Değerli okurlar hepimizin uzunca bir süredir üzerinde konuştuğumuz üzere, Vergi Usul Kanununun Geçici 33. Maddesi uyarınca 31/12/2023 tarihli mali tablolar enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuştur. Enflasyon düzeltmesi neticesinde şirketlerin finansal tablolarında önemli değişiklikler oluşmakta ve öz sermaye hesaplarında gerçekleşen artış ve azalışlar şirketlerin kâr dağıtım kararlarını da etkilemektedir.
Şirketlerin kâr dağıtım kararlarını etkileyecek olan finansal tablolara ilişkin olarak, Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan ‘Enflasyon Düzeltmesi Uygulayan Şirketlerde Esas Alınacak Finansal Tablolara İlişkin Tebliğ’ 15 Haziran 2024 tarihli ve 32577 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Bağımsız denetime tabi şirketler
Finansal tablolarını Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından belirlenen muhasebe standartlarına uygun hazırlamak zorunda olan şirketler tarafından Türk Ticaret Kanununun 88 inci maddesine göre hazırlanan enflasyon düzeltmesi uygulanmış finansal tablolar esas alınır.
Bağımsız denetime tabi olmayan şirketler
2023 yılı hesap dönemine ilişkin olarak ikili bir ayrıma gidilerek enflasyon düzeltmesi uygulanmış finansal tablolar ile enflasyon düzeltmesi uygulanmamış finansal tablolar birlikte dikkate alınır. Bu kapsamda;
a) Serbest yedek akçelerden ve dağıtılabilir diğer kaynaklardan zarar mahsubu sonrasında kalan değerlerden kâr payı dağıtımı yapılması, sermaye artırımı ve azaltımı, birleşme, bölünme, tür değişikliği işlemleri ile sermaye kaybı ve borca batık olma durumlarının tespitinde enflasyon düzeltmesi uygulanmış finansal tablolar,
b) Kanun veya şirket sözleşmesine göre net dönem kârının esas alındığı; kâr ve kazanç payı dağıtımlarında, yedek akçe ayrılmasında, intifa senedi sahiplerine ödeme yapılması ile dönem içerisinde dağıtılmış olan kâr payı avansına ilişkin hesaplamalarda enflasyon düzeltmesi uygulanmamış finansal tablolar, esas alınır. Buna göre 2023 öncesi bilançolarında geçmiş yıllar kârı olan şirketler, düzeltme sonrası zarara dönmüş olsalar dahi geçmiş dönem kârlarını dağıtabilecektir.
2023 yılı hesap döneminden sonraki hesap dönemlerinde ise, gerek bağımsız denetime tabi şirketler için gerekse bağımsız denetime tabi olmayan şirketlerce enflasyon düzeltmesi uygulanmış finansal tablolar esas alınır.
Sermaye
Şirketin sermayesine ilişkin yapılacak değerlendirmelerde, ticaret siciline tescil edilmiş olan sermaye tutarı esas alınır. Enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan sermaye düzeltmesi olumlu farkları, diğer öz sermaye kalemlerine ilişkin olumlu farklar ile bunların dışında kalan iç kaynakların, enflasyon düzeltmesinden kaynaklı zararlar ve olumsuz farkları aşan kısmı sermayeye ilave edilebilir. Enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan sermaye düzeltmesi olumsuz farkları ile enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan diğer olumsuz farklar ise genel kurulda alınacak karara istinaden, sermaye azaltımı yoluyla, olumlu farklarla ya da diğer iç kaynaklarla mahsup edilebilir.
Kâr dağıtımı sınırlaması
Gerek bağımsız denetime tabi olan gerekse bağımsız denetime tabi olmayan şirketlerde, dağıtılması öngörülen kâr payı tutarı, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre enflasyon düzeltmesi uygulanmış finansal tablolarda bulunan kâr dağıtımına konu kaynakların toplamını aşamaz. Bu yönüyle kâr dağıtımına bir sınırlama getirilmiş olmakta ve TFRS/ UFRS göre hazırlanan tablolar dikkate alınmamaktadır.
Mahmut Bülent YILDIRIM
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
https://www.dunya.com/kose-yazisi/enflasyon-duzeltmesinin-kar-dagitimina-etkisi/735125
