1) Yıllık izin ücretimi alabilmem için şart var mı?
Yıllık izin ücretini alabilmenin yolu iş akdinizin işveren veya işçi tarafından (fesih sebebinin bir önemi yok) feshedilmesi ve kullanılmamış yıllık izinlerinizin olması gerekir.
2) Kendim istifa etsem kullanmadığım yıllık izinlere ait ücreti talep edebilir miyim?
Kullanmadığınız yıllık izinlere ait ücreti kendiniz veya işveren tarafından feshedilmesi durumu değiştirmez her durumda varsa kullanılmayan yıllık izin günlerine ait ücretin ödenmesi gerekir.
3) Yıllık izin kıdemim hesaplanırken en az 1 yılı mı doldurmam gerekir. İş akdi feshinde tam bir yıl olmadı ise bakiye günler için ödeme yapılır mı?
Yıllık izin işçinin en az bir yıl çalışması olması durumunda hak edilir. İş akdi feshedildiği tarihte yıllık izne hak kazanmamanız durumunda çalışılan süre kadar oranlama yapılmaz. Örneğin 8 ay çalışan işçiye 8 aya denk gelecek şekilde ödeme yapılmaz. İşçinin en az 1 yıl kıdemi olması gerekir.
4) Ücretsiz izin almam halinde kıdem süresinden sayılır mı?
İşçinin bir yıl kıdem hesabında bazı durumlar kıdem hesabında dikkate alınmaz. Bu durumlardan biri de ücretsiz izindir. Ücretsiz izin süresi kadar ötelenir. Örneğin işçi 3 ay ücretsiz izinle birlikte bir yılı doldurmuş ise yıllık izin hak edişi 3 ay daha ötelenecektir.
5) Doğum sonrası ücretsiz izin alsam yıllık izin kıdemime etkisi olur mu?
Doğum sonrası kadın işçinin ücretsiz izin kullanması durumunda kullanılan ücretsiz izin günleri yıllık izin kıdeminde hesaba katılmaz. Bu nedenle kıdem süresine etkisi olur.
6) Doğum öncesi ve Doğum sonrası analık iznimi kullanmam halinde yıllık izin kıdemine etkisi olur mu?
Kadın işçinin doğum öncesi ve sonrası 16 haftalık, çoğul gebelikte 18 haftalık izni yıllık izin kıdemi hesabında çalışılmış sayılan durumlardandır. Bu nedenle işçinin yıllık izin kıdeminde dikkate alınmalıdır.
7) İş akdim devam ederken yıllık izinlerime ait ücreti talep edebilir miyim?
İş akdi devam ederken yıllık izinlere ait ücretin ödenmesi söz konusu olamaz. İşveren yönetim hakkı kapsamında yıllık izinleri kullandırması gerekir. Aksi durumda izin sürelerine ait ücretin ödenmesi işverenin yıllık izin kullandırma sorumluluğunu ortadan kaldırmayacaktır.
8) Yıllık İzinlere Ait Ücretim Hangi Ücret Üzerinden Ödenecek (Brüt /Net)
Kullanılmayan yıllık izinlere ait ücret ödenirken giydirilmiş brüt ücret esas alınmaz. Bu nedenle işçinin çıplak ücreti esas alınır. İşçi brüt ücret alıyorsa brütten nete, net ücret alıyorsa netten brüte hesaplama yapılması gerekir
9) Kullanılmayan yıllık izin sürelerime ait ücreti nasıl hesaplayabilirim?
Öncelik net veya brüt maaş almanıza göre hesaplama değişecektir.
Net maaş alıyorsanız hesaplamayı
Net Ücret /30 x Kullanılmayan Yıllık İzin Gün Sayısı = Net yıllık izin ücreti şeklinde hesaplayabilirsiniz. Burada SGK, Gelir ve Damga vergisi kesintisi hesaplaması yapılmak isteniyorsa KGVM'nin bilinmesi gerekiyor.
Brüt Ücret Alıyorsanız Hesaplamayı
Brüt Ücret/30 x Kullanılmayan Yıllık İzin Gün Sayısı -(SGK + Gelir +Damga Vergisi) =Yıllık izin Ücreti formülü ile bulabilirsiniz.
Burada da gene gelir vergisi kesintisi yapabilmeniz için işçinin KGVM göre %15-40 arasında vergiye tabi tutmanız gerekir.
10) Kullanılmayan yıllık izinlere ait ücreti yerine işveren yıllık izinleri kullandırıp feshi yıllık izinlerim bittikten sonra yapabilir mi?
İşveren işçinin iş akdini feshedecek ise bunu ya haklı nedenle ya da geçerli nedenle feshedecektir. Haklı nedenle fesihte işveren derhal fesih hakkını kullanacağı için işçinin kullanmadığı yıllık izinleri varsa ücretini ödemesi gerekir.
Geçerli nedenle fesihte ise işveren ya ihbar tazminatı vererek direkt fesheder ki bu durumda yıllık izin kullandırma söz konusu olmaz, ücretini öder. Ya da yıllık izinleri kullandırıp izin bitiminde ihbar tazminatı ödeyerek iş akdini fesheder.
Bildirim süresi verilerek işveren tarafından yapılacak fesihlerde yıllık izin süreleri ile bildirim süreleri iç içe giremez. İşveren ya yıllık izinleri kullandırıp bildirim süresini başlatır ya da bildirim süresi bitiminde işçinin iş akdini fesheder ve yıllık izin ücretini öder.
11) Bildirim süresi yıllık izin kıdeminde dikkate alınır mı?
Bildirim süresi içerisinde iş sözleşmesi devam eder. İşverenin ücret ödeme, işçinin de iş görme borcu bulunur. Bu nedenle bu sürelerde işçi normal çalışma düzenine devam eder. Yıllık izin bakımından ise bildirim süresi işçinin kıdeminde hesaba katılır. Örneğin bildirim süresi ile bir yılı doldurması halinde işçiye yıllık izni hak edecektir.
12) İşveren yıllık izin sürelerine ait ücreti ödemiyor ne yapmalıyım?
Kullanmadığınız yıllık izinler varsa ve işveren iş akdi devam ederken ödemiyorsa bu durumda işveren haklı ve işçi bu sürelerin ücretini isteyemez ancak,
Bu sürelerin ücreti iş akdinin feshinden sonra ödenmesi gerekir. İşveren ödemiyorsa bu durumda önce zorunlu arabulucuya gitmeniz gerekir. Burada anlaşılması durumunda işveren anlaşılan tutarı ödemekle yükümlüdür. Arabulucuda anlaşılmaması durumunda dava yoluna gidilmesi gerekir.
13) Yıllık izin hak ettiğim günler farklı zaman dilimlerinde 5 yıllık zamanaşımını her bir hak ediş tarihine göre mi hesaplamam gerekiyor?
Yıllık izin ücretinin ödenmesi durumu iş akdinin feshiyle gündeme gelir. İşveren fesih tarihi itibariyle bu sürelerin ücretini ödemelidir. İşçi bu talebi 5 yıllık zamanaşımına dikkate ederek isteyebilir. Zamanaşımı iş akdinin feshedildiği tarihte başlayacaktır. Yıllık izin hak edildiği tarih baz alınmaz.