Başlık bana ait ama kamu alacaklarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin kanun tam da bunu söylüyor. Kanun özetle; borçlarını yapılandır, bazı borçların silinsin, kalan borcun 36 aya kadar taksitlendirilsin ancak taksitleri ve cari dönem vergilerini zamanında öde diyor.
Dolayısıyla hem taksitlendirilen borçların taksitlerinin zamanında ödenmesi, hem de cari dönem vergilerinin zamanında ödenmesi önemli. Matrah artırımından doğan vergilerin zamanında ödenmesi daha da önemli. Aksi halde hem vergi ödendiğiyle kalınması hem de matrah artırımının sonuçlarından yararlanmama olasılığı var.
Hesaplanan vergilerin ödeme zamanı
Kamu alacaklarını yeniden yapılandıran 7143 sayılı Kanun kapsamında hesaplanan, başta vergiler olmak üzere, kamuya olan borçların bir defada veya taksitle ödenmesi konusunda tercih olanağı bulunuyor.
Borcun tamamının bir defada ödenmesinin tercih edilmesi durumunda, ödemenin 1 Ekim 2018 tarihine kadar yapılması gerekiyor.
Tercihini taksitler halinde ödemek yönünde kullananlara 36 aya kadar vade tanınıyor. Borcunu taksitle ödemek isteyenler için dört farklı taksit seçeneği var. 6, 9, 12 veya 18 eşit taksitte ödeme seçeneklerinden biri tercih edilebiliyor.
Taksitle ödemede ilk taksitin 1 Ekim 2018 tarihi mesai saati sonuna kadar ödenmesi gerekiyor. Diğer taksitler ise birer ay atlamalı olarak ödenmeye devam edilecek. Buna göre ödemeyi 6 taksitte yapmak isteyenler taksitlerini; Eylül/2018 (son gün tatil olduğu için 1 Ekim 2018), Kasım/2018, Ocak/2019, Mart/2019, Mayıs/2019 ve Temmuz/2019 aylarında ödeyecekler.
Bazı özel durumlarda ödeme zamanı
7143 sayılı Kanun’da, yukarıda açıklanan genel ödeme zamanı dışında, bazı durumlar için farklı ödeme zamanı belirlenmiş.
Yapılan düzenlemelere göre;
- 18 Mayıs 2018 tarihinden önce başlanan vergi incelemeleri sonucu yapılacak tarhiyatlar için Kanun hükümlerinden yararlanılması durumunda, hesaplanan vergi, ilk taksit ihbarnamenin tebliğini izleyen aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde altı eşit taksitte ödenebilir.
- Matrah artırımı nedeniyle hesaplanan vergi ancak 6 taksitte ödenebiliyor, bu vergide 18 taksit seçeneği yok.
- İşletmede var olduğu halde kayıtlarda yer almayan mal ve sabit kıymetler nedeniyle hesaplanan verginin tamamının 31 Ağustos 2018 tarihine kadar ödenmesi gerekiyor.
- Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan mallar nedeniyle hesaplanan katma değer vergisi, ilk taksiti 31 Ağustos 2018 tarihine kadar olmak üzere 3 eşit taksitte ödenebilir.
- Kayıtlarda olduğu halde işletmede olmayan, kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar nedeniyle hesaplanan vergi, 31 Ağustos 2018 tarihine kadar ödenecek.
Taksitlerin zamanında ödenmemesi
Matrah artırımı nedeniyle hesaplanan vergiler hariç, diğer düzenlemeler nedeniyle hesaplanan vergilerden;
- İlk iki taksit zamanında ödenmesi koşuluyla, bir takvim yılında iki veya daha az taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, kanun hükümlerinden yararlanılmaya devam edilebiliyor. Ancak bu durumda, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için gecikme zammı oranı olan aylık %1.40 oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi gerekiyor.
- İlk iki taksitin zamanında ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybediliyor.
- Kanun hükümlerinden yararlanma hakkının kaybedilmesi durumunda, ödenmiş tutar kadar kanun hükümlerinden yararlanılabiliyor.
Matrah artırımı nedeniyle hesaplanan vergilerin ödemesinde aksama
Matrah/Vergi artırımı nedeniyle tarh edilen vergilerin kanunda belirlenen süre ve şekilde ödenmemesi durumunda, madde hükmünden yararlanma olanağı ortadan kalkıyor. Yani matrah veya vergi artırımı yapılan yılla ilgili olarak inceleme ve tarhiyat yapılabilir hale geliyor. Bu durumda tahakkuk eden vergi de ortadan kalkmıyor. Gecikme zammıyla birlikte takip ve tahsil işlemleri devam ediyor.
Cari dönem vergilerinin zamanında ödenmemesi
Kesinleşmiş veya ihtilaflı vergi borçlarını yeniden yapılandırarak taksitle ödemek isteyenlerin, taksit ödeme süresi içinde, aşağıda sayılan vergi türleri itibariyle, cari dönem vergilerini de zamanında ödemeleri gerekiyor.
- Yıllık gelir vergisi
- Yıllık kurumlar vergileri
- Gelir (stopaj) vergisi
- Kurumlar (stopaj) vergisi
- Katma değer vergisi
- Özel tüketim vergisi
Bu vergilerin çok zor durum olmaksızın her bir vergi türü itibariyle bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememesi ya da eksik ödenmesi halinde, yapılandırılan borçlara ilişkin kalan taksitlerin ödeme hakları kaybediliyor.
Kanunda çok zor durum hali tanımlanmış değil. Uygulama 6183 sayılı Kanun’un 48. maddesinde yer alan tecille ilgili düzenlemede olduğu şekilde yapılıyor. Recep Bıyık
https://www.dunya.com/kose-yazisi/yapilandirmadan-yararlan-ama-vergilerini-zamaninda-ode/418339
