayı aşan binek otomobillerinde, en fazla bu tutarlara isabet eden amortismanlar indirilebilecektir.
Faaliyetleri binek otomobilleri kiralamak veya çeşitli şekillerde işletmek olan mükellefler, bu amaçla kullandıkları binek otomobiller için yukarıdaki sınırlamalar kapsamı dışındadırlar. (Teklif madde 14, Yürürlük: 01.01.2020 tarihinden başlayan vergilendirme dönemi gelir ve kazançlarına uygulanmak üzere)
e. Yukarıda ticari kazançlar açısından binek otomobillere getirilen sınırlamaların (Sirkülerimizin 2/d bölümü) serbest meslek erbabı için de geçerli olması öngörülmektedir. (Teklif madde 15, 01.01.2020 tarihinden başlayan vergilendirme dönemi gelir ve kazançlarına uygulanmak üzere)
f. Gelir vergisi tarifesinin 4. gelir diliminde yer alan tutarı aşan, tek işverenden alınan tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretler için beyanname verilmesi öngörülmektedir. (Teklif madde 16, Yürürlük: 01.01.2020 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere)
g. 500.000 lirayı aşan gelirler için (ücretler dahil) gelir vergisi tarifesine yeni bir dilim eklenmesi öngörülmektedir. Bu gelirler üzerinden %40 oranında vergi ödenecektir. (Teklif madde 18)
Bu hüküm, 01.01.2019 tarihinden itibaren elde edilen ücret dışındaki gelirler için geçerli olacaktır. 2019 yılında elde edilen ücret gelirleri açısından ise eski tarife uygulanacak olup yeni tarife 2020 gelirlerinden itibaren uygulanmaya başlayacaktır. (Teklif madde 23)
h. Vergiye uyumlu mükellefler için geçerli olan %5’lik indirim uygulamasında “vergi beyannameleri” kavramının hangi beyannameleri kapsadığı konusuna açıklık getirilmekte ve indirim şartlarında bazı değişiklikler yapılmaktadır. (Teklif madde 19, Yürürlük: 01.01.2020 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerine uygulanmak üzere)
i. Sporcu ücretlerine ilişkin olarak sabit oranlı tevkifat uygulamasını içeren GVK geçici 72. maddenin süresi 31.12.2019 tarihinde doluyordu. Bu sürenin 31.12.2023 tarihine kadar uzatılması öngörülmektedir. Ayrıca lig usulüne tabi spor dallarında, en üst ligdeki sporculara ödenen ücretler üzerinden kesilen vergi oranı %15’ten %20’ye çıkarılmaktadır. (Teklif madde 22, Yürürlük: Süre uzatımına ilişkin hüküm yayım tarihinde, vergi oran artışına ilişkin hüküm ise 01.01.2020 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere)
3. Gider Vergileri Kanunu’nda yapılması öngörülen değişiklikler
a. Gider Vergileri Kanunu’nun 33. maddesinde, kambiyo muamelelerinde BSMV oranının binde 1 olduğu hükmü yer almaktadır. Bu oranın binde 2’ye çıkarılması öngörülmektedir. (Teklif madde 8, Yürürlük: Yayım tarihi)
b. Gider Vergileri Kanunu’na eklenen yeni hükümle “konaklama vergisi” ihdas edilmektedir. Buna göre otel, motel, tatil köyü, pansiyon, apart, misafirhane ve kamping gibi konaklama tesislerinde verilen geceleme hizmetleri ile bu hizmetten yararlananlara verilen diğer tüm hizmetlerden (yeme, içme, aktivite, eğlence, havuz, plaj, termal gibi) konaklama vergisi alınacaktır. Bu verginin mükellefi yukarıdaki hizmetleri sununlar olup, verginin oranı %2’dir. (Teklif madde 9, Yürürlük: 01.04.2020)
Ancak 31.12.2020 tarihine kadar konaklama vergisinin oranı %1 olarak uygulanacaktır. (Teklif madde 10, Yürürlük: 01.04.2020)
4. Vergi Usul Kanunu’nda yapılması öngörülen değişiklikler
a. Vergi Usul Kanunu’na “İşi bırakmanın bildirilmesi” başlıklı 160. maddeden sonra gelmek üzere, mükellefiyet kaydının analiz ve değerlendirme sonuçlarına bağlı olarak terkini başlıklı 160/A maddesinin eklenmesi öngörülmektedir.
