İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, Başkanlığımız ... Vergi Dairesinin ... vergi kimlik numarası ile serbest bölgede faaliyet gösteren şirketinizin 01.01.2016 tarihinden itibaren e-fatura ve e-defter kullanmaya başlayacağınızı belirterek;

            -Serbest bölgede yer alan mükellefler için böyle bir zorunluluğun bulunup bulunmadığı,

            -Zorunluluğun bulunması halinde, e-fatura düzenlenirken serbest bölgede olup, e-fatura zorunluluğu bulunmayan birine veya Türkiye'ye yapacağı ihracat nedeni ile Gümrük Müdürlüğüne, ithalatçı firma e-deftere tabi değil ise nasıl belge düzenleneceği,

            -Herhangi bir ülkeye gerek ihracat, gerek DİİB ile gerek HİİB ile işlemlerde Gümrük Müdürlüğüne ve  ilgili müşteriye nasıl fatura düzenleneceği,

            -Özel gümrük kapıları ilan edilen yerlere nasıl fatura düzenleneceği hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

            Bilindiği üzere; 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 257 ile mükerrer 242 nci maddelerinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden yayımlanan 421 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile zorunluluk getirilen mükelleflere ilave olarak elektronik defter tutma ve elektronik fatura (e-fatura) uygulamasına dahil olma zorunluluğu getirilen mükelleflerin kapsamının genişletilmesi ve ihracat işlemlerinde e-fatura uygulamasına ilişkin usul ve esaslar konusunda 20.06.2015 tarih ve 29392 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 454 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği yayımlanmıştır.

            Söz konusu tebliğin; "2-Elektronik Defter ve Elektronik Fatura Kullanma Zorunluluğu Getirilen Mükellefler" başlıklı bölümünde;

            "421 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile zorunluluk getirilen mükelleflere ilave olarak aşağıda sayılan mükelleflere elektronik defter tutma ve e-fatura uygulamasına geçme zorunluluğu getirilmiştir.

a) 2014 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı 10 Milyon TL ve üzeri olan mükellefler.

b) 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli I sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)'ndan lisans alan mükellefler. Bayilik lisansı olanlar, münhasıran bu lisansa sahip olmaları nedeniyle bu bent kapsamında değerlendirilmeyecektir.

c) Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli III sayılı listedeki malları imal, inşa ve ithal eden mükellefler. (a) bendindeki şartı, 2014 hesap döneminde sağlayan mükellefler 1/1/2016 tarihinden itibaren, 2015 veya müteakip hesap dönemlerinde sağlayan mükellefler ise ilgili hesap dönemine ilişkin gelir/kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği tarihi takip eden hesap döneminin başından itibaren, (b) ve (c) bentlerinde sayılanlardan bu Tebliğin yayım tarihinden önce lisans alan veya mükellefiyet tesis ettirenler 1/1/2016 tarihinden itibaren, bu Tebliğin yayım tarihinden sonra lisans alan veya mükellefiyet tesis ettirenler ise, lisans aldıkları ya da mükellefiyet tesis ettirdikleri tarihi izleyen hesap döneminin başından itibaren elektronik fatura ve elektronik defter uygulamasına geçmek zorundadır. Bununla birlikte, lisans ya da mükellefiyet tesis tarihi ile izleyen hesap dönemi arasındaki sürenin üç aydan kısa olması halinde isteyen mükellefler bir sonraki hesap döneminin başından itibaren elektronik defter tutabilecekler ve e-Fatura uygulamasına geçebileceklerdir…"denilmektedir.

   Konuya ilişkin olarak, 475 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği yayınlanmış ve bu tebliğ ile " e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan mükelleflerden, 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 11 inci maddesi kapsamındaki mal ihracı ve yolcu beraberi eşya ihracı (Türkiye'de ikamet etmeyenlere KDV hesaplanarak yapılan satışlar) kapsamında fatura düzenleyecek olanlar, bahsi geçen faturalarını 1/7/2017 tarihinden itibaren e-Fatura olarak düzenleyeceklerdir.

   Bununla birlikte e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan mükelleflerden mal ihracı ve yolcu beraberi eşya ihracı kapsamında fatura düzenleyecek olanlar, istemeleri halinde 1/1/2017 tarihinden itibaren söz konusu faturalarını e-Fatura olarak düzenlemeye başlayabilecekleri gibi 1/7/2017 tarihine kadar matbu (kağıt veya e-Arşiv) fatura da düzenleyebileceklerdir."  şeklinde açıklamalara yer verilmiştir.

