2018 yılında kullanılacak olan tasdike tabi ticari defterlerin tasdik işlemleri 2017 Aralık içerisinde tasdik ettirilecektir. Tasdik makamı tüccarlar açısından noterler olup, noterler defterleri tasdike yetkilidir. Tasdik sırasında 213 sayılı VUK’nun 220 ila 226. md hükümlerine dikkate edilmesi zorunludur.
Tasdike tabi defterleri 4 grupta incelemek mümkündür. Birinci grup, klasik ciltli elle yazılan defterlerdir. İkinci grup defterler ise, sürekli form biçiminde kullanılan defterlerdir. Bunların da noter tarafından tasdiki gereklidir. Yevmiye ve kebir defterinin tasdiki zorunludur. Büyük defterler açısından vergi yasaları uyarınca tasdik zorunluluğu yoktur. Ancak, TTK açısından defter-i kebirin (büyük defterin) tasdiki zorunludur. Üçüncü grup ise; boş A4 formatındaki beyaz kağıtların notere tasdik ettirilerek kullanılıp kullanılmayacağı tartışılmaktadır. Maliye Bakanlığı tarafından verilen birçok özelgede bu konu netleştirilmiştir.[1] Son olarak dördüncü grup defterler ise, elektronik ortamda tutulmasına ve kullanılmasına izin verilen defterler olarak gruplandırabiliriz. Bu grup, çok yeni bir uygulama olup, 13 Aralık 2011 tarihinde yürürlüğe giren yeni uygulamada 1 Seri Nolu Elektronik Defter Genel Tebliğine göre, bu uygulama 1.1.2012 tarihinden itibaren yürürlüğe girecektir. Konuyla ilgili 213 sayılı VUK md. 242/2 ve 257. madde incelenmelidir. Ayrıca konuyla ilgili ayrıntılı bilgiler www.edefter.gov.tr adresinden edinilebilir.
Konumuzla yakından ilgili bulunmamakla beraber faturalarda sıra numarasına dikkat edilmemesi veya atlanılması halinde boş olan faturaların da arkadan kullanılabileceği yönünde idari görüşler bulunmaktadır. Konuyla ilgili yaşanan bir olayda, sıra numarası ihmal edilerek veya atlanılarak irsaliyeli fatura kullanılması durumunda atlanılan koçanın yeniden kullanılıp kullanılmayacağı tartışılmaktadır. Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilen bir özelgede konu netleştirilerek böyle bir durumun faturaların kullanılabileceği ancak VUK 352/II-7 uyarınca ikinci derecede usulsüzlük cezasının kesilebileceği vurgulanmıştır.[2]
Kendilerine izin verilenler, www.edefter.gov.tr internet adresinde duyurulan format ve standartlara uygun olarak ve aylık dönemler itibariyle elektronik defterlerini oluşturmaya ve saklamaya başlayacaklardır. Defterlerini elektronik defter biçiminde tutmaya başlayanlar, söz konusu defterlerini kağıt ortamında tutmayacaklardır.
Diğer taraftan, defter tasdikleri konusunda duraksamaya düşülen birkaç konu daha bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi bize göre şirket merkezinin başka bir yerde olması durumunda bu şirkete bağlı birçok işyeri merkez dışında ise, defter tasdiki açısından çeşitli sorunlarla karşılaşılmaktadır. Örneğin, şirket merkezinin Ankara’da, bu şirkete bağlı fabrika binasının ise Muğla’da olduğu varsayıldığında defter tasdik makamı neresidir? Bize göre, şirketin merkezinin Ankara’da olması buna mukabil işyerinin ise Muğla’da olması durumunda bu şirkete ait defterler Muğla’da işyerinin bağlı olduğu notere tasdiki yapılabilir. Çünkü, 213 sayılı VUK 220 ila 226. md hükümlerine göre, tasdike yetkili noterin tayini açısından mükellefin işyerinin bağlı bulunduğu noterde defter tasdikleri yaptırılabilecektir. Nazlı Gaye Alpaslan
---------------------------------
İstanbul Defterdarlığı görüşü, 16.12.2004 gün ve 11765 bu özelgenin özeti kısa şöyledir: A4 kağıdının sıra numarası ile teselsül ettirilip her sayfasının noter tarafından resmi mühürle kullanılması halinde mümkündür. Diğer yandan, Ankara Defterdarlığı Usul Müdürlüğünün bir başka özelgesinde de bu duruma olanak verilmiştir. Bkz. B.04.4.DEF.0.06.14/32220 sayılı Özelgesi. İstanbul Defterdarlığı’nın da aynı yönde verilmiş 9.12.2002 gün ve B.07.4.DEF.0.34.20/VUK sayılı Özelgesi.
(2) Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 26.08.2011 gün ve B.07.1.GİB.4.99.16.01.0-VUK 231-102 sayılı Özelgesi.
