213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesinin (A) fıkrası ile geçici 33 üncü maddesi uyarınca, 2023 hesap dönemi sonunda ve düzeltme şartlarının gerçekleşmesine/varlığına bağlı olarak (geçici vergi dönemleri dâhil) izleyen hesap dönemlerinde enflasyon düzeltmesine tabi tutulacak mali tablolar ve yapılacak düzeltme işlemlerinin usul ve esasları 30/12/2023 tarihli ve ikinci mükerrer 32415 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 555 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile belirlenmiştir.
Yapılan erteleme ile 2024 yılında ilk geçici vergi döneminde Enflasyon Düzeltmesi genel olarak yapılmadı. 2023 te yapılan düzeltme de zaten vergisiz idi.
Ancak 2024 te yapılacak düzeltmede sürpriz vergiler çıkabilecektir. Bunlardan biri de, ticari karı olmayan çok ciddi geçmiş yıl zararı bulunan işletmelerin kurumlar vergisi ödeyecek olması.
NASIL MI?
Bir işletme / şirket düşünün, 01.01.2014 da 50.000 TL sermaye ile kuruldu.
İlk üç yıl faaliyeti 5.000.000,00 TL zararla sonuçlandı ve o tarihten bugüne kadar gayri faal.
5 yıllık süre geçtiği için bu mali zararını da artık kullanamıyor.
Olayı daha da somutlaştıralım işletmenin 31.12.2023 Enflasyon Düzeltmesi Öncesi Bilançosu aşağıdaki gibi olsun.
|
X Ticaret A.Ş. ' nin |
|||
|
Kasa Hesabı |
50.000,00 |
Ortaklara Borçlar |
5.000.000,00 |
|
Stoklar |
0,00 |
Sermaye |
50.000,00 |
|
Geçmiş Yıl Zararları |
-5.000.000,00 |
||
|
Toplam |
50.000,00 |
50.000,00 |
|
31.12.2023 Bilançosunun Enflasyon Düzeltme Sonrası da aşağıdaki şekildedir.
|
X Ticaret A.Ş. ' nin |
|||
|
Kasa Hesabı |
50.000,00 |
Ortaklara Borçlar |
5.000.000,00 |
|
Stoklar |
0,00 |
Sermaye |
50.000,00 |
|
Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları |
586.189,50 |
||
|
Geçmiş Yıl Zararları |
-5.586.189,50 |
||
|
Toplam |
50.000,00 |
50.000,00 |
|
Gelelim 30.06.2024 tarihli Enflasyon Düzeltmesine;
Mevcut durumda 30.06.2024 tarihli düzeltmelerde dikkate alınacak taşıma katsayısı 1,19493 tür.
|
Düzeltme Tabi Hesap |
31.12.2023 Düzeltme Sonrası Bilanço Değeri |
Taşıma / Düzeltme Katsayısı |
Taşıma Sonrası Değer |
Fark |
Kar / Zarar Durumu |
|
Sermaye |
50.000,00 |
1,19493 |
59.746,50 |
9.746,50 |
658-Enflasyon Düzeltmesi Zararları |
|
Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları |
586.189,50 |
1,19493 |
700.455,42 |
114.265,92 |
658-Enflasyon Düzeltmesi Zararları |
|
Geçmiş Yıl Zararları |
-5.586.189,50 |
1,19493 |
-6.675.105,42 |
-1.088.915,92 |
648-Enflasyon Düzeltmesi Karları |
|
-964.903,50 |
Bu hesaplamalara göre; 30.06.2024 Enflasyon Düzeltmesi sonrası şirket bilançosu aşağıdaki şekilde olacaktır.
|
X Ticaret A.Ş. ' nin |
|||
|
Kasa Hesabı |
50.000,00 |
Ortaklara Borçlar |
5.000.000,00 |
|
Stoklar |
0,00 |
Sermaye |
50.000,00 |
|
Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları |
710.201,92 |
||
|
Geçmiş Yıl Zararları |
-6.675.10,5,42 |
||
|
Dönem Net Karı |
964.903,50 |
||
|
Toplam |
50.000,00 |
|
50.000,00 |
30.06.2024 tarihli bilanço üzerinden (964.903,50 x % 25 = ) 241.225,88 TL Kurum Geçici Vergi ödemesi çıkacaktır.
SONUÇ
İşletme 10 yıldır gayri faal, hiçbir ticari faaliyeti yok, karı yok, tam aksine geçmiş yıllardan gelen zararı var. Normalde kar eden işletme vergi ödemesi gerekirken Enflasyon Düzeltmesi nedeni ile geçmiş yıllara ait zarardan kaynaklı kurumlar vergisi (kurum geçici vergi) ödemesi yapacaktır.
İlyas Öztürk
Yeminli Mali Müşavir
E.Vergi Müfettişi
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
https://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/ilyasozturk/003/
02.08.2024
