50 Bini Aşan Her Fatura E-Arşiv ‘de Kesilmesi Yönünde Taslak Tebliğ Güncellendi! Ekonomik Kriz Sebebi ile İşten Çıkarma Geçerli midir?
I- 50 Bini Aşan Her Fatura E-Arşiv ‘de Kesilecek!
2013' te yayımlanan ve e-Arşiv Fatura uygulaması kullanımını belirleyen 433 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği beş yıldan sonra güncelleniyor. Taslak tebliğe göre, faaliyet gösterdiği sektörden bağımsız olarak 5 milyon TL ve üzeri brüt satış hasılatına sahip mükelleflere e-Arşiv Fatura ve e-Fatura uygulaması zorunlu hale geliyor. e-Fatura ve e-Arşiv uygulamalarına kayıtlı olmayan mükelleflerce aynı günde aynı kişi veya kurumlara düzenlenen faturaların vergiler dahil toplam tutarının 50.000 TL'yi aşması halinde söz konusu faturaların 1.7.2019 tarihinden itibaren ücretsiz olarak sunulan e-Arşiv İnternet Portali üzerinden e-Arşiv Fatura olarak düzenleme zorunluluğu getirilmekte.
Gelir İdaresi Başkanlığı Tarafından Yayınlanan Tebliğ Taslakları Güncellendi! 25.10.2018
E-Arşiv Ne Zaman Başlıyor?
Elektronik belgelerin kullanılmasının yaygınlaştırılması çalışmaları kapsamında güncel değişiklikler yapılıyor.
e-Arşiv uygulaması ve e-Arşiv sistemi planlamaları güncel değişiklikler arasında yer alıyor. e-Arşiv kullanma zorunluluğun belli mükelleflere getirilmesi e-Arşiv ne zaman başlıyor gibi soruları da çok daha önemli hale getirmiş oldu.
e-Arşiv Fatura çözümünün kullanmak e-Ticaret yapan belli standartlardaki mükellefler için zorunlu olunca e-Arşiv çok daha fazla konuşulur oldu. e- Arşiv Fatura uygulamasının alt yapı çalışmaları ise daha eskiye dayanıyor. Güncel yasal açıklamalara göre e-Fatura'ya kayıtlı olan mükellefler 01 Ocak 2019 tarihine kadar e-Arşiv Fatura ve e-İrsaliye ‘ye geçiş yapmak zorunda. Hedeflenen e-Dönüşüm çalışmalarının en büyük adımlarından biri e-Arşiv zorunluluğu oldu.
E-Arşiv Ne Zaman Başlıyor Ve Geçiş Zorunluluğu?
e-Fatura'ya kayıtlı firmaları yakından ilgilendiren son gelişmeler 2019 yılında dijital ortamda faturaların ibraz, muhafaza ve arşivlenmesini hedefliyor. e-Arşiv Fatura'ya geçiş zorunluluğu tüm e- Fatura kullanıcıları için geçerli olacak. Brüt satış hasılatı 5 milyon TL ve üzeri olan mükelleflerin e-Fatura ve e-Arşiv kullanması zorunlu olacak. Aynı günde toplam 50 bin TL ve üzeri olan faturalar e-Fatura olarak düzenlenecek.
e-Arşiv Fatura zorunluluğu hakkında güncel detaylar açıklanmaya devam ediyor. Kesin olan bir şey var ki 2019 yılında dijital dönüşüm sürecinde büyük gelişmeler yaşanacak. Yasak düzenlemeler hızlanırken tüm firmaların e-Dönüşüm sürecine dâhil olmaları için gerekli çalışmalar yapılıyor. e-Arşiv ne zaman başlıyor sorusuna aslında çoktan başladı diyerek cevap vermek yanlış olmaz.
E-Arşiv ‘in Avantajları Var Mı?
