Finansman Gider Kısıtlaması uygulamasına ilişkin açıklamaları da içeren 18 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Tebliğ 25 Mayıs 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmak aynı tarihte yürürlüğe girdi. 

Peki, Kurumlar Vergisi Genel Tebliğ ne diyor?

Uygulama, özetle aşağıdaki şekilde düzenleniyor;

1) Uygulamaya kimler tabi olacak, kimler olmayacak? 

Bilanço esasına tabi olup, kredi kuruluşu, finansal kuruluş, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri hariç kurumlar vergisi mükellefleri bu uygulamaya tabi olacaklar. Emeklilik şirketleri; Türkiye’de kurulu mevduat bankaları, katılım bankaları, kalkınma ve yatırım bankaları, yurtdışında kurulu bu nitelikteki kuruluşların Türkiye’deki şubeleri ve finansal holding şirketleri; sigorta ve reasürans şirketleri ve 6362 sayılı Kanun kapsamında sermaye piyasası faaliyetlerinde bulunan kurumlar bu düzenlemeye tabi olmayacaklar. 

2) KKEG tutarı nasıl tespit edilecek?

Yabancı kaynak özkaynak karşılaştırması yapılacak. Özkaynak tutarının aşılması halinde, aşan kısımla sınırlı olmak üzere yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kâr payı, kur farkı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının %10’luk kısmını, kurum kazancının tespitinde KKEG olarak dikkate alınacak.

3) Yabancı Kaynak neyi ifade ediyor?

Yabancı kaynaklar bilançonun kısa vadeli ve uzun vadeli yabancı kaynaklar toplamı olarak tanımlanıyor. 

4) Karşılaştırma ve hesaplama ne zaman yapılacak? 

Söz konusu karşılaştırma her geçici vergi döneminin son günü ve yıllık olarak hesap döneminin son günü itibarıyla yapılacak. Bu kapsamda, her geçici vergi döneminin son günü itibarıyla finansman gider kısıtlaması öncesi VUK hükümlerine uygun bilanço çıkarılacak ve karşılaştırma için esas alınacak.

5) Uygulama ne zaman başlayacak?

Hesap dönemi takvim yılı olan mükellefler için ilk uygulama 1. Geçici vergi döneminin son günü olan 31.03.2021 tarihi itibarıyla yapılacak. 

6) Özel hesap dönemi uygulayan mükellefler için uygulama ne zaman başlayacak? 

1.1.2021 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemi kazançları için aynı şekilde her geçici vergi döneminin son günü itibarıyla uygulamaya başlayacaklar. Diğer bir ifade ile, özel hesap dönemi uygulayan mükellefler, 2021 yılı içinde başlayıp 2022 yılında sona erecek özel hesap dönemlerinde şartların oluşması halinde finansman gider kısıtlaması uygulayacak, 2020 yılı içinde başlayıp 2021 yılında sona erecek özel hesap dönemlerinde finansman gider kısıtlamasına tabi olmayacaklardır. 

7) Hesaplamada dikkate alınmayacak yabancı kaynak var mı?

Tebliğde hesaplamaya dahil edilmeyecek bir yabancı kaynak tanımına yer verilmemiş. Ancak, kapsama girmeyen gider ve maliyet unsurlarına ilişkin açıklamalara yer verilmiş. 

8) Yabancı kaynağın ne zaman sağlandığı dikkate alınacak mı? 

Evet. 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren (bu tarih dahil) sağlanan finansman hizmetleri veya akdedilen kredi sözleşmeleri nedeniyle oluşan finansman giderleri uygulama kapsamında olacak. 

9) Hangi tarih itibarıyla oluşan gider ve maliyet unsurları kapsamdadır?

Yabancı kaynakların özkaynakları aşması durumunda, yabancı kaynaklara ilişkin mahiyet ve tutar itibarıyla 1.1.2021 tarihinden itibaren kesinleşen gider ve maliyet unsurları uygulamaya tabi olacak. 

