Memur ve tüm emeklilere 2025’de bir zam yapılmayacak, sadece enflasyon farkı verilecek. Zam farklı, enflasyon farklı kavramlardır. Zam kavramı bir mal ve üründen daha fazla alınması için gelire eklenir. Enflasyon farkı ise fiyat artışları karşısında değer kaybeden gelirin eski haline gelmesini sağlamak için yapılır.
Halk dilinde zam olarak değerlendirilen enflasyon farkı altı ayda bir TÜİK tarafından belirlenen aylık enflasyona göre hesaplanır. 2024 yılı ilk altı ayı için SSK ve Bağ-Kur emeklilerine %24.73 oranında enflasyon farkı verilmişti. Memur ve memur emeklilerinde ise toplu sözleşme ile belirlenen artışın üzerinde çıkan enflasyon farkı verilir. 2024 yılında ilk altı ay için memur ve memur emeklilerine %19.3 oranında enflasyon farkı verilmişti.2024 yılının ikinci altı aylık enflasyon farkı 3 Ocak 2025’de açıklanacak olan 2024 yılı Aralık ayı enflasyonuna göre netleşecek.
Memur ve emekliler için biz sadece 2024 yılı Temmuz, Ağustos, Eylül ayı enflasyonlarını biliyoruz, Ekim, Kasım, Aralık ayı enflasyonlarını henüz bilmiyoruz ancak merkez bankasının yıl sonu hedeflediği %41.5-%45 arası enflasyon oranlarına denk gelecek aylık enflasyonların açıklanacağını biliyoruz.Buradan yola çıkarak 2024 yılı ikinci altı aylık enflasyon farklarının da memurlarda %10-%11 arası, SSK ve Bağ-Kur emeklilerinde ise ortalama %15-%16 arasında çıkacağını tahmin ediyoruz. Bu durumda da memurlara %10-11, memur emeklilerine %10-11, SSK, Bağ-Kur ve Banka Sandığı emeklilerine de %15-16 oranında enflasyon farkı (halk dilinde zam) yapılacağını söyleyebiliriz.
Ülkemizde yaklaşık 5 milyon emekli 12.500TL’ye tamamlanan emekli aylığını alıyor. Dul yetimlerde ise emekli aylığı 12.500TL’ye tamamlanmıyor, 12.500TL’nin hisseleri oranında yani 12.500 TL’nin altında aylık alıyorlar. Yani emeklilere aylık 3.125 TL ile 80.000 TL aralığında emekli aylıkları ödeniyor. Dul yetimler ile birlikte yaklaşık 16 milyon emekliye ortalama 15 bin lira civarında emekli aylığı ödeniyor.
Emeklilere oransal yapılacak artışın çokta bir önemi yok çünkü emekli aylıkları çok düşük olduğu için bu aylıklarda bir güncelleme olmaz ise oransal artış sonrası emekli aylıklarının alım gücü düşmeye devam edecek.
Emekli aylıklarına güncelleme yapılmalı üstüne enflasyon farkı verilmeli
2023 Temmuz ayında memurlara 8.077 TL tutarında bir seyyanen artış yapıldı, yani memur aylıkları enflasyon kayıpları sonrasında bir miktar güncellendi. Memur emeklilerine, SSK, Bağ-kur ve Banka emeklilerine bu güncellemeler yapılmadı. 2023 Temmuz ayında 8.077 TL olarak yapılan seyyanen artışın mevcut değeri Ocak 2025’de 14.000 TL civarında olacak. Bu tutarda emeklilere seyyanen zam yapılarak bunun üzerine enflasyon farkı verilmesi gerekir ki, emekli aylıkları güncel değerine ulaşabilsin. Bir taraftan emekli aylığı hesaplama sistemi diğer taraftan TÜİK’in açıkladığı enflasyon oranlarına göre belirlenen emekli aylıklarının değerini düşürdü.
Emekli aylıkları güncellenirken bu iyileştirmemin kök aylığa yapılması ve tamamlanan aylık uygulamasının da ortadan kalkması gerekir.
Ak Parti Grup Başkanı Sayın Abdullah Güler son açıklamasında ‘’çalışanlara ödediği primlerden fazla emekli aylığı veriyoruz’’ dedi, bir başka ifade ile emekli aylıkları düşük değil, primler düşük anlamına gelecek bir açıklama yaptı. Çalışanlar, çalıştığı sürede kendileri ve işverenler bu kişiler için Sosyal Güvenlik Primi öder bu primlere istinaden emekli aylıkları bu kişilere hemen ödenmez, 25-30 yıl sonra ödenir.
Sosyal Güvenlik Sisteminin de mantığı, sigortalılardan alınan primler uzunca yıllar değerlendirilir ve emekliliklerini hak ettiklerinde kendilerine zorunlu ihtiyaçlarını karşılayacak tutarda bir aylık verilmesini amaçlar. Ne ödediysen onu alırsın mantığı sosyal güvenlik sistemi mantığı mantığından çok uzak bir düşünce olur. Sosyal Güvenlik Sistemleri tahsil edilen primleri uzunca yıllar değerlendirir, emekliliği hak eden kişilere değerlendirilen bu tutara göre ödeme(emekli aylığı) verilir. Çalışanlardan yıllarca tahsil edilen sosyal güvenlik primlerinin amacı dışında kullanılması, değerlendirilmemesi prim ödeyenlerin sorunu değildir.
Özgür ERDURSUN
Çalışma Hayatı ve Emeklilik
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
https://www.dunya.com/kose-yazisi/2025de-asgari-ucret-memur-ve-emekli-zam-oranlari-ne-olur/749685
