1. Giriş

5510 sayılı Kanunda ² kendi nam ve hesabına çalışan esnaflar 4/b (Bağ-Kur) sigortalısı olarak tanımlanmıştır. Kendi nam ve hesabına çalışan 4/b (Bağ-Kur) sigortalısı esnafların primi, prime esas kazanç alt ve üst sınır arasında belirlenen tutarın % 34,5'i alınarak hesaplanmakta ve 2018 yılı için aylık asgari 700,17 TL prim ödemek zorundadırlar. Ancak primini düzenli ödeyenler için 5 puanlık indirim söz konusu olduğundan esnaflarımız 598,70 TL prim ödeyebilme imkânına sahiptirler. Çalışma hayatına yeni başlayan genç girişimciler için 4/b (Bağ-Kur) primi önemli maliyet unsurlarındandır. 7143 sayılı Kanunun 22. maddesi ile, ekonomik büyüme ve kalkınmanın itici gücü, yenilik ve yaratıcılığın en önemli kaynaklarından biri olan genç girişimcilere prim istisnası getirilmektedir. Bu bağlamda, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20'nci maddesi kapsamında genç girişimcilerde kazanç istisnasından faydalanmak suretiyle vergi teşvikinden faydalanan mükelleflerinden, mükellefiyet başlangıç tarihi itibariyle 18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük olanların 1 yıl süreyle aylık prime esas kazançları günlük prime esas kazanç alt sınırının 30 katını (700,17 TL) geçmemek üzere Hazinece karşılanır. ³

Bu makalemizde 7143 sayılı torba yasa ile genç girişimcilere getirilen 4/b (Bağ-Kur) prim teşvikinin ayrıntıları açıklanacaktır.

2. Torba Yasa ile Genç Girişimcilere Getirilen 4/b (Bağ-Kur) PrimTeşvikinden Yararlanma Şartları

7143 sayılı Kanunun 22. maddesi ile 5510 sayılı Kanunun 81. maddesinin 1. fıkrasına eklenen "k" bendinde, genç girişimcilere getirilen 4/b (Bağ-Kur) prim teşvikinin ayrıntıları açıklanmıştır. Buna göre;

a) 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 20. maddesi kapsamında kazanç istisnasından faydalanıyor olmak

292 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliğinde, Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20. maddesinde açıklanan genç girişimcilere 75.000,00 TL'ye kadar sağlanan kazanç istisnasının ayrıntıları belirtilmiştir. Buna göre;ticari, zirai veya serbest meslek faaliyeti nedeniyle adına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis edilmiş olan ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla yirmi dokuz yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişiler kazanç istisnasından yararlanmaktadır. Bu kişilerin kazanç istisnasından faydalanabilmeleri için;işe başlamanın kanuni süresi içinde bildirilmesi,mükellefin kendi işinde bilfiil çalışması ya da işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi ve mevcut bir işletmeye veya mesleki faaliyete sonradan ortak olunmaması şartlarının hepsini birden taşıması gerekmektedir.

b) Mükellefiyet başlangıcı itibariyle 18 yaşını doldurmuş 29 yaşını doldurmamış olmak

c) 5510 sayılı Kanunun 4/1-b.1 maddesi kapsamında 01.06.2018 tarihinden itibaren ilk defa sigortalı olmak

5510 sayılı Kanunun 4/1-b maddesinde, "Köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan;

1) Ticarî kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usûlde gelir vergisi mükellefi olanlar,

2) Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlar,

3) Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, diğer şirket ve donatma iştiraklerinin ise tüm ortakları,

4) Tarımsal faaliyette bulunanlar" sigortalı sayılmıştır.

Genç girişimcilerin 4/b (Bağ-Kur) prim teşvikinden yararlanabilmesi için 4/1-b.1 maddesi kapsamında vergi mükellefi olması gerekmektedir. Şirket ortakları, gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkar siciline kayıtlı olanlar ile tarımsal faaliyette bulunanlar 4/b (Bağ-Kur) prim teşvikinden yararlanamazlar. Ayrıca vergi mükellefiyetine istinaden faaliyet başlangıcının 01.06.2018 sonrası olması gerekmektedir. Böylelikle 01.06.2018 tarihinden sonra vergi mükellefiyeti başlayan genç girişimcilerin 4/b (Bağ-Kur) primi 1 yıl boyunca hazine tarafından karşılanacaktır.

d) Adi ortaklıklar ve şahıs şirket ortaklıklarında sadece bir ortak 4/b (Bağ-Kur) prim teşvikinden yararlanabilir.

Kendi adlarına vergi mükellefiyeti olan sigortalıların adi ortaklık şeklinde beraber hareket etmeleri durumunda sadece bir kişi teşvikten yararlanabilir.

3. Sonuç

Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20. maddesi kapsamında kazanç istisnasından yararlanan ve 18 yaşını doldurmuş, 29 yaşını doldurmamış 4/b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalı olan genç girişimci mükellefler, 1 Haziran 2018 tarihinden itibaren 4/b (Bağ-Kur) kapsamında tescillerinin sağlanması halinde, prim borçları 1 yıl süreyle Hazinece karşılanacaktır. Böylelikle genç girişimciler çalışma hayatlarının başlangıcında 1 yıl süreli olarak 4/b (Bağ-Kur) prim maliyetine katlanmayarak bir maliyet avantajı sağlayacaklardır. Sami ÖNER Lebib Yalkın Yayımları Temmuz/2018

----------------------------------------------------------------------

(1) 7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun.

(2) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu.

(3) 7143 Sayılı Kanunun 22. Maddesinin Madde Gerekçesi.