SGK’dan ölüm aylığı alabilmek için gerekli şartları sağlamak ve SGK’ya başvuru yapmak gerekiyor. Hak sahibi aylığı kazanmasına rağmen başvuru yapmadıysa, 5 yıl geriye dönük ölüm aylıklarını talep edebilir.
1- Soru: Eşimden dolayı dul aylığı alıyorum. Geçen hafta babamdan da aylık alabileceğimi öğrendim. Babam 7 yıl önce hayatını kaybetmişti. Geriye dönük ölüm aylıklarını almak için SGK’ya başvurabilir miyim? (Şadiye Sarı)
Cevap: SGK’dan ölüm aylığı alabilmek için hem gerekli şartları sağlamak, hem de yazılı olarak SGK’ya başvurmak gerekiyor. Hak sahipleri aylığı hak etmesine rağmen başvuru yapmadıysa, 5 yıl geriye dönük olarak ölüm aylıklarını talep edebiliyor. Ancak 5 yıldan eski süreler için talep edilemiyor. Sizin durumunuzda geriye dönük olarak 5 yıllık süre için başvuru yaparak babanızdan hak ettiğiniz aylığı alabilirsiniz. Ancak 7 yılın tamamı için ölüm aylığı almanız söz konusu olmaz.
İkramiye için zamana dikkat!
2- Soru: Bir kamu bankasında çalışıyorum. 657’ye tabi devlet memuru olarak atamam gerçekleşecek. İzindeyken memur olarak başlamam mümkün mü, yoksa istifa edip mi başlamam gerekiyor? İkinci sorum; evleneceğim ve kıdem tazminatı için istifadan önce mi evlenmem gerekiyor?
Cevap: Aynı kurum içerisinde statünüz değişeceği için izindeyken atamada sorun yaşamazsınız. Diğer yandan kıdem tazminatınızın geçiş aşamasında ödenmesi söz konusu olmayacaktır. Kurumdan son olarak ayrıldığınız gün daha önceki süreniz de dikkate alınarak ikramiye ödemesi gerçekleştirilecektir. Eğer istifa etmeniz istenir ve sonrasında geçişinizin yapılacağı söylenirse bu durumda ileride işçi olarak geçirdiğiniz süreler için ikramiye almanız mümkün olmayacaktır.
Aylığı kestirmek gerekiyor
3- Soru: Bir yazınızda ‘2008 öncesi işe girip 2008’den sonra emekli olanlar, yurtdışında çalışabilir’ demiştiniz. Benim 1987 Türkiye giriş, 1988’den beri Almanya’da çalışıyorum. 54 yaşındayım, emeklilik müracaatında bulunabilir miyim? (Mustafa Kaya)
Cevap: Yalnızca Türkiye’deki çalışmalarıyla emekli olan kişiler yurtdışında emekli olduktan sonra çalışabilir. Ancak yurtdışı borçlanmasıyla emekli olmuş kişiler, yurtdışında çalışamaz. Çalışırlarsa Türkiye’den borçlanmayla bağlattıkları emekli aylıklarını kestirmeleri gerekir. Borçlanmayla emekli olduğunuz için emekli olduktan sonra Almanya’da çalışmaya devam edemezsiniz. Fazla mesai, kıdem tazminatı hesabında dikkate alınmaz
4- Soru: İşyerinden ayrılan bir arkadaşımıza kıdem tazminatı ödenirken fazla mesaileri dikkate alınmadı. Ben de önümüzdeki ay 15 yıl, 3.600 günle işten ayrılacağım, bana da fazla mesai olmadan ödeyecek. Bunun için dava açmam mı gerekiyor? (Salih Kapı)
Cevap: İşçilerin kıdem tazminatları brüt ücretleri üzerinden hesaplanır. Fazla mesailer bu çerçevede kişinin brüt ücretine dâhil olmadığı ve fazla mesai yapılan aylar için ödeme yapıldığı için kıdem tazminatı hesabında dikkate alınmaz. Ancak işvereniniz gerçek ücretiniz 2.500 TL iken her ay 2.300 TL’yi normal ücret, 200 TL’yi fazla mesai olarak gösteriyorsa bu durumda önce arabulucuya sonra mahkemeye giderek, tazminatınızın bu rakam üzerinden ödenmesini talep edebilirsiniz. Okan Güray Bülbül
