İş Kanunu'nun 32. maddesinde ücretin tanımı yapılmıştır. "Genel anlamda ücret bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır." olarak ifade edilmiştir.
5510 Sayılı Kanun'un 3. maddesinde de ücret; 4'üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanlara saatlik, günlük, haftalık, aylık veya yıllık olarak para ile ödenen ve süreklilik niteliği taşıyan brüt tutarı ifade eder şeklinde tanımlanmıştır.
İş Kanunu'nunda ücretin brüt veya net olması gerektiği yönünde bir ifadeye yer verilmezken 5510 sayılı kanununda brüt tutarı ifade eder şeklinde tanımlama yapılmıştır.
İşveren ve işçi aralarında anlaşarak ücreti brüt veya net olarak belirleyebilir her iki durum kendi içinde farklılık arz eder. Brüt ücret ( Net Ücret + SGK Kesintisi + İşsizlik Kesinti+Gelir Vergisi+ Damga Vergisi) ni ifade eder.
İşveren çalışanlara ödediği maaş maliyetini hesaplarken neyi öğrenmek istediğini bilmek ve ona göre hesaplama yapmak durumundadır. Örneğin;
- Ödediğim brüt maaş maliyeti
- Ödediğim net maaş maliyeti
- Ödediğim İşçi SGK prim maliyeti
- Ödediğim İşsizlik Prim Maliyeti
- Gelir ve Damga Vergisi Maliyeti
gibi parametreleri ölçmek isteyebilir. Burada insan kaynaklarının brüt maaş nedir, net maaş nedir, brüt maaşın kapsamı nedir gibi temel unsurları bilmesi gerekir.
Brüt Maaşın İçinde İşveren SGK Primleri Var mı?
Brüt maaş işçi adına ödenen SGK ve İşsizlik Primi, Gelir ve Damga Vergisi kesintisi ve net maaşı içerir. İşverenin ödediği SGK Primleri, İşsizlik Primi ve Kısa Vadeli Sigorta Kolları Primini içermez.
İşçinin brüt maaşı arttıkça işveren maliyeti de artacaktır. Burada hem işçi adına ödenen prim ve vergi maliyeti hem de işverenin ödediği prim ve vergi maliyeti artacaktır.
Sonuç olarak brüt maaş maliyeti işçiye ödenen net maaşın yanında yasal kesintileri (SGK, İşsizlik, Gelir ve Damga) içerir. Brütten nete hesaplamalarda işçinin brüt maliyeti (işçiye ödenen diğer ödemelerin olması) veya (Vergi dilimi) gibi unsurlar nedeniyle aralık ayına doğru artar.
Tabloda normal bir işçinin Brüt maaş içeriği ele alınmıştır.
Murat Delip
İş Hukuku | Bordrolama | İK Teknolojileri | Kişisel Gelişim | İçerik Üreticisi