Bu hafta gündem okul... Sosyal medyada, haber sitelerinde, ünlülerin çocukları için okullara ödedikleri yüksek tutarlar konuşuluyor... Diğer yandan milyonlarca öğrenci velisi de, çocuğunun eğitim masraflarını imkânlarını zorlayarak da olsa karşılamaya çabalıyor... Okurlarımızın bugünlerde bize ilettiği sorular da eğitim masraflarına yönelik... “Okul servisine, okul kıyafetine ödediğim masraflar vergiden düşülüyor mu?” deniliyor. “Özel okula yaptığım ödemelerin vergi avantajı var mı?” diye soruluyor.
Öncelikle tüm velilerin bu avantajdan yararlanamadığını belirtelim. Yalnızca vergi mükellefi olan yıllık gelir vergisi beyannamesi veren veliler yararlanabiliyor bu avantajdan. Esnaf, doktor, avukat, mimar da, kira gelirinden veya gayrimenkul satış kazancından dolayı beyanname verenler de, eğitim faturalarını vergi hesabında indirim olarak dikkate alabiliyor.
Gelirin yüzde 10’u ile sınırlı olarak vergi hesabına dâhil edilebiliyor ilgili eğitim faturaları... Diğer bir deyişle; eğitim masrafları, gelirin yüzde 10’nu aşmayacak şekilde vergiyi azaltıcı etkiye sahip. Söz konusu harcamaların Türkiye’de yapılmış olması ve mükellefin kendisi, eşi ve küçük çocuklarına ilişkin olması da gerekiyor. Gelir vergisi beyannamesi vermeyenler içinse, okul faturalarının bir vergi avantajı yok. Bordrolu çalışan işçiler, memurlar mesela. Çalışanların vergileri, işverenlerince stopaj yoluyla kesilip Maliye’ye beyan edildiğinden-ödendiğinden, okul faturaları ücretlilerin vergi hesabında dikkate alınamıyor. (Birden fazla işverenden ücret alan ve ikinci ücreti yıllık 40 bin lirayı gecenler, beyanname vermek zorunda olduklarından, beyanname veren ücretliler eğitim masraflarının avantajından yararlanabiliyor.)
Şimdi eğitim masraflarının merak edilen ayrıntılarını sırasıyla ele alalım.
- Kaç yaşına kadar çocukların masrafı kabul ediliyor? Mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan (evlatlar, nafaka verilenler, anne veya babasını kaybetmiş torunlar) 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış çocuklar için yapılan masraflar indirim konusu yapılabiliyor.
- Servise ödenen masraflar indirim konusu yapılabilir mi? Velilerin; çocuklarının evden okula gidiş gelişi için servis şirketine ödediği paralar, gelir vergisi beyannamesinde gelirden düşülebilir, indirim olarak dikkate alınabilir.
- Okul forma ve ayakkabı masrafları indirimden yararlanabilir mi? Okul forma ve ayakkabı harcamalarının, okulda öğrencilerine kullanımı zorunlu kılınmış ihtiyaç kalemleri arasında olduğunun, ilgili kurumdan alınan belge ile ispatlanabilir olması durumunda, yıllık gelir vergisi beyannamesinde indirim olarak dikkate alınabiliyor. Kitap ve kırtasiye alımları için yapılan harcamalar da vergi hesabında indirim olarak dikkate alınabiliyor.
- Yemek masrafları da indirimden yararlanabilir mi? Öğrencilere okul tarafından yemek hizmeti de verildiğinde, bu hizmet eğitim hizmetinin bir parçası olarak görülmüyor. Velilerin yemek masrafına ilişkin harcamaları, eğitim masrafı olarak kabul edilmiyor.
- Vakıf üniversitelerine ödenen masraflar için avantaj var mı? Kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayan vakıf üniversitelerinde okuyan çocuklar için üniversitelere ödenen bedeller beyannamede indirim konusu yapılamıyor.
- Özel yurt masrafları indirimden yararlanabilir mi? Özel yurt veya pansiyona ödenen tutarlar, yıllık beyanname ile bildirilecek gelirden indirilebiliyor.
- Çocuklar için ödenen kiralar indirimden yararlanabilir mi? Devlet üniversitesinde tahsilde ve 25 yaşını doldurmamış olan çocuklar için de olsa, ev kirası, apartman aidatı, doğalgaz, elektrik, su ve internet gibi ödemelerin gelir vergisi beyannamesinde indirim konusu yapılması kabul edilmiyor.
Not: Eğitim masraflarının vergi avantajı konusunda, vatandaşların sorularına Maliye’nin verdiği cevaplar (özelge örnekleri) “vergidoktoru.com.tr” internet adresinden görülebilir. Ahmet Karabıyık