İş Kanunu'nun 18.Maddesinde;
Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.

İş Kanunu'nun 19. Maddesinde de;
İşveren fesih bildirimini yazılı olarak yapmak ve fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde belirtmek zorundadır.
Hakkındaki iddialara karşı savunmasını almadan bir işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesi, o işçinin davranışı veya verimi ile ilgili nedenlerle feshedilemez.
Ancak, işverenin 25 inci maddenin (II) numaralı bendi şartlarına uygun fesih hakkı saklıdır. hükmü yer alır.
İşveren;
✅ Fesih bildirimini yazılı yapmalı
✅ Fesih iradesi açık ve net olmalı
✅ Fesih bildiriminden iş akdinin feshedildiği anlaşılmalı
✅ İşçinin davranışından ve verimliliğinden kaynaklı fesihlerde mutlaka savunma almalı
✅ Fesih bildiriminde fesih iradesi tam anlaşılmayan veya fesih nedeni belirtilmeden görülen lüzum üzerine gibi. ifadeler yer almamalı

- Deneme süresinde bile feshedilse fesih bildirimi yazılı yapılmalı ve feshin deneme süresi içerisinde yapıldığı belirtilmelidir.
- Feshe konu olan davranış /durum fesih iradesinde açıkca belirtilmelidir.
- Fesih tarihi mutlaka belirtilmelidir.
- Feshe dayanak olan disiplin yönetmeliği, talimat vb. mutlaka fesih bildiriminde belirtilmelidir. Örneğin. Disiplin yönetmeliğinin 6.maddesinde .... gibi.
- Fesih iradesi ve fesih nedeni yazılmadan veya açık olmadan fesih bildirimi yapılmamalı

Örnek:
İşçi A, hergün işe geç kalmaktadır. Bu durumda işveren işçinin işe geç kaldığı günler için tutanak tutmalı, işçiden savunmasını almalıdır. İşçinin savunmasına göre haklı bir nedeni varsa veya işverenin düzeltebileceği bir neden ise feshin son çare olması ilkesi gereği gerekli önlemleri almalıdır. İşçi devam ediyorsa geç kalmalara gene tutanak tutulmalıdır. Savunması alınmak isteniyorsa yeniden alınabilir.

Ancak işçi gene işe geç kalmaya devam ediyorsa bu durumda işçinin iş akdini geçerli nedenle feshedilmesi yoluna gidilebilir. İş akdi fesih bildiriminde de işe geç kaldığı tarihler ve saat aralığı, kendisinden savunma alındığı ve savunmasında belirtilen gerekli önlemlerin alındığı sonrasında geç kalmalara devam ettiği (tarih ve saatler yazılarak) belirtilmeli

Yukarıdaki neden/ler den dolayı iş akdiniz ... tarihinde feshedecektir. gibi bir yazılı fesih iradesi ile iş akdi feshedilebilir.

- Yukarıdaki örnekte tutanakta geç kalınan tarih/saat yazılmalı
- Varsa şahitler tarafından imzalanmalı, PDKS ile takip yapılıyorsa buradaki kayıtlar ile örtüşmelidir.
- Bu durumda Tutanak => Savunma => İhtar => Fesih Yolu olması işvernin feshin son çare olması ilkesine göre hareket etmesi gerekir.

Her ne kadar haklı nedenle fesihte savunma zorunlu değilse de hem yazılı kanıt oluşturma hem de işçinin davranışını / yaptığı eylemi vb. öğrenmek ve doğru karar verebilmek açısından önem arz eder.

İşveren geçerli veya haklı nedenle fesihte "görülen lüzum üzerine" diye bir fesih nedeni açıklaması yapmamalı olayı / eylemi açık ve net yazmalıdır.

Feshe dayanak olan yönetmelik/ talimat vb. işçiye daha önceden tebliğ edilmiş olmalıdır. İşçiye tebliğ edilmemiş yönetmelik vb. dayanak olamaz.

Ayrıca Fesih nedeni iş sözleşmesi / yönetmelik / talimat vb. ters olmamalıdır.

Fesih nedeni ve fesih tarihi işçiye sözlü olarak tebliğ edilmemeli yazılı olarak sunulmalıdır.

Sizin de ekleyeceğiniz durumlar varsa yorumlarda belirtebilirsiniz.

Murat Delip

İş Hukuku | Bordrolama | İK Teknolojileri | Kişisel Gelişim | İçerik Üreticisi