Hazine ve Maliye Bakanlığının e-devlet projesi kapsamında uygulamaya koyduğu projelerde son aşamaya gelindi. 2004 Yılında e-bildirge ve e-beyanname ile başlayan uygulamalar 2014 yılında e-fatura ve e-defter akabinde e-arşiv fatura uygulamasıyla devam etti 2019 yılında uygulamaya konulan defter beyan sisteminden sonra şimdide 2020 yılından e-belge uygulama kapsamı genişletilerek tüm vergisel işlemlerin elektronik ortamda belgelendirilmesi devreye sokulacak.
Bu konuda Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından geçtiğimiz hafta yayınlanan Vergi Usul kanunu tebliğlerinde gerekli açıklama ve uygulamanın yürürlüğe gireceği süreler belirlendi.
Uygulama Eylül 2019 ayı itibariyle Türkiye genelinde faaliyette bulunan 837.280 kurumlar vergisi mükellefini ve 1.950.760 gelir vergisi mükellefi içinde yer alan satış hâsılatı belirlenen limitleri geçen mükelleflerle ve serbest meslek mensubu vergi mükelleflerini doğrudan etkilemektedir.
Konuya ilişkin bilgisine başvurduğumuz Yeminli Mali Müşavir Mustafa Bahadır Altaş konuyla ilgili olarak "Bu uygulamalar günümüz vergi teknolojileri kapsamında kayıt dışı ekonomi ile mücadele için devre sokulmakta olup her geçen gün artarak yaygınlaştırılmaktadır. Vergi mükelleflerinin bundan sonraki süreçte vergisel işlemlerinde aha dikkatli olmaları gerekiyor" dedi şu bilgileri verdi.
Mevut uygulama da e-fatura ve e-defter uygulaması
Daha önce yürürlükte bulunan uygulama kapsamında 2018 Hesap dönemi brüt satış hâsılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hâsılatı) 10 Milyon TL ve üzeri olan mükellefler; 01 Ocak 2020 Tarihin den itibaren zorunlu olarak e-deftere geçecekler.
e-arşiv fatura uygulaması
Mevcut uygulamada belirli ciroyu aşan firmaların internet satışları dışında zorunlu olmayan e-arşiv uygulaması da halen e-fatura ve e-defter tabi olanlar 01 Temmuz 2020 tarihinden itibaren e-arşiv fatura kapsamına girecekler. Bu tarihten sonra artık kâğıt ortamında fatura düzenlenmeyecekler e-fatura mükellefi dışındaki alıcılar için 01.Temmuz 2020 tarihinden itibaren e-arşiv fatura düzenleyecekler.
Ayrıca e-arşiv fatura uygulamasına dahil olmamakla birlikte vergiler dahil toplam 5.000,00 TL'sını aşan faturalar ve vergi mükellefi olmayanlara vergiler dahil 30.000,00 TL'yı aşan fatura düzenleyen mükellefler her halükarda bu işlemler için e-arşiv fatura düzenleyecekler. Bu konuda gelir idaresi başkanlığı sistem üzerinden açılan portaldan mükelleflere ücretsiz hizmet sağlayacaktır.
e-fatura ve e-defter uygulamasın da sınır 10 Milyon TL'den 5 milyon TL'ye düşürüldü.
2018 ve 2019 hesap dönemlerin brüt satış hâsılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hâsılatı) 5 milyon ve üzerinde olanlar, 01.Temmuz 2020 tarihinden itibaren e-fatura ve e-arşive 01.Ocak 2021 tarihinde ise e-deftere geçmek zorundalar.
Brüt satış hâsılatı 5 Milyon TL yi 2020 yılı ve takip eden hesap dönemlerinde geçen mükellefler ise ilgili yılı takip eden yılın 7.ayından itibaren e-fatura kullanmak zorunda olacaklardır. Yılbaşından itibaren de e-deftere uygulamasına geçecekler.
e-İrsaliye uygulaması
e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan ve 2018 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hâsılatı ; (veya satışları ile gayrisafi iş hâsılatı) 25 Milyon IL ve üzeri olan mükellefler 01 Temmuz 2020 Tarihinden itibaren e-İrsaliye kullanacaklardır. Ancak bu sınıra bakılmaksızın e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan ve Hal kayıt sistemi kapsamında sebze ve meyvelerin ticareti ile iştigal eden tüccar ve komisyoncular 01 Ocak 2020 Tarihinden itibaren e-İrsaliye kullanacaklar.
e-Müstahsil makbuzu
e-Fatura kullanmak zorunda olanlar mükellefler 01 Temmuz 2020 tarihinden itibaren de e-Müstahsil makbuzu kullanacaklar.
e-Serbest Meslek makbuzu
01 Şubat 2020 tarihi itibarıyla faaliyetine devam etmekte olan Serbest meslek erbapları 01 Haziran 2020 tarihin itibaren e-serbest meslek makbuzu kullanmaya başlayacaklar. 01 Şubat 2020 tarihinden (bu tarih dâhil) itibaren faaliyetine başlayacak olan mükellefler ise; işe başladıkları ayı izleyen 3 üncü ayın sonuna, kadar e-Serbest Meslek Makbuzu kullanmaya başlayacaklar.
e-Gider Pusulası
e-Gider Pusulası Uygulaması mükelleflerin isteğe bağlı bir uygulama olup, dileyen mükellefler gerekli başvurularını yaparak söz konusu uygulamadan yararlanabilirler.
Bunun dışında özellikle belirli sektörlere yönelik olarak uygulamaya konulan e-Bilet, e-Döviz Alım-Satım Belgesi, e-Sigorta Poliçesi ve e-Sigorta Komisyon Gider Belgesi ile e-Dekont (Bankaların düzenlediği dekont) Kullanımı için uygulamaya dahil olmak isteyen mükelleflerin gerekli şartları yerine getirmeleri halinde sisteme dahil olabilecekler.
Ceza işlemleri geçiş sürecinde uygulanmamalı
Bu uygulama kayıt dışı işlemlerin azaltılması amacıyla doğru ve çağdaş bir uygulamadır. Sistemin sağlıklı işlemesi ve vergi mükelleflerinin sisteme uyum sağlaması için mevcut vergi oranlarının özelliklede KDV oranlarının makul bir seviyeye indirilmesinin yanı sıra e-uygulamalara ilişkin hatalı işlemlere ait ceza sistemin geçiş sürecinde uygulanmaması gerektiği kanaatindeyiz. Aksi takdirde uygulamadan beklenen olumlu vergisel sonuçlar gerçekleşmez. Vergi dairesi ile mükellefler telafisi mümkün olmayan itilaflı konularla karşı karşıya kalabilirler.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından uygulama kapsamı genişletilen bu işlemler için vergi mükelleflerinin en kısa sürede mali müşavirleri ile irtibata geçerek kendi durumlarını kontrol etmeleri ve e-fatura, e-defter, e-arşiv ve e-İrsaliye uygulaması ile e-Serbest Meslek makbuzu
Uygulamalarına dâhil olmak için gerekli müracaatlarını yapmaları önem arz etmektedir. Mustafa Bahadır Altaş
