Çalışmanın konusu hakkında Kocaeli Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilen, 09.05.2017 tarihli ve 93767041-125 (10-2016/1)-1526 sayılı özelgede; “…sermaye artırımının dörtte birinin tescilden önce ödendiği, kalan kısmın ödemesine kaynak teşkil etmek üzere sermayenin ödenmesinden evvel 130.000.000 TL’lik kâr dağıtımının 2016 yılı sonuna kadar yapılması kararı alındığı, kâr dağıtımının yapıldığı ve sermaye ödemelerinin gerçekleştirildiği belirtilmiş ve ortaklara kâr dağıtımı yapıldıktan sonra bu kârların kullanılması suretiyle yapılan nakit sermaye artırımlarının, Kurumlar Vergisi Kanununun 10/1-ı maddesinde belirtilen indirim hakkından yararlanıp yararlanmayacağı hususunda görüşü talep edilmiştir.
Söz konusu özelgede özetle “….şirket kârının önce ortaklara dağıtılıp daha sonra da tekrar şirkete sermaye olarak konulması işlemi dolayısıyla ve dağıtılan bu kâr payı tutarıyla sınırlı olmak üzere bu indirim uygulamasından yararlanmanız mümkün değildir.” ifadesine yer verilmiştir. Kanaatimizce vergi idaresi, KVK md. 10/1-ı hükmünde yer almayan özel bir durumu ikincil yasal düzenleme olan tebliğ hükümleri ile ilişkilendirmiştir. Ayrıca, vergi idaresinin indirim hakkının kullanımını ortadan kaldıracak şekilde ölçülülük ilkesine aykırı davrandığı kanaatindeyiz. Çünkü şirket ortağına kâr payı ödemesi yapıldığı dönemde, bahse konu kâr payı tutarı, bilançoda öz sermaye değeri özelliğinden sıyrılmakta ve ortağın şahsi malvarlığına dâhil olmaktadır. Böylece, kâr payı dağıtımının hemen ardından ortağın sermaye artırım taahhüdünü nakdi olarak gerçekleştirmesi hali, nakdi sermaye artırım indirim müessesesine aykırılık teşkil etmeyecektir.
Konu hakkında Danıştay 3. Dairesi’nin 15.03.2023 tarihli ve E:2021/2518 K:2023/806 sayılı kararındaki hüküm de bu minvaldedir. Yüksek mahkeme, aldığı kararla ortaklara dağıtılıp daha sonra da tekrar şirkete sermaye olarak konulan nakdi bedellerin, dağıtılan kâr payı tutarıyla sınırlı olmak üzere nakdi sermaye indirimi uygulanmasından yararlanabileceğine hükmetmiştir.
Yiğit YILDIZ*
E-Yaklaşım / Temmuz 2024 / Sayı: 379
* Vergi Müfettişi
[1] Emin Ateşağaoğlu ve Aylin Armağan, “KURUMLAR VERGİSİ MATRAHINDA İNDİRİM HAKKI VEREN SERMAYE ARTIRIMLARI BAKIMINDAN ORTAK ALACAĞININ ŞİRKET SERMAYESİNE EKLENMESİ.” İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 10(1),s.51.
[2] Adnan Sertaç Yazar, “Nakit Sermaye Artırımı ile Gelen Vergi Teşvikinde Özellikli Durumlar ile Düzenleme ve Tebliğ Taslağına İlişkin Önermeler”, Vergi Dünyası, Sayı 411, Kasım 2015, s. 136.
[3] Emin Ateşağaoğlu ve Aylin Armağan age.,s.52.
