Vergi ve SGK uygulamalarında zamanaşımı söz konusudur. Zamanaşımı tahsilat yönünden 6183 sayılı Yasa’nın 102. Maddesinde düzenlenmiştir. Ayrıca, tahakkuk zamanaşımı ise VUK mad. 114’te düzenlenmiş olup, tahakkuk etmiş bir borcun vadesini izleyen yıldan başlayarak 5 yıl içinde tahsil edilmemesi durumunda tahsil zamanaşımından bahsedilecektir.
SGK idaresi özellikle özel inşaat ruhsatları üzerinde aradan 17 yıl geçtikten sonra inşaat sahiplerinden fark prim istemektedir. Böyle bir uygulama bu aşamada aradan 17 yıl geçtikten sonra nasıl talep edilebilir? SGK Kurumunun ilgili genelgeleri ve yönetmeliklerinin tahakkuk zamanaşımı gerçeğini dikkate almaları gerekir.
Bilindiği gibi, özel inşaatlarda yapı ruhsatları üzerinde yer alan yaklaşık yapı maliyet tutarı üzerinden %9 veya minimum %6,75 üzerinden gerekli hesaplamalar yapılarak buna göre ilgili tarihlerde bu işlemlerin bitirilmesi gerekmektedir. Prim farklarının doğrudan özel inşaat sahipleri tarafından kurumun banka hesaplarına hesap pusulası ile gönüllü olarak ödettirilmesi halinde zamanaşımı olgusu bireyler tarafından kabul edilmiş anlamına gelecektir. Çünkü 6183 sayılı Yasa’nın ilgili 102 Mad. Hükmünde zamanaşımı geçtikten sonra bireyler tarafından gönüllü olarak yatırılan paralar idare tarafından kabul edilmektedir. (Bkz:6183 Sayılı AATUHK mad. 102) Hukukta belli işlemler ilgili sürelerde yerine getirilmesi esastır. Kamu kurumları, devlet daireleri ve devlet memurları kendilerine verilen görevleri süresi içerisinde eksiksiz yapmak zorundadır. Hukukta hak arama yolları belli sürelerle sınırlandırılmıştır. 5510 sayılı Yasa bağlamında da primlerin tahakkuk zamanaşımı süreye bağlanmıştır. Buna bağlı olarak, prim tahsilatları da 5 yıllık veya belli bazı tarihler içinse 10 yıl içinde tahsil edilmelidir. Aksi takdirde prim farkları, gecikme zamları, İPC’ler tahsilat zamanaşımına maruz kalacaktır.
Aradan 17 yıl geçtikten sonra bir özel inşaat sahibinin ruhsatı nedeni ile 17 yıl önce yaptığı işlemi bugün astronomik rakamlara varan fark prim ve gecikme zammıyla cezalandırmak hukuka uyarlı olamaz. İlgili memurların görevlerini zamanında yerine getirmemesi dolayısıyla 17 yıl sonra özel inşaat sahibi vatandaşların SGK kurumlarında mağdur edilmesi ne derece hukuka uyarlıdır?
Kamuda görev yapan kişilerin empati yaparak normal vatandaşlar gibi kendilerinde bu empati ilişkisinde dikkate almaları en azından vicdani bir kuraldır. Nazlı Gaye Alpaslan
