(12 Sıra Nolu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği’ne Göre)
A) 2023 Enflasyon Düzeltmesi: Ödenmiş Sermaye Tutarının 2023 Enflasyon Düzeltilmesine Tabi Tutulması Sonucu Ödenmiş Sermaye Tutarında Azalış Meydana Gelmesi Durumunda 503 Sermaye Düzeltmesi Olumsuz Farkları Hesabı’nın Borcuna, 698 Enflasyon Düzeltme Hesabı’nın Alacağına Kaydedilir.
> Örneğin Yeniden Değerleme Fonu Kapsamında Sermaye Düzeltmesi Olumsuz Farkları: 1.1.2024 Tarihinden Önce Ayrılmış Ve Sermayeye İlave Edilmiş Olan Yeniden Değerleme Değer Artış Fonu Gibi Fonların Sermayeye İlavesi Nedeniyle Oluşan Sermaye Artışları, Artış Olarak Dikkate Alınmaz Ve Bunlar Enflasyon Düzeltmesine Tabi Tutulmaz. Geçmiş Yıl Kârları Ve Zararları Hesabına Aktarılarak Kapatılır.
B) 2024 Enflasyon Düzeltmesi: 2024 Döneminde Düzeltme Sonucunda Ortaya Çıkan Olumlu Farklar Önce 503 Sermaye Düzeltmesi Olumsuz Farkları Hesabı’ndaki Tutardan Mahsup Edilir, Varsa Kalanı "502 Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farklar" Hesabına Alacak Yazılır. Bu Durumda Aynı Bilançoda 502 – 503 Hesaplar Bir Arada Bulunmaz.
AŞAĞIDA 165 VUK SİRKÜLERİNDE YER ALAN ÖRNEK MEVCUTTUR.
- Ltd. Şti. 9.6.2020 Tarihinde Kurulmuştur. Söz Konusu Şirketin Sermayesinin Oluşum Tarihleri İle Sermayenin Düzeltilmesine İlişkin Hesaplamalar Aşağıdaki Gibidir.
|
Sermayenin Ödenme Tarihi |
Ödenen Sermaye Tutarı (TL) (A) |
Düzeltme Katsayısı (B) |
Düzeltilmiş Tutar (TL) (A x B) |
Ödeme Şekli |
|
|
Yıl |
Ay |
||||
|
Kuruluş (2020) |
Haziran |
50.000,00 |
6,00577 |
300.288,50 |
Nakit |
|
2022 |
Ağustos |
110.000,00 |
1,63761 |
180.137,10 |
Nakit |
|
2022 |
Ekim |
200.000,00 |
1,44944 |
289.888,00 |
Nakit |
|
2023 |
Şubat |
435.000,00 |
0,00 |
0,00 |
Yeniden Değerlemeden Kaynaklı |
|
Toplam |
795.000,00 |
770.313,60 |
|||
- Bu Veriler Dâhilinde, Sermayenin Enflasyon Düzeltmesine Tabi Tutulması Neticesinde Hesaplanan Enflasyon Düzeltmesi Farkı Ve Kayıtlara İntikali:
|
Düzeltme Öncesi Sermaye (TL) (A) |
Düzeltme Sonrası Sermaye (TL) (B) |
Enflasyon Düzeltme Farkı (TL) (B - A) |
|
795.000,00 |
770.313,60 |
-24.686,40 |
Sermayenin Enflasyon Düzeltilmesine Tabi Tutulması Sonucunda Hesaplanan Düzeltilmiş Tutar, Düzeltme Öncesi Tutardan Düşük Olup, Söz Konusu Farkın Kayıtlara İntikaline İlişkin Muhasebe Kaydı Aşağıdaki Gibi Olacaktır.
----------------------------------31.12.2023 -------------------------------------------
503 Sermaye Düzeltmesi Olumsuz Farkları 24.686,40
698 Enflasyon Düzeltme Hesabı 24.686,40
------------------------------------- / ---------------------------------------------------
Bu İtibarla, 31.12.2023 Tarihli Enflasyon Düzeltmesine Tabi Tutulmuş Bilançoda Ödenmiş Sermaye Hesabı Aşağıdaki Şekilde Gösterilecektir.
Ödenmiş Sermaye 770.313,60 TL.
Sermaye 795.000,00 TL.
Sermaye Düzeltmesi Olumsuz Farkları (24.686,40 TL.)
- Söz Konusu Düzeltilmiş Sermayenin 2024/1-3 Geçici Vergi Dönemi (Birinci Geçici Vergi Dönemi) Sonuna Taşınması
Sermayede Birinci Geçici Vergi Döneminde Bir Değişiklik Olmadığı Dikkate Alınarak, 770.313,60 TL Ödenmiş Sermaye Taşıma Katsayısı İle Çarpılarak Enflasyon Düzeltmesine Tabi Tutulacaktır. Taşıma Katsayısı, 2024/Mart Dönemi Yİ-ÜFE Değerinin 2023/Aralık Yİ-ÜFE Değerine Bölünmesi İle Bulunacaktır.
Taşıma Katsayısı= 3.100,00 (Varsayım) / 2.915,02 = 1,06346
|
Düzeltmeye Esas Tutar (A) |
770.313,60 |
|
Taşıma Katsayısı (B) |
1,06346 |
|
Düzeltilmiş Tutar (A x B) |
819.197,70 |
|
Taşıma Öncesi Sermaye (TL) (A) |
Taşıma Sonrası Sermaye (TL) (B) |
Enflasyon Düzeltme Farkı (TL) (B - A) |
|
770.313,60 |
819.197,70 |
48.884,10 |
Söz konusu düzeltme farkının kayıtlara intikaline ilişkin muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olacaktır.
------------------------------------------------------------------30.06.2023 ---------------------------------------------
698 Enflasyon Düzeltme Hesabı 48.884,10
502 Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları Hesabı 24.197,70
503 Sermaye Düzeltmesi Olumsuz Farkları Hesabı 24.686,40
----------------------------------------------------------------------/---------------------------------------------------------
Bu itibarla, 31/3/2024 tarihli enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş bilançoda ödenmiş sermaye hesabı aşağıdaki şekilde olacaktır
Ödenmiş Sermaye 819.197,70 TL.
Sermaye 795.000,00 TL.
Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları 24.197,70 TL.
Ersan KARACA
Yeminli Mali Müşavir
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