Arşiv uygulamasının ve sisteminin hem devlet hem de mükellefler açısından avantajları bulunuyor. Devlet açısından kolay ve hızlı denetim imkânı sağlayan e-Arşiv dijital çağı yakalamanın da anahtarlarından biri olarak görülüyor. Mükellefler açısından da maliyet düşüren, işleri kolaylaştıran e-Arşiv oldukça avantajlı bir dijital uygulama.
e-Arşiv Fatura'ya sisteminde kayıtlı olan belge ve faturalar asla kaybolmuyor. Zaman ve sayı sınırı olmadan arşivlenebiliyor, istenildiğinde görüntülenebiliyor. e-Arşiv uygulamasını kullanmak uluslararası standartlarda firma olmanın da önünü açıyor. e-Arşiv ne zaman başlıyor diye endişelenen mükellefler için uygulamaya başvuru işlemleri ve uygulamayı kullanma kolaylığı özel entegratör hizmetimiz oldukça büyük avantaj sağlayacaktır.
II- Ekonomik Kriz Sebebi ile İşten Çıkarma Geçerli midir?
4857 sayılı İş Kanununun 18. maddesinde işletmenin, işyerinin veya işin gerekleri kavramına yer verildiği halde, işletmesel karar kavramından söz edilmemiştir. İşveren amaç ve içeriğini belirlemekte serbest olduğu kararlar, yönetim hakkı kapsamında alabilir. Geniş anlamda, işletme, iş yeri ile ilgili ve işin düzenlenmesi konusunda, bu kapsamda işçinin iş sözleşmesinin feshi dahil olmak üzere işverenin aldığı her türlü kararlar, işletmesel karardır.
Bu kararlar işletme ve iş yeri içinden kaynaklanan nedenlerden dolayı alınabileceği gibi, iş yeri dışından kaynaklanan nedenlerden dolayı da alınabilir. Bu nedenler, bir ya da birden fazla işçinin iş yerinde çalışmaya devam etmesi gerekliliğini doğrudan veya dolaylı olarak ortadan kaldırıyorsa, dikkate alınmalıdır.
İşçinin işletmedeki iş yerinin kaybına, iş ilişkisinin feshine yol açan işletme dışı sebepleri, piyasa olayları belirler. İşletmenin doğrudan doğruya etkisinin olmadığı bütün sebepler, işletme dışı sebeplerdir.
Siparişlerdeki azalma, pazarlama güçlükleri, satış ve sürümde azalma, hammadde yokluğu, enerji sıkıntısı, kamu iş yerlerinde devlet bütçesinden kaldırılması, meteorolojik sebepler işletme dışı sebeplere örnek gösterilebilir.
İşletme dışı sebeplerin doğrudan doğruya etkisinin olduğu durumlarda, fesih, ileri sürülen işletme dışı sebep fiilen mevcut olduğunda ve işçinin çalışmaya devam etme olanağını ortadan kaldırdığında İş Kanununun İnci'n maddesi anlamında geçerli bir sebebe dayanır.
Ancak işletme dışı sebeplerin varlığı tespit edilmiş olsa bile feshin son çare olması ilkesi asla gözden kaçırılmamalı ve ekonomik kriz dahi olsa, fesihten önce başvurulması gereken yollara başvurulup başvurulmadığı denetlenmelidir.
Bu konuda Yargıtay 9.Hukuk Dairesinin 28.11.2017 tarih ve 2016/31276 E ve 2017/19166 K sy kararında bu esaslar ısrarla vurgulanmıştır. Karara konu olan olaylarda Demir Çelik sektöründe faaliyet gösteren bir şirket ülkenin genel ekonomik durumunu ve demir çelik sektörünün içinde bulunduğu gerekçe göstererek toplu halde işten çıkartmalar yapmıştır.
Sonuç Olarak;
Ekonomik kriz veya işletmenin içinde bulunduğu sektörün kendine özgü düştüğü zor durum sebebi ile işveren iş gücünden tasarrufa gidebilmek için bir kısım işçisinin iş akdini geçerli sebeple feshedebilir.
Ancak fesihten önce son çare ilkesi uyarınca; diğer tedbirlerin de denendiğini ve sonuç alınamadığını işveren ispatlamak zorundadır.