10) Hesaplamada hangi gider ve maliyet unsurları dikkate alınacaktır?

Ana prensip, söz konu gider ve maliyetin yabancı kaynak kullanımına ve bu kaynağın kullanım süresine bağlı olarak doğmuş olması.

11) Hesaplamada dikkate alınmayacak gider ve maliyet unsurları nelerdir? 

i)Yatırım maliyetine eklenen gider ve maliyet unsurları (zorunlu olarak ya da mükellefin ihtiyarında eklenenler),

ii)Örtülü sermaye, transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı veya binek otomobillerde gider kısıtlaması nedeniyle KKEG olarak dikkate alınmış kısımlar, 

iii)Teminat mektubu komisyonları, tahvil ihracı ile ilgili olarak yapılan baskı ve benzeri giderler ile ipotek masrafları gibi herhangi bir yabancı kaynak kullanımına bağlı olmaksızın yapılan giderler,

iv)Erken ödeme iskontoları veya peşin ödeme iskontoları,

v)Kredi sözleşmelerine ilişkin ödenen damga vergisi veya banka havale ücretlerine ilişkin ödenen BSMV gibi yabancı bir kaynağın kullanım süresine bağlı olarak doğmayan gider ve maliyet unsurları kapsam dışında tutulmuş. 

12) Finansman gider kısıtlaması uygulamasında “yatırım” nedir?

Yatırım, ilgili duran varlık kullanılmaya hazır hale gelinceye kadar yatırım projelerine ilişkin olarak “Yapılmakta olan yatırımlar” hesabında izlenen tutarlar da dahil olmak üzere her türlü (teşvik belgeli veya belgesiz) amortismana tabi iktisadi kıymetler olarak tanımlanmıştır. 

13) Finansal Kiralama Kanunu Kapsamında yapılan finansal kiralamalar uygulama kapsamında mı?

Tebliğin 11.13.9. Örtülü sermaye, transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı ve binek otomobillerde gider kısıtlaması uygulamaları nedeniyle KKEG olarak dikkate alınan finansman giderlerinin durumu başlıklı bölümünde yer alan Örnek 2’de, finansal kiralama nedeniyle ödenen kiralar içindeki faiz  kısıtlamaya tabi finansman gideri olarak değerlendirilmiştir. 

14) Finansman giderleri ile giderleri netleştirilecek mi?

Finansman gelirleri dikkate alınmayacak. Finansman giderleri ile netleştirme yapılmayacak.

15) Kur farkları ne şekilde dikkate alınacak?

Yabancı kaynak kullanımından doğan kur farkı giderleri döviz kurlarındaki değişim dikkate alınarak hesaplanan gerçek tutarı ile dikkate alınacak. Aynı kaynağa ilişkin olarak bir hesap dönemi içindeki aynı veya farklı geçici vergilendirme dönemlerinde oluşan kur farkı gelir ve giderleri mahsuplaştırılarak işlem tarihi veya dönem sonu itibarıyla bu kaynağa ilişkin net kur farkı gideri doğması halinde bu tutar finansman gider kısıtlamasında dikkate alınacak. Aynı dönem içinde olsa bile farklı yabancı kaynaklara ilişkin olarak oluşan kur farkı gelirleri ile kur farkı giderleri birlikte değerlendirilmeyecektir. 

16) Satıcılar vb hesaplarda finansman giderine ilişkin ayrıştırma yapılacak mı?

Satış bedelinin belirli bir vade sonunda ödenmesine ilişkin olarak, mükelleflerin VUK hükümlerine uygun düzenlenen bilançolarında izlenen satıcılar vb hesaplar için finansman gideri hesaplanmaması halinde bu işlemler için ayrıştırma yapılarak satış bedelinin belirli bir kısmı gider kısıtlamasına tabi tutulmayacaktır. Diğer yandan, söz konusu hesaplarda yer alan tutarların VUK 280. Maddesi kapsamında değerlemesinden kaynaklanabilecek kur farkı giderleri ise gider kısıtlaması kapsamında değerlendirilecektir. 