    Diğer taraftan, 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "5.12.3.8.1 Defter ve belge düzeni" başlıklı bölümünde ise;

            "Serbest bölgelerde faaliyet gösteren mükelleflerin Vergi Usul Kanununun defter tutma ve belge düzenine ilişkin hükümlerine uyma zorunlulukları bulunmaktadır. Bununla beraber, Serbest Bölgeler Kanununun 6 ncı maddesi ile kullanıcıların tutmak zorunda oldukları defterler ve düzenleyecekleri belgelere ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine bağlı olmaksızın düzenleme yapma konusunda Maliye Bakanlığına yetki verilmiştir.

            Buna göre, serbest bölgelerde faaliyet gösteren mükelleflerin Vergi Usul Kanunu hükümleri çerçevesinde defter tutmaları, belge ve kayıt düzenine uymaları gerekmektedir." açıklamaları yer almıştır.

   İhracat ve yolcu beraberi faturaların ( tax free) e-fatura olarak düzenlenip gönderilmesine ilişkin olarak  yayınlanan " e-Fatura Uygulaması Gümrük İşlemleri Kılavuzu  en güncel hali ile efatura.gov.tr adresinde mükelleflerin ulaşabileceği şekilde  yayında olup, söz konusu kılavuzda ayrıntılı  açıklamalara yer verilmiştir.

Söz konusu kılavuzun " 3- İhracat Faturası" başlıklı bölümünde;

" İhracat faturalarının e-fatura olarak düzenlenmesi zorunluluğu sadece Gümrük Beyannamesi ekinde yer alan mal ihracı faturaları için geçerlidir.  Diğer belgelerin ( Serbest Bölge İşlem Formu, transit ticaret formu vb.)  ekinde yer alan ihracat faturaları e-fatura kapsamında değildir.

Bu kapsamda düzenlenecek faturalarda 2.2.1 de belirtildiği gibi profil tipi IHRACAT, fatura tipi ISTISNA seçilecek, gümrük beyannamesine konu olmayan diğer durumlarda ise profil tipi TEMELFATURA/TICARIFATURA, fatura tipi ISTISNA seçilip ilgili istisna kodu ile fatura düzenlenecektir." şeklinde açıklamalar bulunmakta olup "3-1 İhracat Faturasının İş Akışı ve Roller" başlıklı bölümünde ise ayrıntılı açıklamalara yer verilmiştir.

       Öte yandan Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB) ve Hariçte İşleme İzin Belgesi (HİİB)   kapsamındaki işlemlerde düzenlenecek e-fatura kağıt fatura ile aynı kurallara tabi olup, bu kapsamda düzenlenecek e- faturada bulunması gereken  DİİB'e veya HİİB'e  ilişkin bilgiler söz konusu faturanın not ( açıklama) alanına yazılabilecektir.

    Yukarıda yer alan açıklamalar ile özelge talep formunuzda belirtilen hususlar birlikte değerlendirildiğinde; 454 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirtilen şartlardan birini taşımanız halinde  elektronik defter tutma ve elektronik fatura uygulamasına dahil olma zorunluluğunuz bulunmakta olup serbest bölgede faaliyet gösteren mükellefler bu kapsamdan muaf değildir. 

   Diğer taraftan; serbest bölgede faaliyet gösteren ve ihracat faturası düzenleyen bir e- fatura kayıtlı kullanıcısı olarak  1/7/2017 tarihinden itibaren  Gümrük Çıkış Beyannamesi ekinde düzenleyeceğiniz ihracat faturalarını ihracat e-faturası  olarak düzenlemeniz gerekmektedir. Ancak  serbest bölge işlem formu vb. başka bir belge ile düzenleyeceğiniz ihracat faturalarını alıcı e-faturaya kayıtlı bir  mükellef ise bilinen şekilde  e-fatura olarak düzenlemeniz, alıcı e-faturaya kayıtlı değilse ve tarafınız e-arşiv mükellefi ise e-arşiv fatura düzenlemeniz  , değilseniz kağıt fatura düzenlemeniz gerekmektedir.

   Bu durumda düzenlediğiniz e-fatura, Gümrük Çıkış Beyannamesi  ekinde gönderilen bir fatura ise profil tipini İHRACAT, fatura tipini İSTİSNA seçmeniz, Gümrük Çıkış Beyannamesi'ne konu olmayan bir fatura ise profil tipini TEMELFATURA/TİCARİFATURA, fatura tipini İSTİSNA seçip ilgili istisna kodu ile faturanızı düzenlemeniz gerekmektedir.

            Bilgi edinilmesini rica ederim.

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.