Bu hükümle, yapılan analizler neticesinde sahte belge düzenleme riski yüksek olduğu belirlenen mükellefler hakkında tesis edilmesi öngörülen işlemler düzenlenmektedir. (Teklif madde 25, Yürürlük: Yayım tarihi)
b. İzaha davet uygulamasında, izaha davet edilenlerin, izahta bulunma süreleri ile beyanname verme ve ödeme sürelerinin 15 günden 30 güne çıkarılması öngörülmektedir.
Ayrıca kullanılan sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge tutarı, bir takvim yılında 100.000 lirayı geçmeyen veya bu tutarı geçse bile ilgili yıldaki toplam mal ve hizmet alışlarının %5’ini aşmayan mükelleflere maddede yer alan şartlar dahilinde ziyaa (kayba) uğratılan vergi üzerinden %20 oranında vergi ziyaı cezası kesilmesi öngörülmektedir. (Teklif madde 26, Yürürlük: 01.01.2020)
c. Vergi cezalarında indirimi düzenleyen 376. maddede değişiklik yapılarak vergi ziyaı cezalarında ilk defa işlenip işlenmediğine bakılmaksızın indirim oranı %50 olarak belirlenmektedir.
Ayrıca, uzlaşmanın vaki olması halinde ödenecek vergi ziyaı cezası için maddede yer alan şartlar dahilinde %25 oranında indirimden yararlanılmasına imkân sağlanmaktadır. (Teklif madde 27, Yürürlük: Yayım tarihi)
d. Vergi Usul Kanunu’na, mükellef ile idare arasındaki vergi ihtilaflarının süratle çözümlenebilmesi ve yargı mercilerinin iş yükünün azaltılması amacıyla “Kanun yolundan vazgeçme” başlıklı maddenin eklenmesi öngörülmektedir.
Bu kapsamda, yargılama aşamasında mükelleflerin istinaf veya temyiz yolundan vazgeçmeleri halinde verilen karara göre, dava konusu edilen verginin bir kısmı ve/veya cezanın bir kısmı ya da tamamından vazgeçilmesi ve idarece de ihtilafların sürdürülmemesi yönünde düzenleme yapılmaktadır. (Teklif madde 28, Yürürlük: 01.01.2020)
5. Diğer Kanunlarda yapılması öngörülen değişiklikler
a. Harçlar Kanunu uyarınca, gayrimenkullerin tapuda yapılan alım satım işlemlerinde tapu harcı, beyan edilen devir ve iktisap bedelinden az olmamak üzere emlak vergisi değeri üzerinden hesaplanmaktadır.
Kanun Teklifi ile tapu harcının emlak vergisi değerinin yanı sıra Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce yapılan veya yaptırılan değerleme sonucu belirlenmiş bir değer bulunması halinde bu değerden az olmamak üzere gerçek devir ve iktisap bedelinden alınmasını sağlamak üzere Harçlar Kanunu’nun 63. maddesi ve (4) sayılı tarifede değişiklik yapılması öngörülmektedir. (Teklif madde 31 ve 32, Yürürlük: 01.01.2020)
b. Emlak Vergisi Kanunu’na eklenen yeni hükümle “Değerli konut vergisi” ihdas edilmektedir. Buna göre Türkiye sınırları içerisinde bulunan mesken nitelikli taşınmazlar değerli konut vergisine tabi olacaktır. Ancak bina vergi değeri ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce belirlenen değeri 5 milyon liranın altında olan mesken nitelikli taşınmazlar bu vergiden müstesna olacaktır.
Vergi, kapsama giren konutun vergi değeri ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce belirlenen değerinden yüksek olan üzerinden alınacaktır. Değeri; 5 milyon ile 7 milyon 500 bin lira arasında olanlar binde 3, 7 milyon 500 bin bir lira ile 10 milyon lira arasında olanlar binde 6 ve 10 milyon bir liradan fazla olanlar ise binde 10 oranında vergilendirilecektir.
Beyanname, meskenin değerinin 5 milyon lirayı aştığı yılı takip eden yılın şubat ayının 20. günü sonuna kadar verilecek, şubat ve ağustos aylarında iki eşit taksitte ödenecektir. (Teklif madde 33, Yürürlük: Yayım tarihi) https://www.vergidegundem.com