17) Kredilerin aktarılması, grup şirketleri için ayrı bir düzenleme yapılacak mı?

İşletmelerce banka vb kurumlardan temin edilen kredilerin, bu işletmelerin üzerinde herhangi bir finansman yükü kalmaksızın grup şirketlerine aktarılması halinde, bu kredilere ilişkin finansman gideri, krediyi devralan ve fiilen kullanan şirket bünyesinde finansman gider kısıtlamasında dikkate alınacak.

18) Dış Ticaret Sermaye Şirketleri veya sektörel Dış Ticaret Şirketleri için özellikli bir uygulama olacak mı?

Evet. İmalatçı veya tedarikçi şirketlerle imzalanan aracılı ihracat sözleşmesine dayanarak dış ticaret sermaye şirketleri ve sektörel dış ticaret şirketleri üzerinden aynı değerle alınıp aynı değerle ihracatı gerçekleştirilen, malın üretimi veya tedarikine ilişkin tüm yükümlülüklerden doğrudan ve münhasıran imalatçı veya tedarikçi şirketlerin sorumlu olması ve ihracattan doğan finansman yükünün aracılı ihracat sözleşmesinin tarafı olan imalatçı veya tedarikçi şirketlere aktarılması kaydıyla, bu işlemler nedeniyle dış ticaret sermaye şirketleri veya sektörel dış ticaret şirketleri nezdinde finansman gider kısıtlaması uygulanmayacaktır.

Ancak, dış ticaret sermaye şirketleri ve sektörel dış ticaret şirketlerinin kendi nam ve hesabına yurt içinden satın aldıkları malların satışından doğan finansman giderleri finansman gider kısıtlamasına tabi tutulacaktır.

19) Yıllara sari inşaat ve onarma işleri ile uğraşan mükelleflerde uygulama nasıl olacak?

Ana prensip, yapılan finansman giderleri hangi yılın kar veya zarar tutarının tespitinde dikkate alınıyorsa, o yılda gider indirimi kısıtlamasına konu edilmesi. Bu prensip doğrultusunda GVK 42. Maddesi kapsamındaki birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işlerinde kar veya zarar işin bittiği yılın kazancı olarak dikkate alınarak vergileneceği için, bu işlerle ilgili kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin gider ve maliyetlere ilişkin gider kısıtlaması da işin bittiği yılda uygulanacak.

20) Adi ortaklıklarda uygulama ne şekilde olacak?

Adi ortaklıkların tüzel kişiliği yoktur, kazançları ortaklar bünyesinde ortakların hisseleri oranında vergilenmektedir. Ancak, gider kısıtlaması xuygulaması kapsamında, yabancı kaynak özkaynak karşılaştırması ve gider kısıtlamasına tabi tutarın tespiti adi ortaklık bünyesinde yapılacak olup, KKEG tutar hisseleri oranında ortaklar nezdinde dikkate alınacak.

21) Finansman giderlerine ilişkin katma değer vergisinin (KDV) durumu

Finansman gider kısıtlaması nedeniyle, yüklenilen KDV’lerin indirim konusu yapılabileceğine ilişkin açıklamaya 36 Seri No.lu KDV Tebliğ Taslağında; Gelir Vergisi Kanununun 41. maddesinin 1. fıkrasının 9 numaralı bendi ile Kurumlar Vergisi Kanununun 11. maddesinin 1.  fıkrasının (i) bendi kapsamında gider ve maliyet unsurlarından indirimi kabul edilmeyen kısma ilişkin KDV Kanunu’nun 30/d maddesi hükmünün uygulanmaması uygun görülmüştür, şeklinde düzenleme yapılarak yer verilmiştir. Arzu AKÇURA, (YMM)   https://www.verginet.net/

Finansman Gider Kısıtlaması Hesaplaması Yapmak İçin Tıklayınız