YMM/BD HASAN SANCAK
Kaynak
- İYMMO Palmiye Mobile
- Av. Eren Evren/ Okyay
- 4857 Sy İş Kanunu
- Yargıtay 9.Hukuk Dairesinin 28.11.2017 tarih ve 2016/31276 E ve 2017/19166 K sy kararı
ROTASYON: Şirket içinde bir çalışanın farklı görevlere verilmesine rotasyon deniyor. Örneğin satışta çalışmış birisinin, daha sonra pazarlamaya veya insan kaynaklarına atanması gibi
ROTATİF KREDİ: Belirli teminat karşılığında bankaların firmalara açtığı limitler çerçevesinde kullandıkları kredi türüne denir.
Rotatif Kredilerin faizine dönem sonu faizi de denir. Bunun sebebi bu kredinin faizinin Ocak-Mart dönemi için Mart ayı sonunda, Mart-Haziran dönemi için Haziran ayı sonunda, Haziran-Eylül dönemi için Eylül ayı sonunda ve Eylül-Aralık dönemi için Aralık ayı sonunda faiz ödemesi yapılır.
Kısa çalışma uygulaması bakımından “Genel Ekonomik” ,“Bölgesel Kriz”,“Sektörel Kriz” ve “Zorlayıcı Sebepler” Zuhur etmesi sonunda kullanılır. Kısa çalışmanın, biri işyerindeki faaliyetin kısmen veya tamamen durdurulması; diğeri ise işyerindeki faaliyet devam etmekle birlikte, haftalık çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalıştırılması olmak üzere iki şekilde karşımıza çıkması mümkün bulunuyor.İşyerinde
Kısa Çalışma ödeneği için yapılması gerekenler;
• İşverenin; genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki çalışma süresinin önemli ölçüde azaldığıveya durduğu yönünde Kısa Çalışma Talep Formunu doldurarak İŞKUR’a başvuruda bulunması ve yapılan inceleme sonucu işyerinin bu durumlardan etkilendiğinin tespit edilmesi gerekmektedir.
Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel krizin varlığının işçi ve işveren sendikaları konfederasyonlarınca iddia edilmesi veya bu yönde kuvvetli emarenin (işverenin başvurusu halinde krizin varlığı ile ilgili kuvvetli bir emarenin bulunup bulunmadığı araştırılır.) bulunması halinde konu, kurum yönetim kurulunca değerlendirilerek karara bağlanır. Zorlayıcı sebeplerden dolayı yapılan başvurular için yönetim kurulu kararı aranmaz.
Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel krizin varlığı yönünde Yönetim Kurulu kararı alınmadan, genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle bağdaşmadığı halde, nakit darlığı, ödeme güçlüğü, pazar daralması ve stok artışı gibi sebeplere dayalı olarak yapıldığı tespit edilen başvurular kurum tarafından reddedilir.
İşçinin Kısa Çalışma Ödeneğinden Yararlanabilmesi İçin;
• İşverenin kısa çalışma talebinin uygun bulunması,
• İşçinin kısa çalışmanın başladığı tarihte, 4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesine göre çalışma süreleri ve işsizlik sigortası primi ödeme gün sayısı bakımından işsizlik ödeneğine hak kazanmış olması (kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli çalışmış olanlardan son üç yıl içinde en az 600 gün süreyle işsizlik sigortası primi ödemiş olanlar),
• Kısa çalışmaya katılacaklar listesinde işçinin bilgilerinin bulunması gerekmektedir.
Kısa Çalışma Ödeneği Süresi, Miktarı ve Ödenmesi Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son on iki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %60’ıdır.
Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %150’sini geçemez.
Kısa çalışma ödeneği, işçinin kendisine, aylık olarak her ayın sonunda ödenir.
Kısa çalışma ödeneği, işyerinde uygulanan haftalık çalışma süresini tamamlayacak şekilde çalışılmayan süreler için aylık olarak verilir.
Kısa çalışma ödeneğinin süresi üç ayı aşmamak kaydıyla kısa çalışma süresi kadardır ve kısa çalışma ödemeleri, hak edilen işsizlik ödeneğinden mahsup edilmektedir.
Kısa çalışma ödeneğinin süresini altı aya kadar uzatmaya ve işsizlik ödeneğinden mahsup edilip edilmeyeceğini belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.
