T.C. 

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

Bursa Vergi Dairesi Başkanlığı

Gelir Kanunları Grup Müdürlüğü

 İlgide kayıtlı özelge talep formu ile; Genel Müdürlüğünüzün işçi kadrosunda çalışan ve eşinden 22.08.2001 tarihinde boşanan personelin, ortak kızlarının velayetinin babasına verildiği ve nafaka talebinin bulunmadığı, 17.12.2014 tarihinde verdiği aile durumu bildiriminde kızının 26.10.2014 tarihinde 18 yaşına girdiği, babasının da emekli olmasından dolayı kendisinin asgari geçim indirimi ve çocuk yardımından faydalanmak istediğini beyan ettiği belirtilerek, velayeti babada bulunan, 18 yaşını dolduran ve üniversitede okuyan çocuk için çalışan personelinizin çocuk yardımından ve asgari geçim indiriminden yararlanıp yararlanamayacağı hususunda bilgi verilmesi istenilmektedir.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 32 nci maddesinde,

"Ücretin gerçek usûlde vergilendirilmesinde asgarî geçim indirimi uygulanır.

Asgarî geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin kendisi için % 50'si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10'u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için % 7,5, üçüncü çocuk için %10, diğer çocuklar için % 5'idir. Gelirin kısmî döneme ait olması halinde, ay kesirleri tam ay sayılmak suretiyle bu süreye isabet eden indirim tutarları esas alınır. Asgarî geçim indirimi, bu fıkraya göre belirlenen tutar ile 103 üncü maddedeki gelir vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine uygulanan oranın çarpılmasıyla bulunan tutarın, hesaplanan vergiden mahsup edilmesi suretiyle uygulanır. Mahsup edilecek kısmın fazla olması halinde iade yapılmaz.

İndirimin uygulamasında "çocuk" tabiri, mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan (nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte oturanlar dâhil) 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış çocukları, "eş" tabiri ise, aralarında yasal evlilik bağı bulunan kişileri ifade eder.

İndirim tutarının tespitinde mükellefin, gelirin elde edildiği tarihteki medenî hali ve aile durumu esas alınır. İndirim, yukarıdaki oranlara göre hesaplanan tutarları aşmamak kaydıyla, ücret geliri elde eden aile fertlerinden her biri için ayrı ayrı, çocuklar için eşlerden yalnızca birisinin gelirine uygulanır. Boşananlar için indirim tutarının hesabında, nafakasını sağladıkları çocuk sayısı dikkate alınır.

..." hükmü yer almaktadır.

265 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin "Medeni Durum ve Eşin Gelirinin Olmadığının Tespiti" başlıklı 6 ncı bölümünde; "Ücretliler, medeni durumları ve çocuk sayıları ile eşinin iş ve gelir durumu hakkında Tebliğ ekinde yer alan " Aile Durumu Bildirimi" (Ek:1) ile işverenlerine bildirimde bulunacaklardır. Durumlarında herhangi bir değişiklik olması halinde (evlenme, boşanma, ölüm, doğum vb.) bu değişikleri işverene bir ay içerisinde bildireceklerdir. Asgari geçim indirimi oranını etkileyen değişiklikler, söz konusu değişikliğin işverene bildirildiği tarih itibariyle uygulanacak olup eşlerin her ikisinin de ücretli olması halinde çocuklar yalnızca sosyal güvenlik yönünden tabi oldukları eşin bildirimine dahil edileceklerdir.

..." açıklamalarına yer verilmiştir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, çocuklar için asgari geçim indiriminden sadece nafakasını sağlayan eşin veya sosyal güvenlik yönünden tabi oldukları eşin yararlanması mümkün bulunmaktadır.

 Bu kapsamda, herhangi bir nafakaya hükmedilmeyen, mahkeme kararına göre velayeti babaya verilen 18 yaşını doldurmuş ve yüksek öğrenim gören çocuğun sosyal güvenlik yönünden babaya tabi olması nedeniyle kurum çalışanınızın bu çocuk için asgari geçim indiriminden yararlanması mümkün bulunmamaktadır.

Diğer taraftan, çocuk yardımı ödeneği hususunda Bakanlığımız Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünden (mülga) görüş talep etmeniz gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.