Sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcı bir unsuru olarak uygulamaya giren özel sağlık sigortası uygulamasından hem bireyler hem de şirketler faydalanmaktadır. Şirketlerin çalışanları adına yapmış oldukları özel sağlık sigortası ile çalışanlara ilave bir hak sunulmakla birlikte çalışanların işletmeye olan aidiyet duygusunu da artırmakta aynı zamanda vergisel avantajlar da sağlamaktadır.
Bu yazımızda işverenlerce çalışanları adına ödenen özel sağlık sigorta primlerinin ücret matrahından indirim konusu yapılıp yapılamayacağı ve ödenen bu primlerin şirketler açısından gider olarak indirim konusu yapılıp yapılamayacağı konusuna değinilecektir.
Sigorta primlerinin ücret olarak vergi matrahından indirimi
Gelir Vergisi Kanuna göre ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Çalışanlar adına ödenen özel sağlık sigortası primleri, çalışanlara sağlanan menfaat kapsamında ücret olarak değerlendirilmektedir. Maliye idaresinin görüşü, çalışanlar adına ödenen özel sağlık poliçesi primlerinin çalışanlara sağlanan net menfaat (ücret) olarak değerlendirilmesi ve brütleştirilerek ücret bordrolarına dahil edilmesi gerektiği yönündedir.
Söz konusu düzenlemeler doğrultusunda, işverenler tarafından çalışanları adına ödenen özel sağlık sigorta primleri ücret bordrolarına dahil edilerek Gelir Vergisi Kanununun 40/1 maddesi uyarınca herhangi bir sınırlamaya tabi tutulmaksızın gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.
Sigorta primlerinin ücret matrahından indirimi
Gelir Vergisi Kanununun 63. maddesine göre, sigortanın Türkiye'de yerleşik ve merkezi Türkiye'de bulunan bir emeklilik veya sigorta şirketi nezdinde akdedilmiş olması ve primler toplamının ödendiği ayda elde edilen ücretin %15'ini ve asgari ücretin yıllık tutarını aşmaması şartıyla; ölüm, kaza, sağlık, hastalık, engellilik, işsizlik, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta poliçeleri için hizmet erbabı tarafından ödenen primler ücret matrahından indirim konusu yapılır.
256 Seri Nolu Gelir Vergisi Tebliği uyarınca, hizmet erbabı için işveren tarafından sigorta veya emeklilik şirketine ödenen ve/veya hizmet erbabının ücretinden kesinti yapılmak suretiyle tahsil edilen sigorta primi ve katkı payı, her bir kişi için ayrıca yukarıda belirtilen belgeler aranmaksızın ücretin vergi matrahının tespitinde indirim olarak dikkate alınabilecektir.
Konuyla ilgili Mali İdare tarafından verilmiş olan Özelgede ise; işveren tarafından ödenen şahıs sigorta primlerinin ücretliye sağlanan bir menfaat olduğu, ödenen şahıs sigorta primi kadar net ücret ödemesi yapıldığı anlamına geldiği, bu nedenle ödenen şahıs sigorta priminin brüt tutarının gayrisafi ücrete eklenmesi ve gayrisafi ücretten indirim konusu yapılması, çalışanlar adına ödenen özel sağlık poliçesi primlerinin, çalışanlara sağlanan net menfaat (ücret) olarak değerlendirilmesi ve brütleştirilerek aylık ücret bordrolarına dahil edilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Görüleceği üzere, kanun maddesinde primlerin hizmet erbabı tarafından ödenmesi halinde ücret matrahından indirilebileceği düzenlenmiş ancak tebliğ ve özelgede ise işveren tarafından ödense dahi ücret matrahından indirilebileceği açıklanmıştır. Söz konusu çelişkilerin giderilmesi yönünde bir kanuni düzenlemeye ihtiyaç duyulmaktadır. Mahmut Bülent YILDIRIM
